ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



Pdf көрінісі
бет82/440
Дата07.01.2022
өлшемі2,22 Mb.
#17066
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   440
мақсатқа  сай  болушылық  арқылы.  Ақыл  иеленуші  адам  ғана 

мақсат  көздеген  іс-әрекеттерге  ұмтылмайды.  Дүниедегі  әрбір  заттың 

болмысының  пайдаланылатын  өз  орны  бар.  Бұл  жағдай  садақтан 

атылған  жебені  еске  түсіреді.  Бірақ  садақтан  жебе  атқан  садақшыны 




80

ұмытуға  болмайды.  Егер  осылай  болса,  онда  әлемдегі  мақсатқа  сай 

болушылық Құдайды мойындауды талап етеді.

Ф.Аквинский  шығармашылығындағы  болмыс  мәселелерінің  түп-

тамырлары  Аристотельдің  «әлеует»  және  «әрекет»  ұғымынан  келіп 

шығады.  Әлеует  (мүмкіндік)  өмірде  бар,  бірақ  болмауы  да  мүмкін 

заттарды  көрсетеді.  Олар  орнықсыз,  әртүрлі  өзгерістерге  бейім, 

аяқталмаған, жетілмеген. «Таза әлеует» – бұл материя, ең бір болмашы 

болмыс. Ол өзгерістерге ұшырайды, сыртқы өзгерістерді қабылдайды. 

Әрекет болмыстағы іске асушылықты, аяқталушылықты, жетілгендікті 

көрсетеді.  Әрекет  –  ол  соның  нәтижесінде  заттар  өз  болмысын  иеле-

не  алатын  форма.  Дара  өзектілік  –  кез  келген  форманың  бастауы  бо-

лып табылатын Құдай. Демек, Құдай – шынайы болмыс, ал әлем – 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   440




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет