390
сезімдер
қалыптасады, өйткені бозбаланың назарына іліккен қыз
қасында емес, басқа тайпада өмір сүреді. Жігіт ол туралы армандай-
ды, қиялдайды, қайткенде де, оны көргісі, жанасқысы келеді. Бұл оның
бойында шығармашылық шабыт тудырады. Осыдан келіп эпос және
т.б. қалыптасады.
Ру-тайпалық ұйымдасу барысында бастапқы моральдық
көзқарастар пайда болды. Егер үйірдің ішінде біреуі аяғын сындырып
алса, ол өледі. Сол ру-тайпа аясында оған көмек көрсетіледі, тамақ
беріледі, сөйтіп ол аман қалады. Өзара көмек, аяушылық, қамқорлық,
үлкендерді сыйлау пайда болады.
Қоғамтанудың
ең бір күрделі мәселелерінің
бірі –
үйірден ру-
тайпаға
жетуді,
секіруді
қисынды түрде қайта құру болып табыла-
ды, өйткені оны көптеген мыңжылдықтар бойындағы «тарих шаңы»
басқан. Кезінде Ф.Энгельс
гносеологиялық тұжырымдаманы,
яғни
мәні мыңжылдықтар бойы адамдардың жинақталған тәжірибелерді
қорыта келе, қандас-туыс адамдардың арасындағы жыныстық
байланыстың әлсіз, кемтар балалардың дүниеге келуіне әкеліп
соқтыратынын байқағанында жатқан тұжырымдаманы алға тартты.
Соны санамен түйсінген кезден қанның араласуына тыйым салынып,
үйір ру-тайпаға айналып өмір сүре бастады. З.Фрейдтің «әкені өлтіру»
тұжырымдамасымен бірге, терең қарастыра келгенде,
Достарыңызбен бөлісу: