Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам
жүктеу/скачать 58,3 Kb.
|
|
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы Энергетика және Байланыс университеті Әлеуметтік пәндер кафедрасы «Философия» пәні бойынша №2 Семестрлік жұмыс “Aбайдың дінге көзқарасы” Орындаған: Темір Жеңісбек Тобы: СИБк 22-2 Қабылдаған: Апашов С. _________ ______ (бағасы) (қолы) Алматы 2023 Жоспар: Кіріспе Абай және дін , дүниетанымының ерекшеліктер Абай және құран Қорытынды Қолданылған әдебиеттер Кіріспе Абайдың дінге көзқарасын бағалап, тұжырымдауда екі түрлі қате пікір орын алып келді. Кейбір зерттеушілер Абай «ислам дінінің қазақ ішінен шыққан өкілі» деп келсе, екінші бір зерттеушілер Абайдың дін туралы ойлары ақын шығармашылығының әлсіз, кертартпа жағы деп түсіндіреді. Алғашқы пікір Абайға тағылған жала болса, соңғысы - ақынның дін туралы түсініктеріне тарихи, диалектикалық тұрғыдан қарамай, тұрпайы социологияға бас июдің салдарынан туған болжам. Абайдың дін туралы толғамдарын дұрыс түсініп, бағалау оған тарихи тұрғыдан қарауды талап етеді. Абай заманында қазақ даласында қос дінділік орын алды, ресми өмірде ислам діні үстемдік еткенімен, күнделікті тіршілікте шаманизмдіктүйсіктер мен түсініктер басым болды. Қос дінділік қазақ халқының сол кезеңдегі наным-сенімі мен дүниетанымынан айқын байқалады.Шаманизмдегі негізгі категория-«Тәңірі», исламдағы - «Алла» қазаққа тән ұғымдар. Шаманизмдетәңірінің, аруақтардың адамдармен ұштастырушы «жын» болса, исламда Алланың адамдармен байланыстырушысы «періштелер» деп саналды. Қазақтың күнделікті өміріңде шаманизмнің өкілі, іс жүргізушісі - жын шақыратын бақсылар, ал ислам дінінде - өздерін пайғамбардың ұрпақтары санайтын қожалар болды. Абай «Біраз сөз қазақтың түбі қайдан шыққаны туралы» еңбегінде қазақ жерінде ислам дінінің қалай тарағандығын және оның шаманизммен байланысын арнайы талдайды. Абайдың дін мәселелері құдай мен адамның, өмір мен өлімнің, жан мен тәннің, иман мен ұяттың, дін мен ғылым, дін мен дін иелерінің өзара байланысы туралы түсініктері антиклерикалдық бағыттағы талдау. Құдай мен адамның қарым-қатынасын Жиырма жетінші, Жиырма сегізінші сөздерінде арнайы талдап, гректің ұлы ойшылы Сократпен пікір таластырады. жүктеу/скачать 58,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|