1.8.6 Дәнекерлеу кезіндегі кернеулер мен деформациялар Қызған кезде кез - келген металл кеңейеді, ал салқындаған кезде ол кішірейеді. Температура өзгерген кезде металдың құрылымы өзгереді, атомдар кристалдық тордың бір түрінен екіншісіне қайта топталады, кристалдық тордың көлемі артады немесе азаяды. Бұл құбылыс атомдар арасында елеулі ішкі кернеулердің пайда болуына әкеледі, бұл жарықтардың пайда болуына әкеледі (мысалы,- 300С құбырындағы су мұздың пайда болуына байланысты құбырдың қабырғасын бұзады). Дене температурасының өзгеруі металл бөлшектерінің қозғалысына әкеледі. Бөлшектің ығысуына төзімділіктің болуы ондағы және айналасындағы шиеленісті жағдайды тудырады. Қыздыру процесінде бөлшектегі ішкі кернеулер көрші суық бөлшектердің кедергісінің жоғарылауымен жоғарылайды. Егер айналадағы металл бөлшектері қозғала бастаса, онда осы көлемдегі ішкі кернеулер төмендей бастайды. Бөлшектердің біркелкі емес қозғалысы біркелкі емес қыздыру немесе салқындату әсерінен болады. Металл көлеміндегі ішкі кернеулер үнемі өзгеріп отырады. Қоршаған орта температурасына дейін толық салқындаған кезде, бұл динамикалық процестер деформацияны тудырады. Мысалы, егер шыбықтың ернеулеріне қысылған өзек оның ортаңғы бөлігінде қыздырылса, онда қыздыру орнындағы бөлшектердің деформациясы оның ұзындығын қысқартады және салқындаған кезде құлап кетеді. Дәнекерлеу тәжірибесінде орындалған тігістің бүкіл ұзындығы бойынша біркелкі қыздыру және салқындату жоғары қалдық кернеулер мен деформацияларды тудырмайды. Сондықтан, көбінесе бірнеше дәнекерлеушілер өнімді барлық тігістерден біркелкі қыздыру шартын орындау үшін дәнекерленген тігістің бүкіл ұзындығына орналастырылады. Осы мақсатта бұйым металын алдын ала (дәнекерлеу алдында) немесе ілеспелі (дәнекерлеу процесінде) жылыту, әсіресе сынғыш металдарды - шойынды және беріктігі жоғары болаттарды дәнекерлеу кезінде қолданылады.