ХІҤ-ХҤІІІ ғғ. қазақ халқының мәдениеті

 

                                                                              19 

 

 

 

термині. 

7. Мұхаммед Хайдар Дулати және Қадырғали Жалайырдың жазбаша тарихнама 

үшін еңбектерінің маңыздылығы.  

 

ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ: 

Негізгі: 

1. Акинжанов А.К. История Казахстана: Курс лекций. Часть I. - Алматы,  

2. Ахинжанов  С.М.  Кыпчаки  в  истории  средневекового Казахстана. -Алма-

Ата, 1989. 

3.  Асфендиаров  С.Д.  История  Казахстана  с  древнейших  времен.  -  Алма-Ата, 

1993. 

4. Бартольд В.В. Туркестан в эпоху монгольского нашествия. Сочинения.Т. 1,2.-

М., 1963. 

5. Бартольд В.В. Чингизхан. Сочинения. Т. 5. - М, 1968. 

6. Валиханов Ч.Ч. Собрание сочинений. В 5-ти томах. - Алма-Ата, 1961- 1968. 

7. Барманкулов М.К. Вселенная тюрков. - Алматы, 1996. 

8. Барманкулов   М.К.   Хрустальные   мечты   тюрков   о   квадронации.   – 

Алматы, 1999. 

9.  Греков  Б.Д.,  Якубовский  А.Ю.  Золотая  Орда  и  ее  падение.  -  М.-Л.,  1950.      

10. Гумилев Л.Н. Древние тюрки. - М., 1967. 

11. Гумилев Л.Н. Древняя Русь и Великая степь. - М. -Л., 1989. 

12. Де Оссон К. От Чингизхана до Тамерлана. - Алматы, 1996.  

13. Егоров В.Л. Золотая Орда: мифы и реальность. - М., 1990. 

14.  Есенберлин И. Алтын Орда. Тарихи трилогиясы. - Алматы, 1982.  

15. Загадки древнего Туркестана / Сост. Е.Смагулов.- Алматы, 1998.   

16. Кляшторный    С.Г.,    Султанов    Т.И.    Казахстан    -    Летопись    трех 

тысячелетий. -Алматы, 1992. 

 17. Кумеков  Б.Е. Государство  кимаков  в 1Х-Х1  вв. по  арабским источникам.  -

Алма-Ата, 1972. 

18. Кычанов Е. Жизнь Темучжина, думавшего покорить мир. - Алма-Ата, 1992. 

19. Масанов Н.Э. Кочевая цивилизация казахов. - Алматы-М., 1998.  

20. Мұқанов М. Қазақ жерінің тарихы. - Алматы, 1994.  

21. Пищулина К.А. Юго-Восточный Казахстан в середине Х1У-начале XVI века: 

Вопросы политической и социально-экономической истории. -Алма-Ата, 1977. 

22. Рашид-ад-Дин. Сборник летописей. Т. 1. Кн. 1, 2. -М.-Л., 1952. 

23. Сафаргалиев М.Г. Распад Золотой Орды. - Саранск, 1960. 

24. Сулейменов О. Аз и Я. - Алма-Ата, 1975. 

25. Толыбеков С.Т. Қазақ шежіресі. - Алматы, 1992. 

26. Тынышпаев М. Материалы по истории киргиз-казахского народа. - Ташкент, 

1925; 

 Алматы, 1992. 

27. Федоров-Давыдов А. Общественный строй Золотой Орды. - М., 1979. 

28. Хара-Даван Э. Чингисхан как полководец и его наследие. - Алма-Ата, 1992. 

 

 

                                                                              20 

 

 

 

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАҢА ЗАМАН ТАРИХЫ 

 

1. ХҤІІІ ғ. бірінші жартысындағы Қазақстан.  

Қазақстанның жаңа кезеңге енуі: теориялық аспектілері және  мәселелері. 

Кезеңдестіру. Тарихнама және деректер. 

Қазақстанның халықаралық жағдайы: ерекшеліктері және болашағы. 

2. Орталық Азия жҥйесіндегі Қазақстан.  

ХҮІІІ ғ. бірінші жартысындағы  ішкісаяси және экономикалық-әлеуметтік 

жағдайы.  Қазақстанға  жоңғар  агрессиясы.  «Ақтабан  шұбырынды».  Қазақ-

жоңғар соғысы. Жоңғар агрессиясы алдындағы қазақ қоғамының бірігуі. Қазақ 

халқының  жоңғарларға  қарсы  күресінің  бастаушылары  және  идеологтары. 

Бұланты  және  Аңырақай  шайқасы.  Жоңғар  шапқыншылығының  зардаптары. 

Халық  ауыз  тарихында  қазақ-жоңғар  соғысының  бейнеленуі.  Кезеңнің 

тарихнамасы. Тарихи деректер. 

3. Жаңа кезеңдегі  Қазақстан және Ресей. 

ХҮ-ХҮІІ  ғғ.  қазақ-орыс  қарым-қатынастарының  алғышарттары.  ХҮІІІ  ғ. 

қазақ-орыс қарым-қатынасы.  Қазақстан  І Петрдің «Шығыс саясаты» жүйесінде. 

Казактық отаршылдық.  

Қазақстанның  Ресейге  қосылуының  басталуы:  тарихнама  және  деректер. 

Әбілхайыр хан - мемлекеттік, саяси қайраткер және қолбасшы  ретінде.  

4. Қазақстанда отаршыл кезеңнің басталуы. 

Тарихнама, мәселелер. Деректер.  

ХҮІІІ  ғ.  екінші  ширегіндегі  Қазақстанның  экономикалық  және 

әлеуметтік-саяси  дамуы.  Қазақстанның  ішкісаяси  және  сыртқы  саяси 

жағдайларындағы  ӛзгерістер.  Циндік  Қытай  және  Жоңғария.  Қазақстандағы 

Ресейдің отарлау саясаты. Жоңғар хандығының әлсіреуі. Қазақ-жоңғар қарым-

қатынасы.  Ресей  және  Қытайдың    сыртқы  саясатындағы  Қазақстан  және 

Жоңғария. 

ХҮІІІ  ғ.  қазақ  қоғамы.  Қазақтардың  шаруашылығы.  Кшпелі  мал 

шаруашылығы-қазақ  қоғамының  негізгі  материалдық    ӛндірісінің  негізі. 

Қазақтардың  кӛшіп-қонуы.  Егін  шаруашылығының  даму  ерекшелігі.  Қолӛнер 

жағдайы.  Экономикадағы  ӛзгерістер.  Сыртқы  сауда.  Қазақтардың  қоғамдық 

құрылымы.  әлеуметтік  бӛлініс.  «Ақ  сүйек»,  «қара  сүйек»  түсінігі,  олардың 

мазмұны және құрылымы. 

Абылай  дәуіріндегі  Қазақстан  мемлекеті.  Абылай  хан  саяси  және 

мемлекет қайраткері, оның саяси тәуелсіздікке ұмтылуы.  Абылай ханның Цин 

империясымен  және Ресеймен ӛзара қарым-қатынасы. Қазақ жерлерін біріктіру 

үшін  Абылай  ханның  күресі.  Қазақ  қоғамының  әлеуметтік  дамуы.  ХҮІІІ  ғ. 

Орталық  Азиядағы  геосаяси  жағдайлар  динамикасы.  ХҮІІІ  ғ.  соңындағы 

Қазақстанның сыртқы саясатындағы ӛзгерістер.  

ХҮІІІ  ғ.  соңы  мен  ХІХ  ғ.  екінші  жартысындағы  Қазақстан  және 

ортаазиялық  мемлекеттер.  Абылай  хан  мұрагерлерінің  билігі  кезіндегі  Орта 

жүздегі саяси жағдайлар. 

Орта  Азияда  Ресей экспансиясы  жағдайында  Қазақстанның  тәуелсіздігін 

 

                                                                              21 

 

 

 

сақтау  мәселелері.  Қазақстандағы  Ресейдің  әкімшілік  реформалары. 

Қазақстанда хандық биліктің жойылуы. ХҮІІІ-ХХ ғғ. мемлекеттік тәуелсіздігін 

жоғалту  жағдайындағы  қазақ  халқының  ұлт-азаттық    қозғалысы.    Негізгі  

кезеңдер, нәтижелері, мәселелері. 

 Қазақ  халқының  ұлт-азаттық  қозғалысының  бірінші  кезеңі  (1731-1837 

жж.).  Сырым  датұлы,  Махамбет  Ӛтемісұлы,  Қасым  Абылайханұлы,  саржан 

Қасымов, Жоламан Тіленшіұлы бастаған кӛтерілістер.  

Қазақстанда  ұлт-азаттық  қозғалыс  кезеңдерінің    идеологиясының 

ерекшелігі. 

 5.  ХІХ  ғ.-ХХ  ғ.  басындағы  Қазақстанның  экономикалық-әлеуметтік 

және саяси жағдайы. 

Тарихнама және деректер. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік-

саяси  жағдайының  ерекшеліктері.    ХІХ  ғ.  бірінші  жартысындағы    Ресей 

саясатындағы Қазақстан.  

Қазақстанның  мемлекеттігін  және  территориялық  тұтастығын  сақтау 

үшін  күрес.  Қазақ  халқының  ұлт-азаттық  қозғалысының  екінші    кезеңі  (1837-

1870 жж.). Кенесары  Қасымұлы  - патриот, қолбасшы, билеуші. 1837-1847 жж. 

халықтық  соғыс.  Жанқожа  Нұрмұхамедұлының  және  Есет  Кӛтібарұлының 

кӛтерілістері.  Маңғышлақтағы  кӛтеріліс.  Қазақстан  және  Ресей  ұлт-азаттық 

қозғалыс уақытында. 

Қазақстанның  Ресей  империясына  түбегейлі  бағынуы.  Қазақстанның 

тәуелсіздігін  жоғалтуы.  Қазақ  жерлерінің  Ресей  мемлекетінің    меншігі  болып 

жариялануы. ХІХ ғ. екінші жартысындағы Қазақстандағы патшалық жүргізген 

реформалар.  

ХІХ – ХХ ғғ. Қазақстанның экономикалық-әлеуметтік және саяси, мәдени 

дамуы.  ХХ  ғ.  басындағы  Қазақстандағы  қоныстандыру  саясаты  және 

столыпиндік  модернизация.  

Түркістан ӛлкесін және далалық жерлерді басқару туралы ереже. Отарлық 

биліктің  орталықтануы.  Сот  ісіндегі  ӛзгерістер.  Жұмысшы  қозғалыстарының 

күшеюі.  Халықтардың  әлеуметтік  теңсіздігі.  Бала  еңбегін  қанау.  Алғашқы 

ереуілдер. 

Қазақстанда  саяси  этникалық  қоғамның  құрылуы:  жалпы  сипаттама. 

Этникалық процестер және олардың әлеуметтік-демогарфиялық  сипаты.  

Орыс  империясы  -  халықтар  түрмесі.  Қазақтар.  Халықтардың  ӛзара 

қарым-қатынасы.  Орыс  ұлтының  ӛкілдері  Қазақстанда.  Қазақстанға  поляктық 

жер  аударылғандар.  Қазақстан  территориясындағы  ұйғырлар  мен  дүнгендер 

қоныстануы.  Қоныстандыру  себептері.  Шаруашылық,  егін  шаруашылығының 

дамуы. Ұйғырлар мен дүнгендердің мәдениеттің  дамуы.  

Жетісуда егін шаруашылығының дамуы. Сауда. Жәрмеңкелер. Кәсіпшілік. 

Ӛнеркәсіп. Урбанизация процессі. Қалалардың әлеуметтік-экономикалық 

бейнесі.  Банк-қаржы    қатынасы.  Байланыс  жолдары  және  ӛлкедегі  сауда. 

Жұмысшы  кадрлардың  қалыптасуы.  Столыпиндік    аграрлық  реформаның 

зардаптары. 

Қазақстанның Қытаймен байланысы.  Қазақ-қытай сауда қатынастарының 

 

                                                                              22 

 

 

 

әлсіреуі.  

Қазақстанда ұлт-азаттық қозғалыстың үшінші кезеңі (ХІХ ғ. соңғы ширегі 

және ХХ ғ. басы). ХІХ-ХХ ғғ. басындағы қазақ зиялыларының реформаторлық 

қозғалысының ерекшелігі. Қазақ ұлттық мемлекеттігінің жаңа мазмұны. 

1905-1907  жж.  Орыс  ревлюциясының  халықаралық  жағдайы  және  оның 

Қазақстанға  ықпалы.  Патшалықтың  отаршыл  саясатының  күшеюі.  Жұмысшы 

қозғалысының басталуы. 1905 жылғы Қарқаралы петициясы. Қазақтардың І-ІІІ 

Ресейдегі  Мемлекеттік  Думаға  қатысуы.  Ұлт-азаттық  қозғалыстағы  қазақ 

зиялыларының  рӛлі.  Парламентаризм  және  ұлттық  автономия  идеясы.  Қазақ 

халқының ұлттық санасының артуы және жаңғыруы мәселесі. 

ХХғ. 

Қазақстанда 

ұлттық-демократиялық, 

реформаторлық 

қозғалыстардың  қалыптасуы.  Қазақтың  саяси,  интеллектуалдық,  рухани 

элитасы 

(Ә.Бӛкейханов, 

М.Дулатов, 

А.Байтұрсынов, 

ағайынды 

Досмұхамедовтер,  М.Тынышбаев,  Ш.  Құдайбердиев  және  басқалар.  «Қазақ» 

газетінің. «Айқап» журналының ұлттық сананы  оятудағы рӛлі.  

Бірінші  дүниежүзілік  соғыс  кезіндегі  Ресей  метрополиясы.  1916  жылғы 

Қазақстандағы  оқиғалар:  себептері,  сипаты,  сабақтары.  Қозғалыс  ошақтары 

және кӛтеріліс  жетекшілері. Жеңілу себептері және тарихи маңызы. ХҮІІІ-ХХ 

ғғ. қазақ халқының тәуелсіздік үшін күресі.  

1917  жылғы  Қазақстан.  Ұлт-азаттық  және  ұлттық-демократялық 

қозғалыстар. Ресей буржуазия-демократиялық Ақпан революциясы және оның 

Қазақстанға  ықпалы.  В.И.Лениннің  қоғамдық-саяси  қызметі.  Кеңес  билігінің 

құрылуы. 1917 жылғы жаз, кӛктемдегі саяси партиялар. Большевиктер, эсерлер, 

кадеттер, «Алаш», «Үш жүз», «Шуро-и-улемия» партиялары.  

Ұлттық  идея  эволюциясы,  жаңа  кезеңдегі  ұлттық  мемлекеттік    идея.  

ХҮІІІ-ХХ ғғ. қазақ халқының ұлттық санасының ӛсуі. Траихнамалық деректер. 

Тарихи пікірлер. 

6. Қазақстан мәдениеті (ХҤІІІ-ХХ ғғ. басы). 

ХҮІІІ  ғ.  Қазақстанға  Ресей  экспедициясы.  Қазақ  әдебиеті.  Ақтамберді 

жырау. Бұхар жырау. Тәтіқара. Үмбетей. Шал Құлекеұлы.  

Мұсылмандық  және  орыс  білімі.  Орыс  тарихнамасындағы  Қазақстан. 

А.И.Левшин - қазақ тарихының Геродоты. Қазақ-орыс әдеби байланыстары.  

Қазақ әдебиетіндегі негізгі бағыттар. Музыкалық мәдениет. Жырау, айтыс 

айтушылар.  

Материалдық  мәдениет.    ХІХ  ғ.  -  ХХ  ғ.  басындағы  үй  кәсіпшілігі  және 

қазақтардың  қолӛнері.  ХІХ  ғ.  60-70  жж.  ағарту  мекемелері  және  ғылыми 

қоғамдастықтар.  Облыстық  статистикалық  комитеттер.  Кітапханалардың 

ашылуы. Халыққа білім берудегі қиындықтар мен жетіспеушіліктер. 

Ӛнер және музыкалық мәдениет. Сурет ӛнеріндегі Қазақстандық тақырып. 

Құрманғазы  Сағырбайұлы,  Дәулеткерей  Шығайұлы,  Тәттімбет  Қазанғапұлы, 

Біржан Қожағұлұлы, Ақан сері және т.б. 

Ұлттық  сананың  жаңғыруы.  Қазақ  демократиялық  әдебиеті.  Қазақ 

тіліндегі алғашқы мерзімдік басылымдар. 

Ш.Уәлихановтың,  А.Құнанбаевтың,  Ы.Алтынсариннің,  С.Бабажановтың, 

 

                                                                              23 

 

 

 

Б.Даулбаевтың,  Ш.Құдайбердиевтің,  Д.Чуваковтың  қызметі  және  ғылыми 

еңбектері.  Қазақ  халқының  материалдық  және  рухани  мәдениетінің  әлемдік 

мәдениеттегі рӛлі және орны.  

 

ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ: 

 

1.

 

XVIII  ғ.  бірінші  ширегіндегі    Қазақстан:  теоретикалық  аспектілері  мен 

мәселелері. 

2.

 

Қазақ халқының ХVIII –  ХІХ ғғ. ұлт-  азаттық қозғалысы. 

3.

 

Жаңа заман жағдайындағы  Қазақстан  мен  Ресей. 

4.

 

Абылай дәуіріндегі Қазақстан мемлекеттілігі. 

5.

 

Қазақстандағы 1916 ж.  оқиғасы: себептері,сипаты, тағылымы. 

6.

 

Ресейдегі  Ақпан  буржуазиялық  демократиялық  революциясы  және  оның 

Қазақстанға ықпалы. 

7.

 

Қазақстан мәдениеті (XVIII - XX ғғ. басы) 

8.

 

ХІХ  ғ.  -  ХХ  ғ.  басындағы  Қазақстанның  әлеуметтік-  экономикалық  және 

саяси дамуы. 

 

ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ: 

Негізгі: 

1.

 

Абусеитова М.Х. Казахстан и Центральная Азия в XV-XVII вв.: история, 

политика, дипломатия. - Алматы, 1998. 

2.

 

Абдиров М.Ж. История казачества Казахстана. - Алматы, 1994. 

3.

 

Абылай хан. Тарихи жырлар. - Алматы, 1991.  

4.

 

Аничков И.В. Қазақ батыры Жанкожа Нұрмұхаммедұлы. - Алматы, 1991. 

5.

 

Аргынбаев Х.А., Муканов М.С., Востров В. Қазақ шежіресі хақында. - 

6.

 

Аманжолова Д.А. Казахский автономизм и Россия. - М., 1994. 

7.

 

Ахметов Б. Государство кочевых узбеков. - М., 1965. 

8.

 

Ахмедов  Г.  Жем  бойында.  Есет  Кӛтібарұлы  туралы.  Тарихи  роман.  - 

Алматы, 1992. 

9.

 

Асылбеков  М.Х.,  Галиев  А.Б.  Социально-демографические  процессы  в 

Казахстане (1917-1980). - Алма-Ата, 1991. 

10.

 

14.  Әбілгазы. Түрк шежіресі - Алматы, 1992. 

11.

 

Бӛкейхан А.Н. Шығармалары. - Алматы, 1994. 

12.

 

Бұқыр жырау К,. Шығармалары. - Алматы, 1992. 

13.

 

Дала уялаятының газеті. 1888-1902. - Алматы, 1994.  

14.

 

 Ерофеева  И.  В.  Хан  абулхаир:  полководец,  правитель  и  политик.  - 

Алматы, 1999. 

15.

 

История Казахстана: белые пятна. - Алма-Ата, 1991.  

16.

 

 Касымжанов Ж. К. Кенесары хан. - Алматы, 1996. 

17.

 

 Қараш Г. Замана. – Алматы, 1994. 

18.

 

Кенжегалиев И. Исатай – Махамбет. – Алматы, 1991. 

19.

 

 Қозыбаев М. К. Жауға шаптым, ту байлап. – Алматы, 1994. 

20.

 

 Қозыбаев М. К. Ақтаңдақтар ақиқаты. – Алматы, 1992. 

 

                                                                              24 

 

 

 

21.

 

 Койгелдиев М. Алаш қозғалысы. – Алматы, 1995.  

22.

 

 Мәшімбаев С. М. Патшалық Ресейдің отарлық саясаты. – Алматы, 1994. 

23.

 

49. Моисеев В. А. Джунгарское ханство и казахи в ХVII-ХVIII вв. - Алма-

Ата, 1991. 

24.

 

Муканов М.С. Этническая территория казахов в ХVШ-начале XX веков. - 

Алма-Ата, 1991. 

25.

 

 Мырзахметов М. Қазақ қалай орыстандырылды. - Алматы, 1994. 

26.

 

 Национально-освободительное движение в Казахстане и Средней Азии в 

1916 году: характер, уроки, итоги / Сост. С.Ф.Мажитов, С.А.Жакишева, 

27.

 

 Нурпеисов К.Н. Алаш һәм Алашорда. - Алматы, 1995. 

28.

 

 Омарбеков Т.О. Зобалаң - Алматы, 1994. 

29.

 

Ӛмірзақов 0. Ресейге қосылғаннан не ұттык? - Алматы, 1999. 

30.

 

Салғарин Қ. Хандар кестесі. - Алматы, 1992. 

31.

 

 Сафаров Г. Колониальная революция. - Алматы, 1996. 

32.

 

Ахмет А.Қ. Қаратай хан. Алматы, 2007. 

33.

 

Ахметова Ұ. Арынғазы хан (1786-1833). Ақтӛбе, 2004.  

34.

 

Байтурсунов А. Ак жол.Алматы, 1991 

35.

 

Дулатұлы. М. Шығармалары. Мақалалар мен зерттеулер. Алматы, 1997. 

36.

 

Койгельдиев М.К. Алаш козгаласы. - Алма-Ата. 1995. 

37.

 

 Мәшімбаев С.М. Патшалық Ресейдің Қазақстандағы мемлекеттік басқару 

мекемелерінің тарихы. - Алматы, 2000. 

38.

 

Оразбаева А.И. Дәстүрлі қазақ қоғамына тән билер институты. - Алматы, 

2004. 

39.

 

Шонанұлы Т. Жер тағдыры, ел тағдыры. - Алматы, 1995. 

40.

 

 Мұхатова О. XIX-XX ғасырлардағы Қазақстан тарихнамасы. -А., 2002. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                              25 

 

 

 

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ҚАЗІРГІ ЗАМАН ТАРИХЫ  

 

1.      Қазан  тӛңкерісі  кезіндегі    Қазақстан  және  Кеңес  ҥкіметін  орнату 

(1917  ж.  Қазан-  1918  ж.  сәуір).  Қазақстан  азаматтық  соғыс  жылдарында 

(1918-1920 жж.) 

Революцияға  қоғамның  әр  түрлі  әлеуметтік  ортасының  қатынасы.  Қазан  

революциясының  қозғаушы  күші  және  әлеуметтік  база  жайлы  пікірталас 

(«отарлық революция», «қала революциясы» сұрақтарына). 

Қазақстанда  Кеңес  үкіметінің  орнауының  ерекшеліктері.  Ӛлкедегі 

әлеуметтік-саяси  жағдайлар.  Азаматтық  қарсы  тұрулардың  басталуы.  ІІ 

жалпықазақтық съезд және оның ұлттық автономия туралы шешімдері. «Алаш» 

партиясы  саяси  күрес  факторы  ретінде.  «Қоқанд  автономиясы».  Кеңестердің 

алғашқы қадамдары және оны қоғамның қабылдауы. 

Азаматтық соғыс - халық трегедиясы (1918-1920 жж.). 

Саяси  жағдайлардың    шиеленісуі  және  азаматтық  қарсы  тұрулардың 

ӛршуі.  Кеңес  билігінің  солтүстікте,  Қазақстанның  солтүстік-шығысында 

орнауы. Қазақстан әскери қимылдар кезінде. Ӛлкенің батыс және оңтүстігіндегі 

оқиғалар.  Жетісу,  Орал,  Шығыс,  Ақтӛбе  және  Түркістан  майдандарының 

құрылуы.  “Ақ”  және  “Қызыл”  террор.  Азамат  соғысының  әлеуметтік-

экономикалық және саяси зардаптары.  

2.  Қазақстан    большевистік  реформалаудың  бастапқы  кезеңінде. 

Жаңа  экономикалық  саясат  (1920-1925  жж.)  Индустриаландыру  және 

ҧжымдастыру.  

Қазақ  ӛлкесінің  басқаруындағы  револциялық  комитеттің  құрылуы. 

Ревкомнан  Кеңестерге  ӛтуі.    БОАК  және  РКФСР  СХК  Түркістан  ісі  бойынша 

қызметі.  Кеңес  үкіметінің  1920  жылғы  26  тамыздағы  «Автономиялы  Қырғыз 

(Қазақ)  Социалистік  Кеңестік  Республикасының  құрылуы  туралы»  Декреттің 

қабылдануы.  ҚАКСР құрылтай жиналысы. «ҚазАКСР еңбекшілерінің құқығы 

туралы Декларация»  және оның мазмұны. Қазақстандағы  «әскери коммунизм» 

саясаты (1918-1921 жылдың наурызы).«Әскери коммунизм» - большевиктердің 

«тауарсыз  қиялды»  жүзеге  асыруы.  Ӛнеркәсіпті  ұлттандыру.  Тауар-ақша 

қатынасына  тыйым  салыну.  Экономиканы  басқаруды  орталықтандыру.  Азық-

түлік диктатурасын енгізу. Ӛндірісті жалға алуға тыйым салу.  

«Таптық  террордың»  күшеюі.  Экономикалық  дағдарыс  «әскери 

коммунизм»  саясатына    реакция  ретінде.  Ӛнеркәсіптің  құлдырауы.  1921-1922 

жж.  аштық:  кедейлік  масштабы.  Шаруалардың  қозғалыстары:  ӛлкедегі 

антикеңестік  кӛтерілістер.  Тарихнамалық  деректер.  Тарихи  еңбектердегі 

кӛзқарастар.  ЖЭС-қа  кӛшудің  экономикалық-әлеуметтік  және  саяси 

алғышарттары.  Тауар-ақша қатынасы қызметінің кеңеюі (саудаға еркіндік беру,  

еңбекке  ақшалай  ақы  тӛлеу,  1922-1924  жж.  ақша  реформасы).  Азық-түлік 

диктатурасының  жойылуы.  Қазақстанның  оңтүстігіндегі  жер-су  реформасы 

және оның нәтижелері. Территориялық-әкімшілік құрылым. ҚАКСР құрамына  

қазақ жерлерін біріктіру. Демографиялық жағдай 1926 жылғы санақ. Қоғамдық-

саяси оппозиция. Кеңестік “таптық” реформалар ауылдағы дәстүрлі құрылымға 

 

                                                                              26 

 

 

 

соққы болып тиді. Қоғамдық-саяси және идеялық күрес. «Кіші Қазан» саясаты  

және  ауылдарды  жаппай  күшпен  ұйымдастыру:  Ф.И.Голощекин  және  оның 

креатурасы. Оппозиция. ЖЭС-тің әлеуметтік-экономикалық қорытындылары. 

Ӛнеркәсіпті, ауыл шаруашылығын және транспортты  қалпына келтіруді бастау. 

Коорпоративтік қозғалыс. Сауданың дамуы. ЖЭС аяқтау кезеңі туралы мәселе. 

ЖЭС  идеологиясынан  шығу.  1927-1928  жж.  ауыл  шаруашылық  дағдарысы. 

Салық тәртібінің күшеюі. Ӛлкенің мәдени ӛмірі. Ұлттық зиялылардың идеялық 

кӛзқарастары: 

М.Жұмабаевтың, 

А.Байтұрсыновтың, 

Ж.Аймауытовтың, 

М.Дулатовтың, 

Ә.Бӛкейхановтың, 

Ш.Құдайбердиевтің 

қызметі 

және 

шығармашылығы.  Жаңа  қазақ  кеңестік  зиялылардың  қалыптасуы.  «Сталиндік 

аграрлық  реформа»:  мақсаты  және  мәні.  Кӛшпелі  және  жартылай  кӛшпелі 

отырықшылыққа  күштеп  кӛшіру  саясаты.  “Отырықшылық”  саясатының 

экологиялық,  экономикалық  және  әлеуметтік  мәселелері.  Кӛшпелілерді 

отырықшылыққа  кӛшірудің  экономикалық  және  саяси  мақсаты.  Бай-кулактар 

шаруашылығын  кәмпескелеу.  Қазақстандағы  дәстүрлі  құрылымның  түбегейлі 

бұзылуы  және  оның  зардаптары.  1932-1933  жж.    аштық.  Халықтың  жаппай 

босуы.КСРО  халық    шаруашылығын  дамытудағы  бесжылдық  жоспар  және 

ондағы  Қазақстанның  рӛлі.  Республикадағы  ӛндірістік  инфрақұрылымның 

кеңеюі. Ӛндірістік күштер құрылымы. Жұмысшы табы кадрларының қалыптасу 

ерекшеліктері. Урбанизация процесі. 

жүктеу/скачать 321,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: