ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БIЛIМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛIГI
6М020300 - ТАРИХ
МАМАНДЫҒЫ БОЙЫНША ҚАБЫЛДАУ ЕМТИХАННЫҢ
БАҒДАРЛАМАСЫ
Қостанай, 2016
2
НЕГІЗГІ БӚЛІМ
ЖАЛПЫ ТАРИХ
ЕЖЕЛГІ ДҤНИЕ ТАРИХЫ
1. Ежелгі Грекия
Мемлекеттің пайда болуы. Табиғи ресурстар мен ландшафт. Кӛне Эгей
әлемі: минойлік, эллада, микен мәдениеттері. Ертегрек демократиясының
мәселелері: мемлекет генезисі. Гректік полис – әлеуметтік-саяси полис
формасының негізі ретінде. Афины және Спарта полисі түрі ретінде.
Драконттың заңдары. Солон заңдары, Писистрат тираниясы. Б.з.д. V-IV ғғ.
классикалық Грекия. Грек-парсы соғыстары және оның Грекияның әлеуметтік-
экономикалық және мәдени-саяси дамуына әсері. Б.з.д. Ү ғ. Афинының күшеюі.
Афина мен Спарта арасындағы қарсылықтар. Перикл реформалары. Ертегрек
мәдениетінің ерекшеліктері: ғылым және философия.
2. Ежелгі Рим
Деректер мен тарихнама. Рим тарихы бойынша археологиялық
материалдар. Италиядағы ертеқұлиеленушілік қоғам және мемлекет (б.з.д.VIII –
VI ғ.). Рим республикасының қалыптасуы. Батыс Жерорта теңізі үшін
Карфагенмен Рим арасындағы күрес. Ганнибал жорықтары. Б.з.д. ІІ-І ғ. Рим
республикасының құлдырауы және республика жүйесінің дағдарысы.
Империя кезеңіндегі Рим: Актавиан Августтың билік етуі және
монархиялық тәртіптің құрылуы. I-II ғғ. Рим империясындағы әлеуметтік-
экономикалық қарым-қатынастар. I ғ. Юлий-Клавдий және Флавий
әулиетерінің билік еткуі. Антонин әулиетінің билікке келуі. Рим империясының
«Алтын ғасыры». 193-197 жж. Азамат соғысы және римдік құлиеленушілік
қоғамының құлдырауы мен дағдарысы. Империяның қайта құру әрекеті.
Аврелиан және оның ұрпақтарының билік ету кезені. Рим экономикасының
және Рим тарихының құлдырауы.
3. Ежелгі Шығыс
Орталықтандырылған қоғамның құрылуы. Шығыс мемлекетінің дамуы.
Ежелгі, Орта, Жаңа және кейінгі патшалық кезеңдеріндегі Египет
мемлекеті. Ежелгі Месопотамияда мемлекеттердің пайда болуы: Шумер, Аккад,
Вавилон. Ассирия мемлекетінің пайда болуы және б.з.д. IX ғ.. ассириялық
жаулау саясаты. Тиглатпаласар III реформалары. Ежелгі Месопотамия
мемлекетерінің мәдениеттері.
Кіші Азия: елі және халқы. Ежелгі Хетт патшалығының пайда болуы және
жаулаушылық саясат. Урарту мемлекеті: пайда болуы, дамуы және құйреуі.
Шығыс Орта теңізі елдері: Сирия, Финикия, Палестина, Карфаген.
Ежелгі Иран территориясындағы мемлекеттер: Элам және Мидия.
Әлемдік Парсы мемлекеті және Александр Македонскийдің жаулап алу
саясаты. Ежелгі Қытай: елі, халқы, ежелгі мемлекеттік құрылымдар. Үндістан
және алғашқы ӛркениеттер тарихы: Хараппы мәдениеті, Кушан және Гупта
әулиеттері тұсындағы Үндістан..
3
Оңтүстік-Шығыс Азия мемлекеттері: Цейлон, Үндіқытай, Малайя,
Индонезия: және алғашқы мемлекеттердің құрылуы. Жапония және синто діні.
Ежелгі Африка: географиялық жағдайы, этникалық құрылымы,алғашқы
княздіктар: Мероэ, Аксум, Ежелгі Нубия. Ежелгі Қазақстан: сақтар, уйсіндер,
ғұнндар.
ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ:
1. Грекияның әлеуметтік – экономикалық және мәдени – саяси дамуына грек –
парсы соғыстарының тигізген әсері.
2. Пелепонес соғысының фактор ретінде Афина мен Спартаның күресі.
3. Ежелгі грек ғылымы мен философиясының пайда болу және даму
ерекшеліктері.
4. Б.з.д II-I ғасырларда Римнің экономикалық жүйесі, таптық жүйесі және
әлеуметтік құрылымы.
5. Октавиан Августтың монархиялық жүйесі және принципаттың қалыптасуы.
6. Б.з.д I-IV ғғ. Рим империясының әлеуметтік – экономикалық қатынастары.
7. Парсы империясың құлауы мен Александр Македонскийдің жаулап алуы.
8. Ежелгі Қытайдың саяси және әлеуметтік дамуы.
9. Кушан және Гупта патшалықтары кезіндегі Үндістанның әлеуметтік –
экономикалық дамуы.
ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ:
Негізгі:
1.
История Древнего Востока / Под ред. В.И. Кузищина – М., 1988
2.
История Древнего Востока / Под ред. Б.А. Тураева – М. 2004
3.
История Древней Греции / Под ред. В.И. Кузищина – М., 1991
4.
История Древнего Рима / Под ред. В.И. Кузищина – М., 1994
5.
История Древней Греции / Под ред. А.И. Бодак, И.Е. Войнич и др. – М.,
2000
6.
Всемирная история в 24 томах – М., 1998
7.
Васильев Л.С. История Древнего Востока. – М., 1998 в 2-х томах.
8.
История Африки с древнейших времен / Под ред. Бютнера Т. - М., 1981
Қосымша:
9.
Аристотель. Политика. // Сочинения в 4-х т. М., 1997, т. 4.
10.
Геродот. История. – М., 1981
11.
Берве Х. Тираны Греции. М., 1997
12.
Гиббон Э. История упадка и крушения Римской империи. М., 1994
13.
Дандамаев М.А. Политическая история Ахеминидской державы. М., 1985
14.
Волков А.В. Карфаген «Белая» империя «черной» Африки. М., 2004
15.
Волков А.В. Хетты. Неизвестная империя Малой Азии. М., 2004
16.
Ревяко К.А. Пунические войны – Минск, 1998
17.
Заболоцка Ю. История Ближнего Востока в древности. М., 1989
18.
Полибий. Всеобщая история. М., 2003 в 2-х т.
4
19.
Фукидит. История. М., 1981.
20.
Шахермаер Ф. Александр Македонский М. 1986
5
ОРТА ҒАСЫРЛАР ТАРИХЫ
1. V-XVII ғғ. орта ғасырлық Еуропа тарихы
Ерте ортағасыр (V-XI ғ.)
Кӛне германдықтардың қоғамдық құрылысы және халықтардың
қоныстануы. Рим империясының құлауы, варварлық королдіктердің құрылуы.
Ұлы Франктер империясы. Меровингтер мен Каролингтер. Х ғ. Қазіргі
мемлекеттердің еуропа жерінде құрыла бастауы: Германия, Италия, Испания,
Англия, Франция. Славяндық тайпалар, Киев Русі.
Орта ғасырларда дамыған (XII-XV ғ.)
Қолӛнердің ауыл шаруашылығынан бӛлінуі. Орта ғасырлық қалалардың
пайда болуы. Крес жорықтары. Жүзжылдық соғыстың басталуы. Шіркеу және
ерестер. Қайта ӛрлеу дәуіріндегі мәдениет. Византия және балқан түбегі
патшалықтары.
Кейінгі ортағасыр (XVI-XVII ғ.)
Капиталистік қатынастардың қалыптасуы және феодализмнің дағдарысы.
Ұлы географиялық ашулар. Отарлық жаулап алушылықтар. Швейцариядағы
Реформациясы. Еуропадағы контрреформация. 16-17 ғғ. Халықаралық
қатынастар.
2. Ортағасырлық Азия және Африка
Ерте ортағасыр (V-XI ғ.)
Орталық Азия халықтарының (феодалдық қатынастардың) пайда болуы
және дамуы. Түркі мемлекетінің құрамындағы Орта Азия. Л.Гумилев
еңбектеріндегі кӛшпеліліре мәселесі. Қытайдағы Суй и Тан династиялары.
Жапониядағы Тайка тӛңкерісі. Үндістандағы феодалдық қатынастра.
Династиялар. Ерте феодалдық араб мемлекеттерінің құрылуы, араб
халифаттарының жаулап алу соғыстары. Халифаттар: Омеядтар және
Абассидтер. Ислам дінінің таралуы және оның идеологиясы.
3-8 ғғ. Тропикалық Африка: Нок, Аксум, Мероит мемлекеттері.
Мәдениеті. Құрылымы. Днфеодалдық қатынастар. Сауданың дамуы.
Христиандықтың таралуы.
Орта ғасыр дамыған(XII-XVI ғғ.)
X-XIII ғ. Орталық Азия: Мавераннахр Саманилер кезінде. Хорезмшах
мемлекеті. Мәдениеті.
Қытайда Ляо мемлекетінің құрылуы. Цзинь патшалығы мен Сун
империясының арақатынасы. Жапонияда Миномото сегунатының құрылуы.
Орталық Азияда Араб феодалдық мемлекеттірің құрылуы: Фатимидтер
халифаты және Айюбидтер халифаты-саяси және этникалық құрамы.
Селжұқтар және Иранды жаулау. 14 ғ. Осман империясы жаулаушылық
соғыстары. Монғол мемлекетінің құрылуы, соғыстары. Үндістанда Делий
сұлтандығы.
Касталық
тәртіптің
орнауы.
Тропикалық
Африкадағы
мұсылмандық мемлекеттер: Гана, Сонгаи, Мали. Судандағы христиандық
княздық. Шығыстың мәдениеті.
Кейінгі ортағасыр (XVII-XVIII-XIX бірінші жартысы.)
6
Қытайда шаруалар қозғалысының шиеленісуі және XVII ғ. Шаруалар
соғысы. Токугава сегунаты ікезінде Жапонияның бірігуі. Иранда Сефевидтер
мемлекетінің құрылуы. Шиизмнің мемлекеттік дінге айналуы. Орыс-түрік
қатынастары. Ирак, Аравия, Сирия және Египет Түркия биілігің ықпалында.
Үндістан экономикасы. Ұлы Моғолдар мемлекеті.Орталық және Шығыс
Судандағы
Мұсылмандық
сұлтандықтар.
Африкадағы
португалдық
басқыншылар. Шығыс тарихының
ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ:
1.
Тарихи ғылымда орта ғасырдың негізгі кезеңдерін зерттеу. Кезеңдестіру
мәселелері.
2.
Орта ғасырларда Еуразия территориясында мемлекеттіліктің қалыптасу
ерекшеліктері: түркі және славян мемлекеттері.
3.
Еуропада феодалдық мемлекеттің дамуының негізгі кезеңдері және
ерекшелігі: сеньориальдық, сословие-ӛкілдік, абсолюттік монархия.
4.
Орта ғасырлық Азияның әскери-феодалдық империялары: Араб халифаты,
Осман империясы, Жапония.
5.
Батыс Еуропада феодалдық қатынастар генезисінің мәселесі.
6.
Еуропадағы крес жорықтары: себебі, кезеңі, салдары.
7.
Татар-монғол басқыншылығының тарихын зерттеу мәселесі және оның
Батыс Еуропа мен Орта Азия үшін салдары.
8.
Еуропада феодалдық қатынастардың дағдарысы. Капитализмнің енуі және
негізгі сипаты.
9.
Еуропадағы Ренессанс кезеңі және оның мәдени мұрасы.
ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ:
Негізгі:
1. История средних веков в 2-х т. М., 1997.
2. История средних веков / Под ред. Колесничкого Н.Ф. М., 1980.
3. История Казахстана и Центральной Азии. Алматы, 2002.
4. История Европы с древнейших времен до наших дней. В 8-ми т. М., 1997.
5. Васильев Л.С. История Востока. В 2-х т. М., 1998.
6. Всемирная история. В 24-х т. М., 1997.
Қосымша:
7. Гутнова Е.В. историографии истории средних веков. М., 1985.
8. Борг М.А. Эпохи и идеи: становление историзма. М., 1987.
9.Жумагулов К.Т. Древнегерманское общество: проблемы и концепции.
Алматы, 1993.
10. Заборов М.К. Крестовые походы. М., 1959.
11.Каролюк В.Д. Западные славяне и Киевская Русь. М., 1964.
12.Л.Н. Гумилев. Древняя Русь и Великая Степь. М., 1998.
13.Мендрин В.М. История сегуната в Японии. М., 1999.
14.Тураев А.Б. Абиссинские хроники XVI-XV в. М., 1984.
8
ЖАҢА ЗАМАН ТАРИХЫ
1. Еуропа және Америка елдерінің жаңа заман тарихы (XVII –XIX ғ.)
XVII-XVIII ғғ. Еуропалық континент елдерінің негізгі әлеуметтік-
экономикалық даму үрдістері. Отарлау экспансиясының кеңеюі. Абсалютизм.
Ағарту кезеңі.
Абсалютизм кезеңінің дағдарысы, буржуазиялық революцияның
басталуы. Ағылшын буржуазиялық революциясы, Ұлы Француз революциясы,
Италия, Германия, Португалиядағы революциялар. Солтүстік Америкадағы
тәуелсіздік үшін соғыс. АҚШтың құрылуы. XVII ғ. Ресей. І Петр реформалары.
Наполеон соғыстары. 1812 ж. Отан соғысы, нәтижесі.
Капитализмнің пісіп-жетілуі және ӛнеркәсіптік тӛңкерістің дамуы.
Әлемдік нарық, банк қатынастары. Англия, Франция, Германия саясаты.
Германия мен Франциядағы әлеуметтік және жұмысшылар қозғалыстары.
Отаршылдық соғыстардың аяқталуы және доминиондардың құрылуы. Азияның
«оянуы» 1905-1911 ж. Латын Америкасы мен Африкадағы азаттық күрестер.
1914-1918 жж. Бірінші дүниежүзілік соғыс. Ресейде революцияның жағдайдың
қалыптауы .
2. Азия және Африка елдерінің жаңа заман тарихы
Әлеуметтік және экономикалық даму. Отарлық басып алулар. Ост-Үнді
компанияның рӛлі. Тайпин мемлекеті. 1867-1868 жж. Жапониядағы революция,
сегунататтың жойылуы. 1857-1859 жж. Үндістандағы кӛтеріліс. Сефевидтер
мемлекетінің
феодалдық
дағдарысы.
Иранға
қарсы
түріктер
мен
ауғандықтардығ соғысы. Надир шах және оның жаулаушылық соғыстары.
Кушан әулиеті . Осман империясы. XVIII ғ. Осман имперясының дағдарысы. ІІІ
Селим реформалары. Араб мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық жағдайы.
Египеттегі шетелдік капитал.
ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ:
1.
XVII-XVIII ғғ. буржуазиялық революция: негізгі кезеңдері және тарихи
маңызы.
2. ХVII-XVIII ғасырлардағы әлеуметтік – саяси жүйенің ӛзгеруі.
3. Жаңа дәуірдің отарлау саясаты. Отаршыл мемлекеттердің пайда болуы.
4. Жаңа дәуірдің басындағы Азия және Африка елдерінің әлеуметтік –
экономикалық және саяси жағдайы.
5. XIX ғ. аяғы – ХХ ғ. басындағы Азия, Латын Америка және Африка
халықтарының ұлт – азаттық кӛтерілістері.
6. «Ӛндірістің азиялық тәсілі» және «шығыстық феодализм» мәселесі.
7. Азия және Африка елдерінің отаршылдық кезеңінің империялармен
аяқталуы.
8. XIX ғ. екінші жартысы – XX ғ. басындағы Араб елдері.
9
ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ:
Негізгі:
1.
Новая история стран Европы и Америки /Под ред. Кривогуза Е.Е., М.,
2003.
2.
История стран Латинской Америки. М., 2003.
3.
Новая история стран Азии и Африки в XVII- XIX вв. – М., 2004.
4.
История Востока. Т.5-6.-М., 2005.
5.
Кенигсберген Г.Г. Европа раннего Нового времени. (1500 – 1789гг.).- М.:
Весь мир, 2006.
Қосымша:
6.
Япония: экономика, политика, история. М., 1989.
7.
Юго-Восточная Азия в мировой истории. М., 1977.
8.
Порконский А.б. Экономические интересы США в Азиатско-
тихоокеанском регионе. М., 1998.
9.
Афганистан: история, экономика и культура. М., 1988.
10.
Сборник документов по новой истории. Сост. Остриков Л.И. М.,
1989.
11.
Маныкин А.А. Новая и новейшая история стран Западной Европы и
Америки. – М.: ЭКСМО, 2004.
12.
Манфред А.З. Наполеон Бонапарт. М., 1998.
13.
Бисмарк О. Мысли и воспоминания. В 2-х т. М., 2001.
14.
Марчук И. Становление национальных государств в Латинской
Америке. М., 1989.
15.
Шацилло В. Первая мировая война: сборник документов. М., 2000.
10
ҚАЗІРГІ ЗАМАН ТАРИХЫ
1. Қазіргі кезеңдегі Еуропа мен Америка елдерінің тарихы.
ХХ ғ. Халықаралық қатынастардың дамуы. Еуропоцентристік әлемнің
жеңісі. Қоғамдық-саяси қүрылымның екі үлгісі: либералды-демократиялық
және тоталитарлық-авторитарлық. Версаль-Вашингтон жүйесі. Жаңа соғыс
ошақтарының пайда болуы. Кеңес қоғамы феномені. Екінші дүниежүзілік соғыс.
Фашизм, салдары. «Қырғи қабақ» соғыстың басталуы: АҚШ және КСРО. 1962
ж. Кариб дағдарысы. Латын Америкасындағы американдық басқыншылық.
КСРО құлауы, ТМД құрылуы. 90 жж. Балқан түбегі елдерінің дағдарысы. С.
Милошевич және Косово мәселесі. «Тӛртінші дүниежүзілік соғыс» және
терроризм феномені. АҚШ-тың геосаяси қызығушылығы: Ауғанстан, Косово,
Ирак. Еуропа елдерінің қазіргі саяси элитасы: партиялар, саяси билігі.
2. Азия және Африка елдерінің қазіргі заман тарихы.
Жаппай ұлт-азаттық қозғалыстар және олардың басып тасталуы.
Қытайдағы Синхай революциясы. Гоминьдан үкіметінің құрылуы. ҮХК
құрылуы және Тилак процесі. Жастүріктер революциясы және Ататүріктің
билігі. Ирандағы 1906-1907 жж. Конституция. Жапониядағы «күріш бүлігі».
Кореядағы наурыз кӛтерілісі. Монғолиядағы азаттық үшін күрес. Египет, Сирия,
Ирактағы халық қозғалыстары. Перл-Харборға шабуыл және екінші
дүниежүзілік соғыстың басталуы. Бирма, Филиппин, Индонезия, Малайзияны
басып алу.
ХХ ғ. Отарлық жүйенің құлауы. Азия және Африка елдерінде ұлттық
мемлекеттердің құрылуы. Суэц каналы дағдарысы, Таяу Шығыс мәселесі.
Қытайдағы мәдени революция, 1979 ж. Ирандағы ислам революциясы. ХХ ғ
Шығыс елдеріндегі ірі әскери-диктаторлық тәртіп: Пол Пот, Иди Амин, Ж.Б.
Бакасса, М.С. Секо, С. Хусейн, Ч. Тейлор, И. Деби. Шығыс елдеріндегі «ыстық
нүктелер», шешу жолдары.
ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ:
1.
Латын Америкасы мен Африкадағы ХХ ғ. екінші жартысындағы авторитарлы
және әскери-диктаторлық тәртіп: қайнар кӛзі, мәні, идеологиясы және
тәжірибесі.
2.
ХХ ғ. бірінші жартысында әлемдік қауымдастық дамуындағы негізгі
бағыттар. Халықаралық қатынастар.
3.
«Қырғи қабақ соғыс»: себебі, кезеңдері, қатысушылар және салдары.
4.
«Шығысеуропалық социализм». Тәртіптің орнауы, модификация қадамдары
және жеңілу себептері.
5.
Кеңестік Югославияның құлау мәселесі. 90-шы жж. Балқан дағдарысы:
негізгі әрекет етуші тұлғалар және реттеу қадамдары.
6.
Еуразиялық теория: қайнар кӛзі және мәні. Идеяның қазіргі дамуы.
7.
ХХ ғ. еуропалық интеграцияның тарихы.
Достарыңызбен бөлісу: |