Ғылыми дүниетаным компоненттері.
И.Ф.Харламов ғылыми дүниетанымның құрылымдық компоненттерінің төрт түрін көрсетеді.Олар ғылыми білімдер жүйесі,дүниеге көзқарас,сенім,адам мұраты.
Білім- ғылыми шындықтар жүйесі.Ол-объективтік дүниені бейнелейтін адамзаттың жинақтаған мол тәжірибесі.Білім арқылы жеке адам табиғаттың және қоғам құбылыстарының объективтік жақтарын зерттейді,түсінеді,ұғады.Ғылыми білім кез келген жағдайда адамның дүниетанымын анықтай бермейді.Білім адам үшін субъективті мән алуы,яғни оның көзқарастары,сенімдері,идеал құруының негізі болуы керек.Ғылыми білім тұлға дамуының және оның дүниетанымы қалыптасуының үлкен тірегі.Міне,осының
нәтижесінде білім әр адамның көзқарасына,сеніміне айналады.
Көзқарас жеке адамның табиғижәне әлеуметтік құбылыстарын түсіндіру туралы паймдауы,ой тұжырымы.Ол-адамның шындық етінде қабылдаған идеяларынан,білімдерінен,теорияларынан,тұжырымдамалары және жорамалдарынан, құбылыстарға деген өзінің қарым-қатынасынан тұрады.Баланың өзі сенетін білімдері,ұғымдары,практикадан шығарған теориялық тұжырымдары,ұсыныстары.Бала олар арқылы табиғатта және қоғамда болып жатқан түрлі құбылыстарға баға беріп,өзінің мінез-құлқын,жүріс-тұрысын белгілі бір бағытқа салып отырады.
Сенім- көзқарастың жоғары сапалы жағдайы.Сенім деп тұлғаның ішкі позициясына айналған білімдерді айтуға болады.Сенім жеке адамның өмірлік позициясының беріктіігн анықтайды,мінез-құлқын сипаттайды,тұлғаның рухани әлемін анықтайды.Олар адамды қоғам өмірі талаптарына,қажеттіліктеріне сәйкес іс-әрекет жасауына бағыттайды.
Адам мұраты- жете түсінудің жоғары кемелі,адам баласының жоғары мұрат-мақсаттары,өмірлік ұмтылысы.
Достарыңызбен бөлісу: |