Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі
Қоршаған ортаның жай-күйі, ауа мен судың ластану көлемінің қысқаруы
жүктеу/скачать 4,19 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қоршаған ортаның жай-күйі, ауа мен судың ластану көлемінің қысқаруы
2017-2019 жылдары Қазгидрометтің деректері бойынша Атырау қаласының атмосфералық ауасының ластану деңгейі 5 бекетте байқалды және 2017 жылы ИЗА 4 (төмен деңгей) деп бағаланды, 2018 және 2019 жылдары жоғары деңгейге дейін ИЗА 7 - 8 (төмен деңгей) құрайды. SI = 13.6-52 (>10 өте жоғары деңгей), NP = 8 -18% (жоғары деңгей). Озонның орташа концентрациясы (жерге жақын) 1,1 ШРК.с.с құрады. (2017 жыл), азот диоксиді - 1,1 ШРК.с.с. (2018 жыл). Басқа да ластаушы заттардың құрамы ШРК-дан аспады. 135 Өңірде қауіптіліктің 1 санатына жататын 147 табиғат пайдаланушы жұмыс істейді. Оның ішінде республиканың ірі кәсіпорындарының тізіміне енгізілген 6 кәсіпорын: "Теңізшевройл" ЖШС, "НортКаспианОперейтинг Компани Н.В." филиалы (НКОК), "Интергаз Орталық Азия" АҚ, "Атырау" магистральдық газ құбырлары басқармасы, "ҚазТрансОйл" АҚ Батыс филиалы, "Ембімұнайгаз" АҚ, "Атырау мұнай өңдеу зауыты" ЖШС, оларға барлық шығарындылардың 85% астамы келеді. Облыстың әуе бассейні ластануының негізгі үлесі (85% - дан астам) мұнай-газ өндіру және мұнай өңдеу шаруашылық қызметімен айналысатын кәсіпорындарға тиесілі. 2016 жылы атмосфераға ластаушы заттардың нақты шығарындылары көлемінің қатты көтерілгені байқалады, бұл "Қашаған" кен орны мен "НКОК" компаниясының "Болашақ" зауытының іске қосу-жөндеу жұмыстарының басталуына байланысты. Бүгінгі таңда "НКОК" компаниясы мұнай өндірудің өндірістік көрсеткіштерінің екінші кезегіне шықты. Сондай-ақ қазіргі уақытта "Теңізшевройл" ЖШС Болашақ кеңейту жобасы (БКЖ) шеңберінде өндірісті одан әрі кеңейту жұмыстарын жүргізуде. БКЖ мақсаты өндірістік қуаттарды ұлғайту және мұнай берудің неғұрлым жоғары коэффициентіне қол жеткізу болып табылады. БКЖ аясында үшінші буын зауытын және үшінші буын газды кері айдау жүйесін салу жоспарланған. Тұтастай алғанда облыстың лимиттелген және нақты көрсеткіштеріне ТШО және НКОК компанияларының алауларында газды технологиялық еріксіз жағу көлемі әсер етеді. 2017 жылмен салыстырғанда 2018 жылы атмосфераға ластаушы заттар шығарындылары көлемінің 179,5 мың тоннаға, ал 2019 жылы 164,5 мың тоннаға дейін төмендеуі байқалады. Атырау қаласының атмосфералық ауасының ластануына қаладағы кәріздік-тазарту құрылыстарының жоқтығы елеулі үлес қосуда. Күкіртті сутегін бөлу көздерінің негізгілері 135 2017-2019 жылдардағы Қазақстан Республикасындағы қоршаған ортаның жай-күйі туралы ақпараттық бюллетендер. 199 "Тухлая балка", "Квадрат" булану алаңдары және кәріздік-сорғы станциялары болып табылады. Атмосфералық ауаның ластануының себебі ағындардың күкіртсутегінің ерітілген газымен қанығуы және оларды "Тухлая балка" және "Квадрат" булану алаңдарына тазартусыз одан әрі төгу болып табылады. ҚР Энергетика министрлігі Экологиялық реттеу және бақылау комитетінің деректері бойынша қала аумағында орналасқан өнеркәсіптік кәсіпорындар ("Атырау мұнай өңдеу зауыты" ЖШС, "ҚазТрансОйл" АҚ БФ АМБ "663 км" мұнай айдау станциясы, "Сұйытылған мұнай газын сақтау паркі"), қаланың оң жақ жағалау бөлігіндегі "Квадрат" жинақтағыш тоғаны, сондай-ақ қаланың сол жақ жағалау бөлігіндегі "Тухлая балка" булану алаңы Атырау қаласының атмосфералық ауасының күкіртті сутегімен жоғары және экстремалды жоғары ластануының негізгі себебі болып отыр. 2017 - 2018 жж. Атырау облысының Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы Атырау облысының 2019 – 2023 жылдарға арналған қоршаған орта сапасының нысаналы көрсеткіштерін әзірледі және қазіргі уақытта келісу сатысынан өтуде. Мақсатты көрсеткіштерге қол жеткізу бойынша, оның ішінде Атырау қаласының атмосфералық ауасының күкіртсутегімен ластануын төмендету бойынша іс-шаралар кешені әзірленді. Қоршаған ортаның сапасына теріс әсер ететін ірі мұнай-газ өндіруші кәсіпорындар шығарындыларының шекті жол берілетін жиынтық томын әзірлеу үшін облыстық бюджет қаражатынан 24,0 млн. теңге бөлінді. Жұмыстар кестеге сәйкес "Nomad Eco" ЖШС-мен шарт негізінде жүргізілуде. Облыста газ отынымен жұмыс істейтін автокөлік саны тұрақты өсуде. Облыстық ішкі істер департаментінің мәліметі бойынша 2017 жылы - 9307 бірлік автокөлік, 2018 жылы - 10402 бірлік автокөлік, 2019 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша-13000 бірлік автокөлік тіркелді. Атырау облысы аумағындағы жер үсті суларының ластануын бақылауды "Қазгидромет" РМК Атырау облысы бойынша филиалы 4 су объектілерінде (Жайық, Ембі, Қиғаш өзендері және Шаронов ағысы) жүргізеді. 2017 және 2018 жылдары теңіз суларының сапасын бақылау мынадай жағалау станцияларында жүргізілді: теңіз кеме қатынасы каналы, Теңіз кен орны, Жайық өз. жағалауы; Шалғы-Құлалы шығанағының аралдары; "А" және "В" , Құрманғазы, Дархан, Қаламқас қосымша разрезі, су басқан ұңғыма ауданы, Құлалы өз. ауданы. Теңіз суының сынамалары қалқыма заттардың, рН, еритін оттегінің, басты иондардың, биогенді заттардың, органикалық ластағыштардың (мұнай өнімдері, фенолдар), жеңіл тотықтандыратын органикалық заттардың (БПК5 бойынша), ауыр металдардың құрамына талдау жасалды. Солтүстік Каспийдің барлық тұстамалары бойынша КИЗВ бойынша судың сапасы "нормативтік таза"деп бағаланады. ШРК асып кетуі анықталған жоқ. 2016 жылмен салыстырғанда Солтүстік Каспий суының сапасы өзгеріссіз қалды. 2019 жылы теңіз суының сапасын бақылау келесі жағалаудағы станцияларда жүргізілді: теңіз кеме қатынасы арнасы (2 нүкте), Жайық өзенінің кемері (5 нүкте), Шалыгы шығанағының аралы (5 нүкте), Волга өзенінің кемері (7 нүкте), Жанбай кенті (5 нүкте). 2019 жылғы Атырау облысының аумағындағы су объектілерінің сапасы былайша бағаланады: нормаланбайды (>5 класс) – Каспий теңізі. Облыс орталығында сарқынды суларды тазартудың болмауына және тазартылмаған ағындардың көп көлемінің жиналуына байланысты 2017 жылы Атырау қаласының сол жағалау бөлігінде қуаты тәулігіне 70000 м 3 кәріздік тазарту құрылыстарының құрылысы басталды. Бұдан басқа, Атырау қаласының оң жақ жағалауындағы КОС қайта жаңартуға ЖСҚ әзірленуде. 2018 жылдың желтоқсан айында "Атырау Су Арнасы" КМК және "Атырау ЖЭО" АҚ хлордың және басқа да ластаушы заттардың жаппай төгілуі себебінен Орал өзенінде жаппай балық қырылды. 2018 жылғы 2 желтоқсаннан бастап 2019 жылғы 24 наурызға дейін Орал өзенінде 118,5 тонна өлі балық жиналды. Бірақ балық тек өзенде ғана емес, балық өсіру кәсіпорындарында да өлді. Бұл оқиғаны тергеу әлі жалғасуда. 2019 жылғы 4 сәуірде кешенді сот-экологиялық сараптама қорытындысының бірінші бөлігі шықты, оған сай 2018 жылдың 27 желтоқсанында "Атырау Су Арнасы" МКК-дан 200 бастап және одан төмен Орал өзені ағысының нүктелерінен алынған балық суға уыттылығы жоғары хлордың түсуі нәтижесінде қырылған. Сараптама қорытындысына сәйкес, "Атырау Су Арнасы" МКК басшылары іс бойынша күдікті деп танылып, олардың іс-әрекеттерінің біліктілігі анықталды. жүктеу/скачать 4,19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|