274
қоршаған ортаны қорғау мәселелері жөніндегі экологиялық кеңесі, облыстық мәслихаттың
экология және қоршаған ортаны қорғау мәселелері жөніндегі комиссиясы, Қазақстанның
экологиялық ұйымдары қауымдастығының және Аймақтық ҮЕҰ қатысуымен өткен отырыс
барысында облыстық қоғамдық кеңесі қарап, мақұлдады.
10 жылдан астам уақыт бойы Павлодар қаласының Солтүстік өнеркәсіптік аймағына
сынапты мониторинг жүргізілуде, ол бүгінгі таңда сынап концентрациясының деңгейін
бақылау үшін негізгі құрал болып табылады. (ауаның, топырақтың, жер үсті және жер асты
суларының сынамаларын іріктеу жүргізіледі, сынамалардың жалпы саны 334). Бұрын
әзірленген сынап мониторингі бағдарламасын өзектендіру үшін басқарма оны түзетуді жүзеге
асырды, онда биологиялық үлгілердің (Солтүстік өнеркәсіптік аймақ ауданында жұмыс істейтін
балық, құс және адамдардың шаштары) сынамаларын қосымша іріктеу, сондай-ақ 500 метр
қашықтықта бұрынғы химия өнеркәсібі аумағының периметрі бойынша жаңа 41 бақылау
ұңғымасын бұрғылау көзделген. Бұл жер асты суларының жай-күйіне баға беруге мүмкіндік
береді, өйткені қолданыстағы 125 ұңғыма судың жай-күйіне тек ластану ошақтарында ғана баға
береді.
Былқылдақ су қоймасындағы су халықтың денсаулығына қауіп төндірмейді, бірақ ол
шаруашылық қажеттіліктеріне қарастырылмаған.
Өндіріс және тұтыну қалдықтарын басқару және қалдықтарды қайта өңдеу
2017 жылы өнеркәсіптік қалдықтар құрылды – 113,8 млн. тонна, оның ішінде
пайдаланылғаны және өңделгені – 31,7% (36,1 млн. тонна),
2018 жылы өнеркәсіптік қалдықтар құрылды– 196,5 млн. тонна, оның ішінде 22% (43,4
млн.тонна) пайдаланылды және қайта өңделді.
2019 жылы облыс кәсіпорындары 200 млн. тонна өнеркәсіптік қалдықтарды құрады, оның
ішінде 45 млн.тонна немесе 23% қайта өңделді және қайта пайдаланылды.
Ақсу ферроқорытпа зауытында оң динамика бар, олар жыл сайын 1 млн.тоннаға жуық
металлургиялық қожды тауарлық қиыршықтас алумен қайта өңдейді, Павлодар мұнай-химия
зауыты, олар жыл сайын толық көлемде мұнай шламдарын қайта өңдейді.
Ірі көмір өндіруші
кәсіпорындар ("Богатырь Көмір" ЖШС, "Майкөбе-Вест" ЖШС, "Гамма" ЖШС) аршыма тау
жыныстарын пайдалана отырып, рекультивациялық жұмыстарды орындайды.
Алайда отын-энергетикалық кешен кәсіпорындары қалдықтарды қайта өңдеу
жүргізбейді, онда жыл сайын шамамен 10 млн.тонна күл шлактары (ГРЭС-1, ГРЭС-2, "ЕЭК"
АҚ, "Павлодарэнерго" АҚ), металлургия өндірістерінің шламдары (глинозем өндіру кезінде
"Қазақстан алюминийі" АҚ-да жыл сайын 2,6 млн. тонна боксит шламы түзіледі) құрылады.
Сонымен қатар, Павлодар облысының автожолдарын орташа жөндеу бойынша
жұмыстардың көлемін айқындау кезінде ҚР өнеркәсібінің белсенді техногендік қалдықтары
мен жанама өнімдерін пайдалана отырып, жол төсемдерін салу кезінде суық ресайклинг
технологиясын пайдалану бойынша ұсынымдар қолданылады.
Атап айтқанда, облыстық
маңызы бар автожол учаскелерін орташа жөндеу жөніндегі техникалық құжаттамада суық
ресайклинг технологиясында боксит шламы мен күл шлактары пайдаланылады. Мәселен, 2019
жылы облыс аумағында автомобиль жолдарын салу және жөндеу үшін "Екібастұз ГРЭС-1 им.
Б. Нұржанова" бөгде ұйымдарға 165 мың тоннадан астам күл шлак, "Қазақстан алюминийі"
АҚ–ға 21 мың тонна боксит шламы берілді.
Қазіргі уақытта ҚР экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің
басшылығымен мемлекеттік органдар, Құрылыс және автожол компаниялары, энергия
кәсіпорындары, қоғамдық ұйымдар өкілдерінің қатысуымен күл-қож қалдықтарын кәдеге
жарату және қайта өңдеу мәселелері бойынша арнайы тұрақты жұмыс істейтін комиссия
құрылды. Комиссия жұмысының шеңберінде шағын сфераны қоса алғанда, КҚҚ-ны өндірудің,
айналымының, іске асырудың және пайдаланудың құқықтық және реттеуші тетіктерін
көздейтін КҚҚ-ны пайдалану саласын дамыту жөніндегі шаралар кешені әзірленетін болады.
Достарыңызбен бөлісу: