География, Жаратылыстану оқу пәндері

176 
жүргізу кезінде ескеру ұсынылады. Картамен жұмысты жиі қосу, практикалық 
жұмыстарды, зерттеулер мен жобаларды жүргізу қажет. 
Диагностикалық жұмыс: 
- пәннің оқу бағдарламасының мазмұны бойынша диагностикалық бақылау 
жұмысын жүргізу (алдыңғы оқу жылының күрделі тақырыптары, оқу 
мақсаттары); 
Жоспарлы жұмыс: 
- пәннің оқу бағдарламасы бойынша өткен оқу жылдарының оқу 
мақсаттарына сәйкес келетін жаңа оқу жылындағы оқу мақсаттарын анықтау; 
- мақсаттарды үйлестіре және біріктіре отырып, оқытудың тиісті 
мақсаттары айқындалған қысқа мерзімді сабақ жоспарларын дайындау; 
- пәннің оқу бағдарламасының оқу мақсаттары бойынша олқылықтар 
анықталған білім алушылар топтарымен өткізілген кеңестердің кестесін жасау. 
Іске асыру және талдау жұмысы: 
- пән бағдарламасы бойынша оқу мақсаттары біріктірілген қысқа мерзімді 
жоспар негізінде сабақты ұйымдастыру арқылы білім алушылардың 
білімдеріндегі олқылықтардың орнын толтыра отырып, жаңа оқу мақсаттарын 
меңгеру; 
- оқытылмаған және қиын оқу мақсаттары, пән тақырыптары бойынша 
білім алушылар үшін қосымша оқу материалдарын дайындау; 
- қажеттілігіне қарай және білім алушылардың ата-аналарының 
келісімімен білім олқылықтарының орнын толтыру мақсатында жеке 
консультациялар, қосымша сабақтар өткізу кезінде пән бойынша күрделі 
тақырыптарды меңгеру («демалыс мектептері», «каникулдық мектептер», 
«Жазғы мектептер» ұйымдастыру) ; 
- білім алушылардың білім сапасына жүргізілген жүйелі мониторинг 
нәтижелерін талдау және әдістемелік бірлестікте талқылау.
"Жаратылыстану" пәндері бойынша қашықтықтан оқыту кезінде оқу 
жылдарында жіберілген білім алушылардың білімдеріндегі олқылықтарды 
анықтауды ауызша сұрау, өзара бақылау, жазбаша жұмыстар, тестілеу арқылы 
жүргізу ұсынылады.
Тақырып бойынша анықталған қателер мен олқылықтарды 4 топқа 
топтастыру ұсынылады:
- терминологиялық; 
- заңдылықтар; 
- Өзара байланысты жүйе; 
- танымдық.
Бұл топтау білімдегі олқылықтарды толтырудың нақты жүйесін құруға 
мүмкіндік береді, өйткені жоспарлау кезінде мұғалім оқылған тақырыптар мен 
білім алушылардың олқылықтары болған оқу тақырыптары мен мақсаттарын 
байланыстыра алады. 
ІІІ. Сабақ барысында өтелетін өткен оқу жылындағы оқу бағдарламасының 
оқу мақсаттары
6-сынып білім алушылары үшін 7-сынып жаратылыстану курсы бойынша кіріс 
бөлімі. 

177 
Кіріс бөлімі келесі мақсаттарды қояды: онлайн оқыту жағдайында алдыңғы 6-
сынып үшін жаратылыстану курсының бағдарламасы бойынша білімдегі 
олқылықтарды анықтау және оларды ағымдағы оқу жылында толтыру. 
Жаратылыстану пәні аптасына 1 сағат, жылына 34 сағат оқытылады. Пән 
жаратылыстану-ғылыми цикл пәндерінің біріктірілген курсы болып 
табылатындықтан және география, химия, биология, физика, астрономия 
бөлімдерінен тұратындықтан, әр пән бойынша тек өз пәнінің бөлімдері бойынша 
материалды меңгеру үшін диагностика мен мониторинг жүргізген жөн. Бұл 
жағдайда бөлімде география саласындағы тапсырмалар ұсынылған, тақырыптар 
мен мақсаттар 6-сыныптың жаратылыстану курсы бойынша сәйкес келеді. 
Жұппен жұмыс, мысалы, географиялық координаттарды анықтау; бұл 
жұмысты тексеру, әлсіз білім алушыға көмектесу. Барлық ұғымдарды "күшті" 
білім алушымен алдын-ала айта отырып, тақырыптың негізгі ұғымдарын тексеру 
бойынша кеңесшімен жұмыс. "Әлсіз" білім алушылардың тегін алдын-ала 
тізімдейтін сұрақтарға үй материалдарын бөлу (кім қандай сұраққа жауап 
береді). Төменгі сыныптарда "жақсы", "бүгін пән бойынша ең жақсы" 
күнделіктеріне жазбалар жасаймыз. Ішінара сұрақтар қоя отырып оны бөліктерге 
бөлеміз, толықтыруды сұраймыз 
білім алушылардың алдыңғы оқу жылдарында жинақталған жалпы білім беру 
дағдылары мен дағдыларының болмауы, жұмыста Тәуелсіздік дағдыларының 
болмауы. Жеке қасиеттердің дамуы мен тәрбиесінің жеткіліксіз деңгейі, білім 
алушы өз ойын қалай айту керектігін білмейді, үй тапсырмасын әрдайым 
орындай бермейді, атласпен және контурлық карталармен жұмыс істемейді, 
білімде олқылықтардың болуы байқалады. 
Мақсаты: жеке білім алушылардың білім деңгейі мен оқу сапасын арттыру, 
мотивацияны арттыру және білім кемшіліктерін жою, атласпен және контурлық 
картамен жұмыс істеу қабілетін қалыптастыру. 
Үлгерімі нашар білім алушылармен жұмыс істеу кезінде ұсыныстар ұсынамыз: 
- Үлгерімі нашар білім алушыларға сауалнама жүргізу кезінде шамамен жауап 
жоспарын берген жөн; дайындық кезінде жасалған жоспарды пайдалануға 
рұқсат беру; тақтаға жауап беруге көбірек уақыт беру; алдын-ала жазбалар 
жасауға, көрнекі құралдарды пайдалануға рұқсат беру; 
- Мүмкіндігінше білім алушыларға материалды дәйекті түрде ұсынуға 
көмектесетін жетекші сұрақтар қойыңыз; 
- Сауалнама жүргізу кезінде сәттілік жағдайларын жасаңыз; 
Жаңа материалды оқу барысында сәтсіз білім алушылардың назарын зерттелетін 
тақырыптың маңызды және күрделі бөлімдеріне аударады, сондықтан олар оқу 
материалын түсіну дәрежесін анықтайтын сұрақтарға жиі жүгінуі керек, оларды 
зерттеудің мәнін ашатын тәжірибені көрсету кезінде көмекші ретінде тартуы 
керек. жаңа материалды игеру қиын болған жағдайда білім алушылардың 
сұрақтарын ынталандыру; 
- Сабақта өз бетінше жұмыс жасау кезінде үлгерімі нашар білім алушыларға 
жазбаша жұмыс кезінде жіберілген қателіктерді жоюға бағытталған жауаптар 
немесе жаттығулар беру ұсынылады: сонымен бірге жаңа күш-жігерді 
ынталандыру үшін олардың жұмысындағы жағымды жақтарды атап өту керек; 

178 
жұмыстағы типтік қиындықтарды белгілеп, оларды жою жолдарын көрсету, 
оқудағы тәуелсіздікті бір уақытта дамытуға көмектесу. 
Үлгерімі нашар білім алушылармен география сабақтарында жеке тұлғаға 
бағытталған тәсілді қолданамыз, жеке қабілеттердің даму деңгейін және 
дағдылардың қалыптасуын ескере отырып, жүйені оқытамыз-бұл сараланған 
жаттығулар, практикалық жұмыстар, сараланған тесттер, іріктеу жұмыстары. 
Білім үлгілері мен оқу іс-әрекетін орындау ережелерін қолдана отырып, біз 
біртіндеп жаңа материалмен танысамыз. Мүмкіндігі шектеулі білім алушылар 
жаңа материалдың үлкен көлемін бірден игере алмайды және ескі және жаңа 
білімді қолдана алмайды. Сондықтан тілек білдірушілер үшін қосымша сабақтар 
өткіземіз.
Сондықтан әрбір пән мұғалімінің, соның ішінде мұғалімнің күш-жігері оқу 
сауаттылығын қалыптастыруға бағытталуы керек 
Сурет-7. Үлгерімі нашар білім алушылардың ата аналарына кеңес 
Әр блоктың соңында білім мен дағдыларды жүйелі түрде тексеруді 
ұйымдастыру керек, ол олқылықтар туралы білім сізге жедел және дұрыс көмек 
көрсетуге мүмкіндік береді. Білімдегі олқылықтарды жою үшін барлық білім 
алушыларды бірден мұғаліммен кеңесуге үйрету керек. Әсіресе балалар 
ойындарға қатысуға дайын болады, мұндай сабақтар саналы деңгейінде жұмыс 
істеуге мүмкіндік береді. Үлгерімі нашар білім алушылар үшін үй тапсырмасын 
ұйымдастырған кезде қателерді түсіну және түзету бойынша тапсырмалар 
іріктеледі: үй тапсырмасын орындау тәртібі туралы егжей-тегжейлі нұсқама 
жүргізіледі, қажет болған жағдайда кеңес карточкалары ұсынылады, жаңасын 
зерделеу үшін қажетті материалды қайталау бойынша тапсырмалар беріледі. Үй 
тапсырмаларының көлемі білім алушылардың шамадан тыс жүктелуіне жол 
бермеу үшін есептеледі. 

жүктеу/скачать 3,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: