Қазақстан республикасының зерттеу және әзірлеу шығындарының регрессиялық моделі
жүктеу/скачать 20,14 Kb.
|
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ ӘЗІРЛЕУ ШЫҒЫНДАРЫНЫҢ РЕГРЕССИЯЛЫҚ МОДЕЛІ Қазіргі әлемдік экономикада материалдық құндылықтарға емес, зияткерлік әлеуетке баса назар аударылады. Ұлттың заманауи және тиімді жүйені қолдау қабілеті білім беру, оқыту арқылы жұмыс күшінің интеллектуалды әлеуетін арттыру елдің бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін өте маңызды болып табылады. Мақаланың өзектілігі - Қазақстанның әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін даму қажет ғылыми – елдің техникалық әлеуеті. Мақаланың мақсаты - Қазақстан Республикасындағы зерттеулер мен әзірлемелерге ішкі шығындарды зерттеу және корреляциялық-регрессивті талдау негізінде болашаққа болжам жасау үшін бірнеше регрессия моделін құру. Бірнеше сызықтық регрессия моделін қолдану ішкі шығындар туралы Қазақстанның статистикалық мәліметтеріне негізделген 1999 жылдан 2013 жылға дейінгі кезеңдегі зерттеулер мен әзірлемелер жасалды келесі факторларға тәуелділікті есептеу және талдау: X1 – ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды жүзеге асырған ұйымдар саны; X2 –ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстармен айналысатын қызметкерлер саны, адам.; X3- инвестиция зерттеу, миллион теңге. MS EXCEL-де « деректерді талдау » көмегімен жасалған есептеулер. Үш факторлы регрессия моделі алынды: У = -4680,358-25,53 * x1 + 0,473 * x2 + 0,0088 * x3 ( 1 ) Алынған есептеу нәтижелерін талдау арқылы сіз жасай аласыз келесі қорытындылар: Корреляция коэффициенті 0,99 құрайды, бұл байланыс дегенді білдіреді өте тығыз, позитивті. Детерминация коэффициенті R2 = 0,98, ол факторлардың өзгеруіне байланысты В нәтижесінің 98% өзгеруін көрсетеді X1, X2 және X3, ал 2% -ы есеп берілмеген факторлар. Коэффициенттер регрессиялар 1 = -25,53 2 = 0,473, 3 = 0,0088-де тең, олар орташа мәнді көрсетеді сәйкес фактордың бірлікке өзгеруімен нәтиженің өзгеруі орташа мәнде бекітілген басқа факторлардың тұрақты мәнімен деңгей. Фишер коэффициенті F = 336,7 кесте деңгейімен салыстырғанда кесте мәні = 4.6 < Фактикалы = 336.7 кездейсоқ гипотеза факторлар қабылданбайды. Демек, регрессия теңдеуі барабар, содан кейін алынған теңдеу сандық тәуелділікті сипаттайды факторлар У және X1, X2, X3. Tb1 коэффициенттері = 2.25, tb2 = 2.30, tb3 = 17.57, салыстырғанда ttable = 2.1788 толығырақ, содан кейін параметрлердің статистикалық бағалары регрессия теңдеулері оларды статистикалық тұрғыдан маңызды деп айтуға мүмкіндік береді және У және X1, X2, X3 факторларының тұрақты тәуелділігін көрсетеді. Алынған бірнеше регрессия теңдеуі ( 1 ) мүмкін болжау үшін қолданыңыз. Болжалды провизия мәні арқылы анықталады ( 1 ) сәйкес бірнеше регрессия теңдеуіне ауыстыру X1prog, X2prog және X3prog мәндері. Деректер жинау жылдар бойынша жүзеге асырылды, содан кейін болжамды мәні У х-тің жоспарланған мәніне сәйкес 2 жылға есептеледі. Егер 2014 жылы x1-ді 353 ұйымға, x2-ге жеткізе алатындай етіп жоспар қабылдаңыз 23000 адам және x3 6150 000 миллион теңгеге дейін, содан кейін ішкі шығындар ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар 2014 жылы 51 306 552 миллион теңгеге жетті. Егер 2015 жылы біз x1-ді жеткізе алатын жоспар алсақ 385 ұйым, x2-ден 25000 адамға дейін және x3-тен 6400000 теңгеге дейін, содан кейін 2015 жылы зерттеулер мен әзірлемелерге ішкі шығындар қол жеткізілді 53635,592 млн.теңге. Қорытындылай келе, есептеулерден байқауға болады деген қорытынды жасауға болады ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға ішкі шығындардың өсуі. Болжам бойынша 2014 жылға дейінгі есептеулерде біз ішкі өсудің қалыпты өсуін байқай аламыз зерттеу мен тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға арналған шығындар. Зерттеудің ішкі шығындары және даму жылдан-жылға өсіп келеді, ал өсу прогрессивті, жоқ кез-келген секірулер мен құлдыраулар, бұл жағдай елдегі ғылыми-зерттеу жұмыстары тұрақты дамып келеді. 1. http://www.gov.stat.kz сайтындағы статистика. 2. Кремер Н.Ш. Эконометрика. М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2002. 3. Рахметова Р.У. Эконометрика, Алматы.- 2012. жүктеу/скачать 20,14 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|