2.3.4 Есептеу бөлімі Біздің аймақтың климаттық шарттары жануарларды жылдың суық кезеңінде қораларда ұстау қажеттілігін туындатады. Қоралардың микроклиматы ауылшаруашылығы жануарлары үшін үнемі әсер ететін сыртқы орта ролін атқарады және олардың өнімділігіне елеулі әсер етеді. Мал қораларында микроклиматтың қолайлы шарттарын жасау тек зоогигиеналық нормативтерді орындағанда ғана мүмкін болады.
Есептеу бөлімінде тапсырмаға сәйкес берілген мал қорасының микроклиматының көрсеткіштері есептеледі, бұл үшін оқу материалының кейбір тақырыптары бойынша әдістемелік нұсқаулар мен анықтамалық және нормативтік материал қолданылады.
Есептеу бөлімін орындағанда желдету жүйесі мен оның кейбір түйіндерінің сызбасын, оны қолданғандағы қораны жылыту сызбасын келтірген жөн.
Барлық есептеу мәліметтері алынған нәтижелерді қысқаша талдау және оларды берілген мал түріне арналған нормативтік көрсеткіштермен салыстыру арқылы жүреді.
Курстық жобада есептеу қажет: - көмірқышқыл газының мөлшері бойынша желдетілу көлемі;
- ылғал мөлшері бойынша желдетілу көлемі;
- қораның жылу тепе - теңдігі;
- нөлдік жылу тепе - теңдігінің Δt;
- табиғи және жасанды жарықтандыру коэффициентін анықтау;
- көң шығару әдістері, көңді залалсыздандыру және көң алаңының көлемін есептеп табу.
Мал қорасының көмірқышқыл газының мөлшері бойынша желдетілу көлемін есептеу Көмірқышқыл газының көп бөлігі мал қорасына жануарлар тыныс алуы кезінде, ал аз мөлшерде - нәжіс, зәр, және жем қалдықтары ыдырағанда пайда болады. Көмірқышқыл газының концентрациясы зоогигиеналық нормадан артқанда (1% жоғары) ацидоз, ұлпалық аноксия дамуына, метаболизм процесстері бұзылуына, шеткі қантамырлары кеңеюіне, тыныс алуы жиілеуі мен тахикардияға әкеліп соғады. Желдету жүйесі дұрыс жұмыс істегенде, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы шекті қалыптан аспағанда, көмірқышқыл газының концентрациясы артпайды.
Осыған байланысты, берілген бөлімде келесі мәселелерді қарастыру қажет:
- берілген мал қорасындағы желдетудің сағаттық көлемін есептеу;
- алынған нәтижелерге келесі сұрақтарды ашып, санитариялық-гигиеналық баға беру:
а) мал қорадағы ауа алмасу көлемінің бір жануарға арналған нормативтерге сәйкестігі;
б) мал қорадағы көмірқышқыл газы есептік мөлшерінің нормативтерге сәйкестігі;
в) микроклимат көрсеткіштерінің нормативтік деректерге сәйкессіздігінің себептерін анықтап, негіздеу.
Анықтау:
- көмірқышқыл газының шекті концентрациясын ұстап тұру үшін қораға сағат сайын берілуі қажет таза ауа мөлшерін (желдетудің сағаттық көлемін), L;
- қорадағы сағаттық ауа алмасу жиілігін (ауа алмасу жиілігін), Кр;
- бір жануарға желдету көлемін, V1, ;
- сыртқа және ішке тартқыш каналдар қимасының саны және қажетті жалпы ауданы, Sв, Sп, n.
