Мал қорасын желдетуді санитариялық-гигиеналық бағалау Алынған нәтижелерді талдай отырып, желдету бойынша микроклимат көрсеткіштеріне санитариялық-гигиеналық баға беру:
- қораның берілген типі үшін ылғалдылық (салыстырмалы) көлемінің нормативтік көрсеткіштерге сәйкестігі;
- берілген ылғалдылық деңгейінің микроклиматқа, температураға және газдық құрамға қаншалықты әсер ететіндігін, қай бағытта олардың өзгеруі мүмкіндігін бағалау;
- алынған микроклимат көрсеткіштерінің жануарлардың өнімділігі мен денсаулығына әсерін болжау;
- алынған теріс көрсеткіштерді жою бойынша нұсқаулар.
Мал қорасының жылу тепе – теңдігін есептеу Жылдың әртүрлі кезеңінде және әртүрлі ұстау жүйелерінде мал қораларында қолайлы температуралық – ылғалдылық тәртібін жасау ең алдымен қораның жылулық тепе – теңдігін есептеу арқылы шешіледі. Бұл деректер әсіресе жылу берілмейтін қораларда ауа алмасуды түзетуді табысты жүзеге асыруға, кейбір қоршау конструкцияларының сапасын анықтауға, жылыту қондырғыларын таңдауға көмектеседі және олардың санын есептеуге мүмкіндік береді.
Бұл бөлімде келесі сұрақтарды ашып көрсету керек:
- ауыл шаруашылығы малдарының организмінде жылу тепе – теңдігіне әсер ететін негізгі физикалық факторлар;
- қорада жылу жетіспеушілігінің немесе артықшылығының санитариялық-гигиеналық мәні;
- мал қораларындағы жылу көздері және олардың қора микроклиматын қалыптастырудағы мәні;
- мал қораларындағы ауаның салқындауына әсер ететін факторлар;
- қораның жылу тепе – теңдігі және оған әсер ететін шарттар..
Есептеу Қораның жылу тепе – теңдігін есептеу формуласы
Qж = Δt (G0,24+ K F)+ Wзд
Теңдіктің сол жағы – қораға жылудың жалпы бөлінуі
Теңдіктің оң жағы – қорадағы жылудың жалпы шығыны
мұнда
Qж - жануарлардың жылу бөлуі , ккал/сағ, № 1 кесте бойынша анықталады;
Δt – қора ауасының қолайлы температурасы және аймақтың ең суық айының орташа температурасының арасындағы айырмашылық, С;
G – бір сағатта қорадан шығатын және қораға енетін ауа көлемі, кг;
0,24 – 1 кг ауаны 1(С) жылытуға қажетті жылу мөлшері, ккал/кг;
K F – қоршау конструкцияларына кететін жылу шығынының жиынтығы (кг/м2/град.):
K – қоршау конструкциялары арқылы берілетін жалпы жылудың коэффициенті;
F – қоршау конструкцияларының ауданы;
Wзд; - еден мен басқа қоршаулардың бетінен буланатын ылғалға кететін жылу шығыны (жануарлар бөлетін ылғалдың 10 %), ккал/сағ.
Жылу тепе – теңдігін есептеу формуласына сәйкес, ең алдымен бөлінетін жылуды табамыз, негізгі жылу көзі жануарлар болып табылады. Жылу берілетін қораларда қосымша жылу әртүрлі жылу көздерінен (калориферлер, жылытылған ауа және т.б.) түседі. Жарықтандырғыш шамдар бөлетін жылу есепке алынбайды.
Жануарлар бөлетін жылу олардың тірі салмағына, өнімділігіне, жасы мен жынысына, физиологиялық күйіне байланысты №1 кесте бойынша есептеледі. Жылуды есептеу әрбір өндірістік топ бойынша (сүт беретін, суалған сиырлар, құнажындар, бұзаулар, және т.с.с.) жеке жүргізіледі, содан кейін барлық көрсеткіштер жинақталып, жануарлар қораға бөлетін жылудың жалпы мөлшері (Qж) шығарылады.
Содан кейін ғана қорадағы жылу шығынын есептеуге көшеді.
