Қазақтан республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 1,27 Mb. Pdf көрінісі
|
Бердібаева С.Қ. ... Психология оқу құралы Рухани жаңғыру
- Бұл бет үшін навигация:
- Физиологиялық қажеттіліктер
| Мотивация теориялары
Мотивацияның мазмұндық теориялары бірінші кезекте адамдарды әрекетке итермелейтін қажеттіліктерді анықтауға бағытталған. Мотивацияның қазіргі заманғы тұжырымдамаларының ең негізін қалаушылардың ішінен үш адамды атап айтуға болады. Олар: Абрахам Маслоу, Фредерик Герцберг және Дэвид МакКлелланд. 1. М аслоудың қажеттілік теориясы (иерархиясы) Американ психологы Абрахам Маслоу жасап шығарған кең танымал және көп қолданылатын қажеттілік тертеориясы келесі негізгі идеялардан және алғышарттардан тұрады: - Адамдар үнемі белгілі бір қажеттіліктерді сезінеді; - Адамдар қатты сезілетін қажеттіліктердің жиынтығын байқайды; ол қажеттіліктер бөлек топтарға бірігуі мүмкін; - Қажеттіліктер топтары бір-бірімен иерархиялық қатынаста орналасады; - Қажеттіліктер қанағаттанбаған жағдайда олар адамдарды белгілі бір іс– әрекеттерге итермелейді; - Егер де бір қажеттілік қанағаттандырылса, оның орнына қанағаттандырылмаған басқа қажеттілік пайда болады; - Жоғары деңгейдегі қажеттіліктер төменгі деңгейдегі қажеттіліктер жалпы түрде қанағаттандырылған соң белсенді түрде адамға әсер ете бастайды; - Жоғары деңгейдегі қажеттіліктер төменгі деңгейдегі қажеттіліктерге қарағанда амалдардың көп мөлшерімен қанағаттандырылуы мүмкін; Маслоудың теориясы бойынша қажеттіліктерді бес топқа бөлуге болады: 1. Физиологиялық қажеттіліктер : тамақ, демалыс,баспана және тағы басқалар. Оларды қанағаттандырудың негізгі құралдарының бірі - ақша, жоғары еңбек ақы болып табылады. Бұл ең негізгі қажеттіліктер, себебі олар өмір сүруге қажет. Бұған тамақ ішуге, суға, ауаға, ұйқы, тыныштық қажеттіліктерін жатқызуға болады. Кейбір қоғамдарда бұл қажеттіліктер жеткіліксіз түрде, ал индустриалды дамыған елдердегі тұрғындардың бөлігі осы қажеттіліктерін қанағаттандыруы туралы көп абыржымайды. Осы қажеттіліктер қанағаттандырылған кезде олар енді негізгі мотиватор рөлін жоғалтады да, адам өзінің назарын басқа қажеттіліктергеаударады. Осылайша, негізгі физиологиялық қажеттіліктерді қанағаттандырудың негізгі құралдары–бұл материалдық ынталандырулар: еңбек ақы, әлеуметтік игілік. 2. жүктеу/скачать 1,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|