Еламан істің насырға шауып бара жатқанын байқады.
Тұрлаулы мүшелер:
|
Бастауыш: Еламан (дара)
|
Бяндауыш: байқады (дара)
|
Зат есім, атау септік
|
етістік
|
Еламан // байқады: атау септік формасы арқылы қиыса байланысқан, субъект предикативтік қатынас
|
Тұрлаусыз мүшелер:
Сөз тіркестерінің талдану реті тұрлаулы мүшеге жақын тұрған сөйлем мүшесінен басталады.
|
Бастауышқа қатысты сөйлем мүшесі жоқ
|
1. істің насырға шауып бара жатқанын// байқады: тәсілі синтетикалық, табыс септігін меңгерген, етістікті, күрделі сөз тіркесі; толықтауыш қызметіндегі, объектілік қатынасына құрылған, қимылдың тура обектісі
|
Егер сөйлем мүшесі күрделі болса, тұрақты, атаулы, түйдекті болмаса, өз ішінен сөз тіркестеріне талдаймыз
|
|
істің насырға шауып // тұрақты тіркес, өз ішінен сөз тіркестеріне талданбайды.
|
|
бара жатқанын: екіншісі түйдекті тіркес (аналитикалық етістік) болғандықтан талданбайды.
|
Үшінші сөйлем:
Қадір түні, түн күзетер алдында қатын-қалаш, кемпір шал топ-тобымен әр үйге жиналатын.
Тұрлаулы мүшелер:
|
Бастауыш: қатын-қалаш, кемпір шал (күрделі)
|
Бяндауыш: жиналатын (дара)
|
Зат есім, атау септік
|
етістік
|
қатын-қалаш, кемпір шал // жиналатын: атау септік формасы арқылы қиыса байланысқан, субъект предикативтік қатынас
|
Салаласа байланысқан бірыңғай мүшелер болса, тәсілін, грамматикалық қатынасын (ыңғайлас, қарсылықы, талғаулықты, кезектестік) көрсетеміз.
|
қатын-қалаш, кемпір шал: тәсілі орын тәртібі, салаласа байланысқан сөз тіркесі, ыңғайлас мәнді
|
|
қатын-қалаш, кемпір шал: күрделі сөз, сондықтан өз ішінен сөз тіркесіне талданбайды.
|
|
Тұрлаусыз мүшелер:
Сөз тіркестерінің талдану реті тұрлаулы мүшеге жақын тұрған сөйлем мүшесінен басталады.
|
Бастауышқа қатысты сөйлем мүшесі жоқ
|
1. әр үйге // жиналатын: тәсілі синтетикалық, барыс септігін меңгерген, етістікті, күрделі сөз тіркесі; пысықтауыш қызметіндегі, адвербиалдық қатынасқа құрылған, мекен мәнді
|
Егер сөйлем мүшесі күрделі болса, тұрақты, атаулы, түйдекті болмаса, өз ішінен сөз тіркестеріне талдаймыз
|
|
әр// үй : тәсілі аналитикалық, орын тәртібі арқылы қабыса байланысқан, есімді, дара сөз тіркесі; анықтауыш қызметіндегі атрибутивтік қатынасқа құрылған, сын мәнді
|
|
2. топ-тобымен // жиналатын: тәсілі синтетикалық, көмектес септігін меңгерген, етістікті, күрделі сөз тіркесі; пысықтауыш қызметіндегі, адвербиалдық қатынасқа , мөлшер мәнді
|
Егер сөйлем мүшесі күрделі болса, тұрақты, атаулы, түйдекті болмаса, өз ішінен сөз тіркестеріне талдаймыз
|
|
топ-тобымен: күрделі сөз, сондықтан өз ішінен сөз тіркесіне талданбайды.
|
|
3. қадір түні, түн күзетер алдында//жиналатын: тәсілі синтетикалық, жатыс септігін меңгерген, етістікті, күрделі сөз тіркесі; пысықтауыш қызметіндегі, адвербиалдық қатынасқа құрылған, мезгіл мәнді.
|
Егер сөйлем мүшесі күрделі болса, тұрақты, атаулы, түйдекті болмаса, өз ішінен сөз тіркестеріне талдаймыз
|
|
қадір түні// түн күзетер алдында: тәсілі орын тәртібі, салаласа байланысқан сөз тіркесі, ыңғайлас мәнді
|
|
қадір түні: атаулы тіркес, сондықтан өз ішінен сөз тіркесіне талданбайды
|
|
түн күзетер: тұрақты тіркес, сондықтан өз ішінен сөз тіркесіне талданбайды
|
|
қадір түні // алдында; түн күзетер // алдында: көмекші есімді түйдекті тіркес, сондықтан өз ішінен сөз тіркесіне талданбайды
|
Достарыңызбен бөлісу: |
