Қазіргі таңда ғылымға берілетін анықтама


Зерттеу пәнін қалай анықтаймыз?



бет13/24
Дата23.01.2023
өлшемі55,07 Kb.
#62405
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   24
Байланысты:
Қазіргі таңда ғылымға берілетін анықтама-1

24.Зерттеу пәнін қалай анықтаймыз?
Методологиялық принциптер жүйесіне сүйене отырып, зерттеуді анықтайды:
- зерттеу объектісін және пәнін
- оларды шешу реттілігін
- қолданылатын әдістерді


25.Шартты түрде ғылыми зерттеудің кезеңдерін ата?
Шартты түрде ғылыми зерттеулердің екі негізгі кезеңі ажыратылды:
А) эмпирикалық
Б) теориялық
Эмпирикалық кезең фактіге негізделген қорытынды материалды алумен және бірінші реттік өңдеумен байланысты. Әдетте ақиқат және ғылыми фактілерді бөледі.
Ақиқат фактілері – бұл болатын немесе негізінде болып жатқан құбылыстар, оқиғалар, зерттелетін объектілердің әр түрлі жақтары, қасиеті, қатынасы.
Ғылыми фактілер бұл санамен бейнеленген ақиқат фактілері, олар ғылым тілінде, эмпирикалық пайымдаулар түрінде тексерілген, яғни міндетті түрде тексреліген фактілер жиыны.
Теориялық кезең құбылыс түсіндірмелерімен, заңдарды сандық және сапалық формадағы тұжырымдамасымен және танумен, зерттелетін құбылыстың мәніне өтумен, фактінің терең анализімен байланысты.
Ары қарай бұл кезеңде мүмкін болар оқиғаларды болжау және оқытылатын құбылыстардағы өзгерістер жүзеге асырылады, осы құбылыстарға тәжірибелік әсер ету ұсыныстары, әрекет принциптері өңделеді.


26. Эмпирикалық кезеңді сипаттаңыз.
Эмпирикалық кезең фактіге негізделген қорытынды материалды алумен және бірінші реттік өңдеумен байланысты. Әдетте ақиқат және ғылыми фактілерді бөледі.
Ақиқат фактілері - бұл болатын немесе негізінде болып жатқан құбылыстар, оқиғалар, зерттелетін объектілердің әр түрлі жақтары, қасиеті, қатынасы.
Ғылыми фактілер - бұл санамен бейнеленген ақиқат фактілері, олар ғылым тілінде, эмпирикалық пайымдаулар түрінде тексерілген, яғни міндетті түрде тексреліген фактілер жиыны.
Эмпирикалық кезең жұмыстың екі сатысынан тұрады:
Бірінші сатысы - бұл фактілерді алу және табу процесі
Екінші сатысы - олардың өзара байланысында фактілердің бағасын және бірінші реттік өңдеуді өзіне қосады (енгізеді):
ғылыми тіл терминінде алынған фактілерді ойластыру және қатаң бақылау;
әр түрлі негіздер бойынша фактілер классификациясын және олардың арасындағы негізгі тәуелділікті айқындау.
Бұл кезең барысында зерттеуші жүзеге асырады:
A) маңызды емес және кездейсоқ қоспалардан оларды тазарта отырып, әрбір фактінің тексерісін және сындық (критикалық) бағасын;
Б) зерттеу жүргізілетін ғылымның айналасында анықталған терминді, әрбір фактіні сипаттау;
B) негізгі даму тенденцияларын көрсететін және неғұрлым қайталанатын барлық типтік фактілерді сұрыптау;
Г) оларды жүйеге келтіретін маңыздылығы бойынша, үйретілетін құбылыс түрлері бойынша фактілер классификациясын;
Д) үйретілетін құбылысты сипаттайтын заңдылықтарды
Эмпирикалық деңгейде зерттеу, яғни іріктелген фактілердің өзара байланысын көрсетеді.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   24




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет