Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық


Исаак  Ньютон  (1642-1727  жж.)



Pdf көрінісі
бет149/313
Дата31.12.2021
өлшемі1,78 Mb.
#22005
түріОқулық
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   313
Исаак  Ньютон  (1642-1727  жж.)  жаңа  уақыт  классикалық  физиканы 
жасауды  аяқтады.  Оның  шығармасы  «Шыншыл  философияның 
математикалық  бастамасы»  (1687  ж.).  Ал  үшінші  кітабының  басында 
Ньютон «философияны пайымдау ережесінің» тӛртеуін тұжырымдайды. Бұл 
ғылыми  зерттеулерге  бағынатын  әдістнамалық  заңдар.  Ньютонның  ойы 
бойынша, 
«жай 
табиғат 
және 
дүние-мүліктің 
себептерінің 
артықшылықтары»,  ол  біркелкі.  Демек,  сезімнің  негізінде  дененің  негізгі 
табиғи сипаттарын тағайындауға болады, ұзақтылық қаттылық, тұңғиықтық, 
қозғалыс  секілді.  Барлық  осы  сипаттарды  сезімдерден  шығаруға  болады, 
индуктивті  әдісті  (меншіктіден  –  ортаққа;  жайдан  –  күрделіге)  пайдаланып 
айтамыз.  Физик  және  математик  секілді  ойласақ,  Ньютон  индукция  бірден-
бір  пәрменді  рәсіммен  ғылыми  пікірдің  құралымы  болып  табылады  деп 
қарастырады.  «Экспериментальды  философия,  ортақ  индукция  жолымен 
шығарылған,  шындық  немесе  шындыққа  ӛте  жақын  деп  қарастыру  керек, 
қарама-қайшы  гипотезаға  қарамастан,  қиял  болу  мүмкішілігінен,  басқа 
құбылыстары  табылмағанша,  солардың  кӛмегімен  бекітеді  немесе  шектеу 
қатарына қосу үшін» деп тұжырымдаған.   
Ньютон  физикасы  шындықты  зерттейді,  ал  атқаратын  қызметіне  ол 
тартылыстың  мәнін  қазбаламайды,  ол  қозғалыста  ӛмір  сүреді  және 
түсіндіреді, аспан, жер денелері секілді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   313




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет