«Қоғамдық келісім» еңбегінде мемлекеттің пайда болуы «байлардың
келісімі» арқылы пайда болды деді. Олай болса, деспотизмнен қалай
құтылуға болады? Бұл мәселені ағартушы билікті демократияландыру
арқылы, яғни халықты заң шығару қызметіне араластыру арқылы шешуді
ұсынады. Тек сонда ғана мемлекет ӛзінің міндеттерін тікелей атқаратын
болады – қауіпсіздікті қамтамасыз етіп, ӛз азаматтарының теңсіздігі мен
бостандығын қаматамасыз етеді. Оған жету үшін азаматтар екі жақтың да
құқықтары мен міндеттері кӛрсетілген «қоғамдық келісімге» келулері тиіс.
