Б е с I н ш I б ? л I м Т?Уелсiз ?Аза?Стан мемлекетiнi? ?Алыптасуы §49. Республика егемендiгiн жариялау
?аза?стан ЕурАзЭ?, ??Ш?, ШЫ?, А?СШК ?арым-?атынас
жүктеу/скачать 4,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2. ?аза?стан ЕурАзЭ?, ??Ш?, ШЫ?, А?СШК ?арым-?атынас
ж?йесiнде. ?аза?стан т?уелсiздiк ал?аннан со?, халы?аралы? аренада ?зiн сенiмдi т?рде м?лiмдедi. Тияна?ты да бейбiтшiлiк с?йгiш саясатыны? ар?асында ?аза?стан д?ниеж?зiлiк мемлекет- тер ?ауымдасты?ында?ы iрi-iрi ?йымдар ?атарына ?абылданды. Еуразиялы? экономикалы? ?ауымдасты? 2000 жыл?ы 10 ?азанда Астана ?аласында халы?аралы? ?йым ретiнде Кедендiк Ода??а ?атысушы мемлекеттердi? басшылары ?ол ?ой?ан ЕурАзЭ? ??ру туралы шарт ?а с?йкес ??рылды. ТМД ше?берiнде Еуразиялы? экономикалы? ?ауымдасты?ты? ?алыптасуы Достасты? елдерi ы?палдасты?ыны? жа?а де?гейге ?мтыл?анын к?рсеттi. Б?л ?йым?а ?аза?стан, Белоруссия, ?ыр?ызстан, Ресей Федерациясы, Т?жiкстан, ?збекстан, Армения, Молдова республикалары м?ше, ал Украина ба?ылаушы мемлекет болып табылады. ЕурАзЭ? ??ру негiзiне 347 «Кедендiк Ода?ты ж?не Бiрт?тас экономикалы? ке?iстiктi тиiмдi ?алыптастыру» ма?сатында ?алыптастырыл?ан сауда-экономикалы? ынтыма?тасты? т?жырымы алынды. 2003 жылы мамыр айында Б?? ЕурАзЭ?-ты халы? аралы? ?йым ретiнде мойындады. Айма?ты? ?ауiпсiздiктi ?амтамасыз ету жолында?ы келесi ?а дам – ?жымды? ?ауiпсiздiк туралы шарт ?йымы (??Ш?). ?жым ды? ?ауiпсiздiк туралы шарт ?йымы 1992 жылы ТМД ше?- берiнде Достасты? елдерiнi? ?жымды? ?ауiпсiздiгiн ?амтамасыз ету ж?не ?скери-саяси ынтыма?тасты?ты ны?айту ма?сатында ??- рылды. ?йым ?а ТМД-ны? алты мемлекетi – Армения, ?аза?стан,
. Кейiннен Белоруссия ?осылып, ?збекстан ?йым ??рамынан шы?ты. ?йымны? жо?ар?ы органы – ?жымды? ?ауiпсiздiк ке?есi. Сонымен бiрге ?кiлеттi ?кiлдерден т?ратын Т?ра?ты Ке?ес, Сырт?ы iстер минис- трлер ке?есi, ?ор?аныс министрлер ке?есi, ?ауiпсiздiк ке?ес? хатшылы? комитетi, ?йымны? бас хатшысы, ?йым хатшылы?ы ?ызмет етедi. Б?гiнде ?аза?стан Республикасы ТМД, ЕурАзЭ? ?йымдары ше?берiнде экономикалы? м?дени-гуманитарлы? байланыстарын ?алыптастырды. Айма?та?ы ?ауiпсiздiктi ?амтамасыз ету ж?йесiн ?алыптастыруда ??Ш?-ны? ма?ызы зор. ?аза?стан тек Орталы? Азия айма?ында ?ана емес, Еуразия
айма?ында да ы?палдасты??а ?мтылуда. ?сiресе, Шанхай Ынты- ма?тасты? ?йымыны? (ШЫ?) алатын орны ерекше. 1996 жылы 26 с?уiрде Шанхайда бес мемлекет – ?аза?стан, Ресей, ?ытай, ?ыр?ызстан, Т?жiкстан «Шекара айма?ында ?скери салада сенiмдi бекiту туралы келiсiмшарт?а» ?ол ?ойып, Шанхай Ынтыма?тасты? ?йымыны? негiзiн ?алады. ШЫ? – б?л ?скери ода? емес, ол айма?-
. Азияда?ы ?зара iс-?имыл ж?не сенiм шаралары ж?нiндегi ке- ?естi (А?СШК) ??ру туралы идеяны ?Р Президентi Н. ?. Назарбаев 1992 жылы 5 ?азанда?ы Б?? Бас Ассамблеясыны? 47-сессиясында ?сынды. ?йымны? негiзгi ма?саты – Азия айма?ында?ы бейбiтшiлiк, ?ауiпсiздiк пен т?ра?тылы?ты ?амтамасыз етуге ?атысты к?пжа?ты ?арым-?атынастарды орнату ж?не осы м?селелердi шешу барысын- да ынтыма?тасты?ты ны?айту. А?СШК айма?ты? ж?не жа?анды? ?ауiпсiздiктi ?амтамасыз ету факторына айналды. ШЫ? мен А?СШК – т?ра?тылы? пен ?ауiпсiздiк шарала- рын ?амтамасыз ету жа?ынан ма?саттары мен мiндеттерi ??сас ??рылымдар. Бiра? б?л екi ?йым бiрiн-бiрi ?айталамайды ?рi бiр- бiрiне ?айшы келмейдi. Шанхай Ынтыма?тасты? ?йымы о?ан м?ше мемлекет тердi? на?ты ???ы?тары мен мiндеттемелерiне негiзделген. Ал А?СШК ?зектi де ?ткiр м?селелердi еркiн тал?ылау?а ж?не оны? шешу жолдарын iздеуге арнал?ан ке?ейтiлген форум болып табылады.
348 2003 жылы ?ырк?йекте Беларусь, ?аза?стан, Ресей ж?не Украи- на президенттерi Бiры??ай экономикалы? ке?iстiктi (БЭК) ??ру тура- лы келiсiмге ?ол ?ойды. Алайда Украинаны? ?станымы ??былмалы болды. БЭК Достасты? ке?iстiгiндегi экономикалы? ы?палдасты?ты ж?зеге асыруды? бiр жолы. ТМД ??рамына кiретiн ?ш мемлекет ы?палдасты?ты? жо?ары де?гейiне к?шу туралы шешiм ?абылдады.
. Кеден, валюта, интеграция жүктеу/скачать 4,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|