Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Әлеуметтану негіздері
- Бұл бет үшін навигация:
- ӘЛЕУМЕТТІК ӨЗГЕРІСТЕР
- Ықтимал апаттар
| Технологиялық императив
Бұдан бұрын айтқанымыздай, белгілі бір технологияны жасап шыға- ру үшін қажетті зерттеулер жүргізілген соң жаңа технология қолда- нысқа енгізіліп, қолдаушылары да табылады. Содан кейін бұдан да гөрі нық етіп, технология қолжетімді болғанда оны қолданбау мүмкін емес деген мәлімдеме жасай аламыз. Автомобильді қарастырайық. 1925 жылы жеткілікгі ақшасы бар кез келген қала тұрғыны автокөлікпен жүмысына баратын. Ал егер ол мұны қаламаса, онда діттеген жеріне жету үшін жиі жүретін арбалар- ӘЛЕУМЕТТІК ӨЗГЕРІСТЕР 451 дың кең желісі бар еді. Жұмысы жақын жерде болса, онда тіпті көлік орнына серуендеп баруды тацдайды. Бүгінгі күні автомобиль омір салтымызға етене араласып кетті. Мемлекеттік субсидиялардан жол және автотұрақтар салуға, тұтынушылар үшін жанар-жағармай бага- сын төмендетуге миллиардтаған доллар қаржы бөлінеді. Сонымен қатар қогамдық көлік аса мацызды қажеттілікке айналды. Көпте- ген қалаларда қозғалыстың жоғары жылдамдыгы немесе көгаелерді бөлетін үш жолдың кесірінен жаяу немесе велосипедпен журу қауіпті әрі ыңғайсыз. Бұл жағдай технологиялық императивтің үлгісі: технология қолжетімді болғаннан кейін оны пайдаланудан бас тарту қиын. Дос- тары үялы телефонды, электронды поштаны немесе жедел хабарлама алмасуды қолданбаған жағдайда кей адамдардыц қалай ашуланаты- нын елестетіп көріңіз, сондай-ақ сол технологияларға қол жеткізу үшін қысым мен кутудіц әсері де бар. Ықтимал апаттар Өміріміз күрделі және өзара байланысты технологияларға тәуелді болып келе жатқандықтан, технологиялық проблемаларға қатысты осалдығымыз артып келеді. Тоғызыншы ғасырда адамдардың көп- шілігі суды құдықган алды және жарық үшін шамдарды қолданды. Егер құдық тартылып қалса немесе үй өртеніп кетсе аз ғана үй апатқа ұшырайтын. Енді біз суды қалалық су жүйелерінен және жарықты электр компанияларынан аламыз. Егер бір нәрсе дұрыс болмаса бәрі бұзылады. Бұл осалдыққа 2003 жылдың тамыз айындағы қараңғылық ай- қын мысал бола алады. Электр энергиясы америкалық үй шаруашы- лықтарына электр кабельдерінің кең торабын бөлісетін бірлескен коммуналдық кәсіпорындар желісі арқылы беріледі. Бүл желінің жағдайы кең аймаққа сүранысты арттыруға және кез келген аймақ- тағы жүйенің шамадан тыс жүктемесін азайтуға арналған кешенді компьютерленген технологияларға байланысты. Бірақ ол күрделі әрі өзара байланысты болғандықтан, проблема тез арада кең жайылған күрделі мәселеге айналуы мүмкін. жүктеу/скачать 30,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|