Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Әлеуметтану негіздері
| СТРАТИФИКАЦИЯ
215 жүмысшы табындағы отбасыларды бір сәтте-ақ кедейлікке ұшыра- туы ықтимал (Newman, 1999a). Болашақтың бүлдырлығы мен экономикалық сенімсіздік салда- рынан жұмысшы табының мүшелері басқаларға қарағанда қауіпсіз- дікті жоғары бағалайды. Әдетте орташа және жоғарғы тап өкілдері өздерінің еркіндігі мен басқару мүмкіндігін ескеріп, жұмысты таң- дайтын болса жұмысшы табындағы адамдар өз таңдауын сенімсіздік, күмән және қорқыныш арқылы жасайды (Schwartz, Markus & Snibbe, 2006). Мысалы, орта таптағы америкалықтар рок-музыканы және жеке еркіндікті көтеретін әндерді ұнатса, жүмысшы табындагы аме- рикалықтар көбіне «таңдау жасау қауіпті» деп ескертетін кантри му- зыкасын (Джордж Джонс: «Мен өзім жасаған таңдауларыммен бірге өмір сүріп, өлемін») тыңдайды. Адамдардың жеке музыкалық талға- мы мен олардың әлеуметтік таптық байланысы әрі қарай «БАҚ және мәдениет: Музыка мен әлеуметтік таптар арасындағы байланыс» та- рауында қарастырылады. Орта тап Орта тап үлкен және түрлі топтардан тұрады және шамамен халықтың 30-40%-ын құрайды. Орта топтағы көпшіліктің жоғары білімі немесе орта кәсіптік білімі болғанымен, еңбекақысы жұмысшы тап өкілдері- нің ақысынан төмен болуы мүмкін. Шкаланың қарама-қарсы жағында кейбіреулер жылына $200 000-нан астам табыс табады, сөйтіп, америка- лықтардың ең бай 5%-ының қатарына кіреді (АҚШ Санақ бюросы, 2011). Алайда бүлар әлі де орта тапқа жатады деп саналады. Ал егер отбасы мү- шесі бірнеше ай жұмысқа шыға алмаса, ипотекалық төлемге байланыс- ты жағдайы қиындайды. Сонымен олардың ағымдағы табысы жогары болса да, байлығы - инвестициялары, жинақтаған қоры және акгивтері оңай сатылса да, қарыздарынан құтыла алмайды. Орта тап мүшелерінің табысы жоғары немесе томен болғанына қарамастан, олар жұмыс орнының қауіпсіздігіне баса назар аудара- ды және жұмысшы табына қарағанда қызметте өсуге мүмкіндіктері көбірек болады. Орта тапқа жататын қызметкерлер әдетте медици- налық сақтандыру және науқастануға байланысты демалыс секілді маңызды жеңілдіктермен қамтамасыз етілген. Бірақ ондай жеңілдік- тер саны соңғы 20 жылда азайып кетті. Орта таптың мәдениеті жоғарғы таппен жұмысшы табы мәдениеті- нен ерекше. Жұмысшы табындағы адамдармен салысгырғанда, орта тап- тағы адамдар үйлерін діни иконалармен толтырмайды немесе боулинг командасының мүшесі болмайды, олар білімді және жыныстар арасын- дағы тең құқықтылықты бағалайды. Ал жоғары таптағы адамдармен салыстырғанда үйлерін заманауи өнер туындыларымен безендірмейді, гольф лигаларына мүше болмайды (Halle, 1993). Сонымен қатар жұмысшы табындагы ата-ана балаларынан айтқандарына бағынуды және оңаша кө- ңіл көтеруін күтсе, орта таптағы ата-аналар балаларымен бірге көңіл коте- pin, өздеріне бағынудың маңыздылығын түсіндіреді (Lareau, 2003). Жоғарғы тап Жоғарғы тап халықтың шамамен 1%-ын құрайтын екі топтан тұрады. Біріншісі - отбасыларының табысы мен мәртебесі ұрпақтан-ұрпаққа беріліп келген адамдар. Бүл адамдар Жаңа Англиядағы кішігірім Andover, Exeter және Choate сияқты дайындық мектептерінде оқыған (Higley, 1995). Бұл мектептердің көптеген түлектері Гарвард, Йель және |