Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega

Н азар

ЖАҺАНДЫҚ КӨРІНІС

Ш в е ц и я д а ғы   д е м о к р а - 

т и я л ы қ  со ц и а л и зм .

вецияда  өмір  сүріп,  жүмыс  істеген 

қалай  болар  еді?  Егер  сіз  науқас, 

мүгедек  немесе  кәрі  болсаңыз,  сапалы 

қоғамдық көлікке;  өтемақы  алуға;  жайлы 

үйдің  қолжетімділігіне;  колледжде,  аспи- 

рантурадажәнекәсіптікдайындықкезінде 

тегін білім алуға кепілдігіңіз болар еді. Егер 

нәрестелі  болып  жатсаңыз  немесе  бала 

асырап  алсаңыз,  бала  күтіміне  байланы- 

сты не сізге, не жүбайыңызға бір жылдық 

ақылы  демалысқа  шыгуға  мүмкіндік  бар. 

Ал  жұмысқа  қайта  шыққан  кезде  бала- 

ңыз  мемлекеттен  қаржыландырылатын 

жоғары  сапалы  балабақшамен  қамты- 

лады.  Осындай  жецілдіктердіц  орнына 

жалақыцыздың  25  пайызы  федералдық 

табыс салығына және тағы соншасы жер- 

гілікті сәлықтарға аударылады.

Швеция  -   экономикасында  капи­

тализм  мен  баршаға  арналған  елеулі 

әлеуметтік  жэрдемақылар  аралас  келе- 

тін  демократиялық-социалистік  қоғам 

Швецияда демократиялық жүйе болған- 

дықтан,  халқының  көп  бөлігі  осындай 

жәрдемақыларды  алып,  орнына  көлем- 

ді  салық  төлеуге  дауыс  берген.  Бірақ

Швецияның экономикасы  үнемі  мүндай 

болған жоқ.

Швецияның 

саяси 

экономикасы 

көбеюінен  пайда  болды  (Molin,  Amark  & 

Misgeld  2000).  1870  жылдары  Швецияда 

индустриализацияның  басталуына  бай- 

ланысты  касіподақ  мүшелері  қоғамды 

жұмыспен  қамту  және  әлеуметтік  бағ- 

дарламалар,  еңбекақының  әділ  төленуі 

мәселелерімен  айналысатын  саяси  со- 

циал-демократиялық 

партия 

шүғылданды  1914-1917  жылдары  Ресей 

коммунистері  революция  жасап,  күресте 

жеңіске  жетіп  жатқан  кезде  Швецияның 

социал-демократиялық  партиясы  парла- 

менттегі орындар үшін таласты. 1920 жыл­

дары  билікті  қолына  алғаннан  кейін  1932 

жылы  социал-демократиялық партия  ма­

цы зды сайлауда жеціске жетті. Сол кезден 

бастап  партия  парламенттік  сайлауларда 

басым  түсіп отырды  Бүл жағдай әлеумет- 

тік дамудың тамырын  тереңге жаюға  сая­

си мүмкіндікберді.

Мемлекеттің  игі  жетістігі  «қоғам  әр- 

бір  мүшесіне  қамқор  болуы  керек» деген 

көне шведтік қағидаға сенімнің бір көрінісі. 

Бүл  көзқарас  швед халқының мәдени бір- 

тектілігінен пайда болған  1980 жылға дей-

шақта  социалистік  және  капиталистік  қағидалардың  үйлесуі  тек 

экономикалық жағдайды ғана емес, сонымен қатар саяси жағдайды 

да көрсетеді.