Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega



Pdf көрінісі
бет535/870
Дата07.01.2022
өлшемі30,13 Mb.
#17398
түріБағдарламасы
1   ...   531   532   533   534   535   536   537   538   ...   870
Макродеңгейдегі жауаптар: 

ауру туғызушылар

Бір  қарағанда,  алдын  алуға  болатын  өлімдердің  көпшілігіне  жа- 

гымсыз  әдеттер  себеп  болады.  Қалай  болғанда  да,  адамдар  Бен  Рот­

лисбергер  секілді  өз  мүмкіндіктерін  асыра  бағалап,  темекі  шегуді, 

қару қолдануды, талғамсыз жыныстық қатынасқа түсуді қауіпті деп 

санамайды.

Бұл таңдаулар кең әлеуметтік тұрғыдан жасалады. Егер мұның



ДЕНСАУЛЫҚ  ЖӘНЕ  ДЕНСАУЛЫҚ  САҚТАУ

291


әлеуметтік  ықпалын  тереңірек  зерделесек,  Маккинлей  (1994)  ауру 

туғызуш ылар  деп  өлімге  әкелетін  әдеттер  мен  сондай  әлеуметтік 

жағдайды қолдайтын топтарды айтқанын түсінеміз. Мысалы, теме- 

кі тартуға, сыра ішуге, жүйрік автокөлік айдауға, тапанша ұстауға, 

тәтті  тағамдарды  көп  жеуге  жұрттың  бәрі  құмар.  Бірақ  оларға  осы 

заттарды  ұнамды,  қалаулы  ететін  -   өндірушілер.  Өз  өнімдерінің 

қаншалықты  қауіпті  немесе  қауіпсіз  болуын,  жарнамасын  кімге 

және  қалай  жеткізуді,  өнім  сатылатын  орындарды  анықтайтын  - 

солар. Мысалы,  автокөлік өндірушілер жол талғамайтын көліктер- 

ді  басқа  автокөлікгер  үшін  қауіпсіз  ететін  бамперлерге  қарсы  бол- 

ды,  газды  сусын  өндірушілер  өзінің  жоғары  калориялы  өнімдерін 

мектепте  сату  құқығы  үшін  күресті.  Ал темекі  өндірушілер  жасөс- 

пірімдер  арасында  темекі  тартуға  себепкер  болды.  Джо  Кэмелдің 

компаниясы жастарға  арналған музыкалық концерттер мен фести- 

вальдерді демеу секілді айла-тәсілдер қолданды. (Weitz, 2012).

Өлімнің  басқа  негізгі  себептеріне  жеке  адамның  қалауының 

маңызы  шамалы  (Weitz, 2012).  Адамдар қауіпті пестицидтермен жұ- 

мыс  істейді,  құрамында  қауіпті  химиялық  элементтер  бар  заңсыз 

есірткіні  ағзасына  енгізеді және  адам  өміріне  қауіп төндіретін  қор- 

ғасын  құбырлы  пәтерлерде  өмір  сүреді,  өйткені  оларда  өзге  таңдау 

жасауға мүмкіндік жоқ. Олай болса, жұмысшыларды қауіпті жағдай- 

да  жұмыс  істеуге  мәжбүрлейтін  корпорациялар,  жекеменшігіндегі 

ғимаратына  жөндеу жүргізбейтін  үй  иелері,  есірткі  бақылауын же- 

ңілдету үшін  оны  заңдастыруға  қарсы  саясаткерлер -  ауруды  туғы- 

зушылар  болғаны.  Ақырында,  бәрібір  күтетін  ешқандай  жақсылық 

жоқ  деген  ойдағы  адамдар  тоқаш  жеуден  бастап,  есірткі  қабылдау, 

сақтану  құралдарынсыз  жыныстық  қатынастар  сияқты  қауіпті  іс-

Ауру туындатушылар -өлімге 

әкелетін әдеттер мен сондай 

әлеуметтік жагдайды қолдайтын 

және одан өз пайдасын көретін 

топтар.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   531   532   533   534   535   536   537   538   ...   870




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет