Жауап жартылай қабылданады. (1 балл) Код 11: n = 140 x .80 = 112. Осы кезеңнен бастап келесі есептеулер көрсетілмеген немесе есептеулерде қате бар.
112
n = 112, 0.112 км/сағ
n = 112, 1120 км/сағ
112 м/мин, 504 км/сағ
Жауап қабылданбайды. Код 00: басқа жауаптар
Код 99: жауап жоқ
Оқушы формулада бір айнымалыны екінші айнымалы арқылы өрнектеп, қозғалыс жылдамдығының берілген уақытта жасалған қадам санына тәуелді екенін түсіну керек. Сондықтан оқушы тарапынан берілетін мүмкін жауаптардың барлық нұсқасы қарастырылған. Толық дұрыс жауап Код 31 деп белгіленген. Код 31 есептеулердің болуына немесе болмауына қарамастан, екі жауап дұрыс болған жағдайда (89.6 және 5.4) беріледі. Назар аударыңыз, дөңгелектеуде қателік жіберуге жол беріледі. Мысалы, минутына 90 метр және 5.3 км/сағ (89 х 60) – қолайлы нұсқалар.
89.6, 5.4
90, 5.376 км/сағ
* 89.8, 5376 м/сағ [екінші жауапқа назар аударыңыз; егер ол өлшеу шарасынсыз көрсетілсе, оған 22 код беріледі]
Жартылай қабылданатын жауаптар 2 балл және 1 балмен бағаланатындай екіге бөлінген. Жоғары бағаланатын жартылай жауаптарда аралық есептеулерде кететін қателіктерге байланысты болса, төменгі балмен бағаланатын жартылай жауаптарда тек дұрыс әдіс үшін бағаланады. Жоғары бағаланатын жауаптар Код 21, Код 22, Код 23, Код 24 деп белгіленуі оқушының мүмкін жауаптарының төрт жағдайы қарастырылғанын көрсетеді. Толық жауап және жартылай қабылданатын жауаптардың бірнеше нұсқасы екі таңбалы санмен белгіленгендіктен, қабылданбайтын басқа жауаптар Код 00 және жауабы жоқ болса Код 99 деп кодталады.
Сұрақ математикалық сауаттылықтың алтыншы күрделілік деңгейіне сәйкес келеді. PISA математикалық шкаласы бойынша толық жауап 708 балмен бағаланады. Жоғары жартылай жауаптың күрделілігі математикалық шкала бойынша 659 балмен, ал төменгі жауаптың күрделілігі математикалық шкала бойынша 600 балмен бағаланады. Жартылай жауаптың жоғары балын жинаған оқушы математикалық сауаттылықтың бесінші деңгейінде, ал жартылай жауаптың төменгі балын алған оқушы математикалық сауаттылықтың төртінші деңгейіне сәйкес келеді. Тапсырма «Өзгерістер мен қатынастар» мазмұндық бөлігіне жатады, жеке жағдаятта қарастырылған.
Оқушы тапсырманы орындау барысында «Байланыс орнату» құзыретілігінің тапсырмада сипатталған жағдайда ақпаратты ұсынудың әртүрлі формалары арасындағы байланысты орнату дағдыларын қолданады.
Математиканы меңгеруді бағалау кезінде математикалық функционалдық сауаттылық қарастырылады. Есептерді шығара білетін оқушы әрдайым оны әртүрлі контекстегі мәселелерді шешуде қолдана алады дегенді білдірмейді. Сондықтан бүгінгі таңда оқыту процесінде математикада нақты өмірлік жағдайлар аясында зерттеу және шығармашылық тапсырмалар маңызды рөл атқарады. XXI ғасырдың рефлексиялық тұлға үшін негізгі талаптар: сыни тұрғыдан ойлау мен математикалық ойлауды дамыту, сонымен қатар дәлелдерді ауызша/жазбаша негіздеуді білу болып отыр.
8.2-кестеде әртүрлі елдердің PISA-2018 зерттеулерінің нәтижесі бойынша оқушылардың математикалық сауаттылық деңгейлерін салыстырмалы талдауы көрсетілген (%-бен берілген).
8.2-кесте
Математиканы қолдану деңгейінің нәтижелері бойынша, өкінішке орай, қазақстандық оқушылар 4-6 деңгейлерде төмен пайыздар көрсетіп отыр. Бұл оқушылар нақты сипатталған процедураларды, соның ішінде дәйекті шешімді қажет ететіндерді орындай алады дегенді білдіреді. Олардың түсіндірмелері математикалық есептердің қарапайым моделін құруға негіз бола алатындай жеткілікті. Үшінші деңгейдегі оқушылар әртүрлі ақпарат көздеріне негізделген деректерді түсіндіре алады және қолдана алады, берілген мәліметтер бойынша пайымдау жасай алады.
Халықаралық мәліметтер базасы PISA тестінің тапсырмаларын орындау деңгейлері бойынша қатысушылардың аймақтық көрсеткіштерін талдауға және ұсынуға мүмкіндік береді. 8.3-кестедегі зерттеу нәтижелері бойынша Қазақстанның жеті өңірі бойынша орташа балл математикалық сауаттылықтың бірінші және екінші деңгейлеріне сәйкес келді.
Қазақстан өңірлері бойынша математиканы меңгеру деңгейлерінің орташа балы
PISA-2015 және PISA-2018
8.3-кесте
Ресурстар:
Международная база данных PISA-2015, PISA-2018;
Take the Test sample Questions from OE CD’s PISA Assessments;
OECD (2019), PISA 2018 Results (Volume I): What Students Know and Can Do, PISA, OECD Publishing, Paris;
https://doi.org/10.1787/5f07c754-en.
PISA математикалық сауаттылықты бағалау
Математика бойынша PISA бағалауы оқушылардың математиканы әртүрлі контексте тұжырымдау, қолдану және пайымдау қабілеттерін өлшеуге бағытталған. Сондықтан PISA тест тапсырмаларын құрастырушылар математикалық сауаттылық деңгейін бағалаудың бірыңғай үзіліссіз шкаласын жасады. Бұл 1000 балдық шкала 2003 жылғы зерттеуде алғаш рет ЭЫДҰ-ның барлық елі үшін орташа баға 500-ге, стандартты ауытқу 100-ге тең болатындай етіп жасалды.
8.1-кестеде PISA зерттеулерінде қолданылған сұрақтар, яғни нәтижелері жарияланған нақты PISA сынақтары келтірілген. Сондай-ақ кестеде мына ақпараттар көрсетілген:
әр сұрақ бойынша қысқаша түсініктемелермен бірге барлық жауабы;
балмен көрсетілген сұрақтың күрделілік деңгейлері;