12-параграф. Құрастыру 374. Мақсаты құрастыру процесіне, құрылыс материалдарымен ойынға деген жағымды қатынасты және қызығушылықты қалыптастыру болып табылады.
375. Міндеттері:
1) құрастыру әрекетіне, құрылыс материалдарымен, құрамалы-жиналмалы ойыншықтармен ойынға деген жағымды қатынасты және қызығушылықты қалыптастыру;
2) үлгі бойынша құрылыс материалынан құрылыстарды және құрылымдарды орындауды үйретуді жалғастыру;
3) балалардың құрылыстары мен құрылымдарын сюжеттік ойын мағынасына ендіру үшін жағдай тудыру;
4) құрылыстар мен құрылымдарды жазық бейнесі бойынша орындауға үйрету;
5) конструктордың бөліктерін жазық бейнеге және оларды үлгінің жанына орналастыру тәсілін пайдаланып, құрастыралатын зат туралы түсінікті қалыптастыру;
6) құрастыру әрекетін меңгеруге, құрылыс материалдарының, конструктор бөліктерінің атауымен байланысты сөздік қорын кеңейту;
7) кеңістіктік түсініктерді қалыптастыру;
8) өзінің құрылысын үлгімен салыстыруға үйрету, өзінің құрастыру әрекеті мен құрдастарының құрылысының нәтижелеріне қатысты бағалау қатынасын тәрбиелеу.
376. "Құрастыру" сабағының мазмұны оқыту мақсаты мен күтілетін нәтижені қамтитын бөлімшелерден құралатын оқыту бөлімдері бойынша ұйымдастырылған. Әрбір бөлімшенің ішінде бірізділікпен ұйымдастырылған оқыту мақсаттары педагогтарға өз жұмыстарын жоспарлауға және балалардың жетістіктерін бағалауға, сондай-ақ оқытудың келесі кезеңдері туралы хабарлауға мүмкіндік береді.
377. Оқу бағдарламасының мазмұны келесі бөлімдерді қамтиды:
1) материалдар және қауіпсіздік;
2) құру және жасау.
378. "Материалдар мен қауіпсіздік" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) материалдарды зерделеу;
2) қауіпсіздік пен еңбек мәдениеті.
379. "Құру және жасау" бөлімі келесі бөлімшелерді қамтиды:
1) құрастыру техникасы мен тәсілдері;
2) жұмыс кезеңдерін жоспарлау.
380. Оқыту мақсаттарыныңжүйесі:
21-кесте
1-бөлім. Материалдар мен қауіпсіздік
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
1.1 Материалдарды зерделеу
0.1.1.1 құрылыс материалдарының түрлерін (ағаштан, пластмассадан, металдан жасалған конструкторлар, көлемді жұмсақ модульдер)
0.1.1.2 материалдың әр түрлі түрлерін: мозаика, құрамалы-жиналмалы ойыншықтар, кесінді суреттер, пазлдар
0.1.1.3 құрылыс материалдарының қасиеттерін ажырату
0.1.1.4 заттарды көлемі бойынша топтастыру
0.1.1.5 заттарды түсі бойынша топтастыру
0.1.1.6 заттарды пішіні бойынша топтастыру
1.2 Қауіпсіздік пен еңбек мәдениеті
0.1.2.1 материалдармен және құралдармен жұмыста қауіпсіздік техникасы ережелерін орындау
0.1.2.2 құрылыс материалдарын қолданысы бойынша пайдалану
0.1.2.3 жұмыс орнын, материалдарды жұмыс барысында тәртіпке келтіру
381. "Материалдарды зерделеу" бөлімшесін іске асыру бойынша күтілетін нәтижелері:
1) құрастыруға арналған материалдарды ажыратады: құрылыс конструкторлары (ағаштан, пластмассадан жасалған), көлемді жұмсақ модульдер, мозаика, құрамалы-жиналмалы ойыншықтар, кесінді суреттер, пазлдар;
2) заттарды көлемі бойынша топтастырады: үлкен-кіші, артық-кем, биік-аласа, жоғары-төмен, ұзын-қысқа, жуан-жіңішке;
3) заттарды пішіні бойынша топтастырады: дөңгелек, шаршы, тікбұрыш, үшбұрыш, сопақша;
4) көлемді пішіндерді ажыратады: шар, кірпіш, текше, пластина, призма, брусок;
5) заттарды түсі бойынша топтастырады: қызыл, сары, көк, жасыл, қара, ақ.
382. "Қауіпсіздік пен еңбек мәдениеті" бөлімшесін іске асыру бойынша күтілетін нәтижелері:
1) материалдармен және құралдармен жұмыста қауіпсіздік техникасы ережелерін орындайды,материалдарды қолданысы бойынша пайдаланады;
2) құрылыс материалдарын балалардың әрбір бөлікті алуы үшін оңай болатындай бөліктердің әрбір түріне арналған бөлімшелері бар арнайы қорапта сақтайды;
3) балалар өзінің жұмыс орнын тәртіпте ұстауға үйренеді: құрылыс материалын үстелде педагог көрсеткен тәртіпте орналастырады;
4) ойын аяқталғаннан кейін, бөліктерді орындарына салады,еңбекке арналған құралдарды, үшкір заттарды дұрыс пайдаланады.
22-кесте
2-бөлім. Құру және жасау
Бөлімшелер
Оқыту мақсаттары
2.1 Құрастыру техникасы мен тәсілдері
0.2.1.1 құрастыру түріне сәйкес құрастырудың әр түрлі техникалары мен тәсілдерін пайдалану
0.2.1.2 құрылымның қарапайым сызбасында бағдарлау
2.2 Жұмыс кезеңдерін жоспарлау
0.2.2.1 еліктеу бойынша, үлгі бойынша, сөздік нұсқау бойынша құрастыру
0.2.2.2 құрастырудың алдында салыстыру, топтастыру. Бөліктердің дұрыс орналасуын талдау, үлгі бойынша, еліктеу бойынша,, есте сақтау бойынша әрекеттену
2.3 Жұмысты бағалау
0.2.3.1 орындалған құрылыстар мен құрылымдарды педагогтың жетелеу сұрақтары бойынша талдау
0.2.3.2 салынған құрылысты үлгімен салыстыру
383. "Құрастыру техникасы мен тәсілдері" бөлімшесін іске асыру бойынша күтілетін нәтижелері:
1) заттарды тексереді; белгілеуге, құрастыруға және құрылымның негізгі бөліктері мен оған тән бөліктерді ерекшелейді;
2) ұсынылған тақырыпқа еліктеу бойынша, сөздік нұсқау бойынша, құрылымды құрады;
3) құрылыс жиынтығының бір элементтерін басқаларымен (іріні ұсаққа, ұзын брусокты екі қысқасына) ауыстырады;
4) шағын жазықтықтарды бір үлкенге біріктіреді;
5) құрылысты мықты етеді, күрделі биік құрылысты бөледі, құрастыру ережесін сақтайды (кіші затты үлкенге салу; бөліктерді біркелкі етіп бөлу арқылы құрылыстың мықтылығын қамтамасыз ету);
6) құрылыс конструкторының бөліктерін графикалық бейнелерімен салыстырады (педагогтың сәл көмегімен);
7) үлгі бойынша, еліктеу бойынша, сөздік нұсқау бойынша, графикалық үлгі бойыншатаныс құрылымдарды (тұрғын үй, жиһаз) құрастырады;
8) құрылыстарды конструктордың әртүрлі түрлерінен әрүрлі жағдайларда (үстелде, еденде) салады;
9) қандай да бір құрылымды көлемі бойынша әртүрлі нұсқада салу икемділігін бекіту; ірі және ұсақ құрылыс материалынан ұжымдық құрылыстарды құрастырады;
10) құрамалы-жиналмалы ойыншықтар бөліктерінен құрастырады ("лего", құрамалы-жиналмалы қағида бойынша жасалаған жиынтықтар); пазлдарды, кесінді суреттерді, текшелерді құрастырады; үлгі бойынша, елестету бойынша таяқшалардан қарапайым құрылыстарды құрастырады.
384. "Жұмыс кезеңдерін жоспарлау" бөлімшесін іске асыру бойынша күтілетін нәтижелері:
1) өз жұмыстарын педагогтың көмегімен жоспарлай біледі;
2) құрылысты салмас бұрын оның қандай болатыны туралы түсінікті қалыптастырады;
3) педагогтың бағыттау көмегімен қажетті материалды таңдайды;
4) бастаған ісін соңына дейін жеткізу икемділігін қалыптастырады.
385. "Жұмысты бағалау" бөлімшесін іске асыру бойынша күтілетін нәтижелері:
1) құрылысты үлгімен салыстыру арқылы бағалайды;
2) педагогтың бағыттау сұрақтары бойынша орындалған құрылыстар мен құрылымдарға талдау жүргізеді.