9
14. 12.«Білім беруді жаңарту аясында оҕушылардың оҕу жетістіктерін критериалды бағалау»
таҕырыбындағы оҕыту семинарының материалдары. Астана 27.01.2016
15. 13.А.Әлімов. Интербелсенді әдістемені ЖОО – да ҕолдану мәселелері. Оҕу
ҕұралы., Алматы – 2013.
16. 14. Ысҕаҕов А. Ҕазаҕ тілі мен әдебиетін оҕыту жӛніндегі
ғылыми-зерттеу
жұмысының жайы мен міндеттері. Алматы, 2012.
№4-дәріс тақырыбы. Тіл және сӛйлеу. (Айтылым)
Сӛйлеу – тілдің кӛрінісі мен ҕолданылуы, ҕарым – ҕатынас процесі, сӛйлеу,
жазылым сияҕты ӛндіруші дағдылар ҕатарына жатады. Яғни тілді ҕабылдап үйренуден
гӛрі оны ҕолдану, сӛйлеу кӛрініс тауып отырады. Ҕарапайым тілмен айтҕанда, сӛйлеу
дегеніміз ӛзге адамдармен ҕарым-ҕатынасҕа түсу барысында ойымызды жеткізу үшін
сӛздерді ҕолдану. «Тіл» және «сӛйлеу ұғымдары барлыҕ адамдар арасындағы ҕарым-
ҕатынас ҕызметімен тығыз байланысты және әртүрлі
функцияларды орындайды.
Басты
функциялар:
«коммуникативтік....»,
(талдау
жасау)
–
тіл
ҕарым-ҕатынасты
(коммуникацияны) ҕамтамасыз етеді. (ӛз ойыңмен талдау), «когнитивті функция» – тіл
мен адамның ойлау процесстерінің байланысы.... (толыҕтыр, талда,
мысал келтір,
дәлелде), «эмоциялыҕ-экспрессивті – сӛйлеу» дегеніміз...ойды жалғастыр, ғылыми негізде
дәлелде, мысал келтір.
Тілді ҕаламмен, ал сӛйлеуді мәтінмен салыстыруға болады. Тіл – ҕалам, ал сӛйлеу
– бұл ҕаламмен жазылған мәтін.Тілге байланысты маҕал-мәтелдермен толыҕтырып жаз.
Сӛйлесу барысында кейбір іс-әрекеттерді жиі ҕолданамыз және олардың тізімі
тӛмендегідей:
1. Сӛздерді
дыбыстау
2. Сұраҕтарға жауап беру
3.
Интонацияны ҕолдану
4. Бірнәрсені түсінбеген жағдайда
түсіндіріп беруді ӛтіну
5. Сӛйлеген сӛзін
бақылау және ӛзін-ӛзі түзетіп отыру
6. Пікірталасҕа ҕатысу
7. Сӛйлеу барысында
қажетті стильді қолдану
8. Әңгімелесуге ҕатысу (әңгімеге араласу)
Достарыңызбен бөлісу: