Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9



Pdf көрінісі
бет168/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   387
16.20-сурет
16.7. ЗАТТЫҢ М АГН И ТИ К ҚАСИЕТТЕРІ
Магнит өрісіне койылған касиеті өзгермейтін зат болмауы мүмкін емес. 
Магнит өрісіндегі заттардың өзі осындай өрістің көзі болып кетеді. Осы мағы- 
нада барлык заттарды 
магнетиктер
деп атайды.
Магнетиктердің макроскопиялык айырмашылығы олардың кұрылысы- 
мен ерекшеленетіндіктен электрондарды, ядроларды, атомдар және молеку- 
лаларды, сонымен катар осы бөлшектердің магнит өрісіндегі мінез-кұлығын 
қарастыру орынды. Осы баяндауды классикалық физика аясында жүргіземіз. 
Шартты түрде атомдағы электрон ядро төңірегінде v жылдамдык пен радиу­
сы 
г
дөнгелек орбитамен біркалыпты айналады (16.21-сурет). 
Мұндай козғалыс дөңгелек токка ұксас және рор6 магнит мо- 
ментімен сипатталады (электрон теріс зарядталған бөлшек 
және оның қозғалысы токтың бағыты карама-карсы екенін 
есте ұстау кажет).
Электрон козғалысына сәйкес v жиілікпен айналатын ток 
күші мынаған тең:


v = u/(2p
г),
екендігін, онда:
Сонда [(16.2) караңыз]:
1= ev/(2nr).
(16.50)
ev
evr
Орбита бойымен айналатын электрон импульс моментіне 
Lop6
ие (16.21 -су-
рет), (5.27) сәйкес мынаған тең:

=т vr,
о р б
е
7
(16.52)
мұндағы 
те
— электронный массасы.
Бөлшектің магнит моментінің оның импульс моментіне катынасын маг- 
нитті механикалықдеп атайды. (16.51 )-ді (16.52)-ке боле отырып, электрон үшін 
орбиталы магнитті механикалық қатынасты табамыз:
о р б '
" о р б
Lop6

те
(16.53)
Магниттік механикалық қатынас Ланде көбейткішін 
g
қолдана отырып жа-
зылады:
е
^ о р б
^ о р б
-
( * о р 6
1 ) •
^орб

(16.54)
Электрон өзіндік 
спин
деп аталатын импульс моментіне ие болады. Спинге 
спинді магнит моменті сәйкес келеді. 
Спинді
магнитті механикалық қатынас ор- 
биталдығыға қарағанда екі есе көп:
е 
е
G
=


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет