Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9



Pdf көрінісі
бет295/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   291   292   293   294   295   296   297   298   ...   387
Е =
О-
N
М •
L ■
К
2
>
со
О
L-серия 
г

I
О
С
Q
or
К-серия
31.7-сурет
кіретін химиялык косылыска тәуелді емес. Мысалы, оттегі атомының рент- 
гендік спектрі О, 0 2, Н ,0 үшін бірдей, бірак бұл косылыстардың оптикалык 
спектрлері әртүрлі.
Атомның рентген спектрінің осы ерекшелігі 
сипаттамалық
деп аталуына 
себеп болды. Сипаттамалык сәуле шығару атомның ішкі қабаттарында бос 
орын болғанда пайда болады.
Сонымен, мысалы, сипаттамалык сәуле шығару радиоактивті таралудың 
бір түрін береді (§32.1 караңыз), ол ішкі кабаттардан электронды ядромен кар- 
мап алуымен аякталады.


31.3. РЕНТГЕН СӘУЛЕСІНІҢ ЗАТПЕН ӘСЕРЛЕСУІ
Рентген сәулесін тіркеу және қолдану, сонымен катар оның биологиялык 
нысандарға эсер етуі, рентген фотондарының атом электрондарымен және зат 
молекулаларымен әсерлесуінің алғашқы үдерістерімен аныкталады. 
hv
энер­
гия фотоны және иондалушы энергиясы' 
Аи
катынастарының тәуелділігіне 
байланысты үш негізгі үдеріс болады.
Когерентті (классикалық) шашырау
Ұзын толкынды рентген сәулесінің шашырауы толкын үзындығының өзге- 
руінсіз жүреді, және оны когерентті деп атайды. Ол фотон энергиясы иондалу­
шы энергиясынан аз болған кезде пайда болады:
hv < A ■
И
Бұл жағдайда рентген сәулесінің және атомный фотон энергиясы өзгер- 
мейді, бірак когерентті шашырау биологиялык эсер тудырмайды.
Бірак рентген сәулесінен корғаныс күру барысында, алғашкы шоктың ба- 
ғыты өзгеріп кету мүмкіндігін ескеру қажет. Әсерлесудің бұл түрі рентген кұ- 
рылымды сараптама үшін кандай да бір мағынаға ие болады (§24.7 караңыз).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   291   292   293   294   295   296   297   298   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет