ЗАҢ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

ЗАҢ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ЮРИДИЧЕСКОЙ НАУКИ 
 
52 
 
Литература: 
1. Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 4 июля 2014 года № 231-V (с из-
менениями и дополнениями по состоянию на 13.11.2015 г.) 
2.  Казак  К.  Возможность  допроса  участников  процесса  посредством  проведения  видеокон-
ференций//  Проект  "Юридический  Харьков  Плюс".  -  http://yurist.kharkov.ua/stati/practica/vozmozhnost-
doprosa-uchastnikov-procesa-posredstvom-provedenija-videokonferencii.html 
3.  Смирнов  М.И.  Дистанционное  проведение  допроса:  перспективы  развития  //  http://icpn. 
narod.ru/publicat/smirnov.htm 
4. Прокопова А.А. Дистанционный допрос в уголовном судопроизводстве Республики Казахстан: 
технические  возможности  и  совершенствование  процессуальных  механизмов//  Мир  закона.  -  №  7-
2014 - С.27. 
 
 
 
ӘОЖ 343.1(574) 
 
СОТ ӘДІЛДІГІ – ӨРКЕНИЕТТІ ЕЛДІҢ ТІРЕГІ 
 
Сункарова  О.М.  -  магистрант,  А.Байтұрсынов  атындағы  Қостанай  мемлекеттік  универ-
ситеті 
 Нурханова Л.Т.  – оқытушы,  азаматтық және қылмыстық құқық және іс жүргізу кафедрасы, 
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті 
 
Бұл  мақалада  Қазақстандағы  сот  жүйесі,  сот  әділдігі,  судьяларға  қойылатын  талаптар 
жөнінде сипатталған. 
Негізгі ұғымдар: сот беделі, әділ шешеім, кодекс,  судья, құқық, әділдік, сенім. 
 
 «Бейбітшілік  пен  тұрақтылық,  әділ  сот  және  тиімді  құқық  тәртібі  дегеніміз  -  дамыған  елдің 
негізі», - деп Елбасының халыққа Жолдауында атап өткеніндей, құқықтық мемлекетте заңнамалардың 
алар орны өзгеше. Бүгінгі  таңда сот жүйесі дамып,  сапаланып,  халықаралық талаптар үдесінен шыға 
алатын  дәрежеге  жетті.  Бұл  ретте,  елімізде  тәуелсіз,  заманауи  және  әлемдік  стандарттарға  сай 
келетін сот жүйесі қалыптасқанын сенімді түрде айтуға болады.  
 
 
Бүгінгі  күнде  ата-бабамыз аңсаған тәуелсіз мемлекетіміздің тәуелсіз сот жүйесінің ойдағыдай 
жұмыс жасауына толық жағдай туғызылған. Заңдылық пен әділеттілік өркениетті елдің тірегі екендігін, 
оны  іс  жүзінде  қамтамасыз  ету  әр  судьяның,  әр  сот  қызметкерінің  басты  міндеті  екенін  жақсы 
түсінеміз.  Әсіресе,  аудандық  сот  судьялары  үнемі  халықпен  тікелей  байланыста.  Сондықтан,  халық-
тың сотқа деген сенімін арттыруда әр судьяның кәсіби және моральдық бейнесі үлкен рөл атқарады. 
Осы  орайда  біздің  судьялар  мен  кеңсе  қызметкерлеріне  үнемі  сот  жүйесінің  антына  адал  болу,  өз 
білімдерін  жетілдіріп  отыру,  тек  заң  мен  арды  басшылыққа  ала  отырып,  сапалы  жұмыс  жүргізу, 
халықпен байланыс кезінде ашықтық пен қолжетімділікті қамтамасыз ету  міндеттері қойылып келеді.
 
Сот  беделі  ең  алдымен,  судьялардың  нақты  тәуелсіздігіне,  кәсіби  біліктілігіне,  қарапайым 
халыққа жақындығы мен ашықтығына тікелей байланысты. Сол себепті де, аталған заңның 3-бабында 
судьялардың  сот  төрелігін  іске  асыру  кезінде  тәуелсіз  және  тек  Конституция  мен  заңға  ғана 
бағынатыны,  олардың  мәртебесі  мен  тәуелсіздігіне  нұқсан  келтіретін  заңдарды  қабылдауға  жол 
бермейтіні,  қызметіне  қандай  да  бір  тұлғаның  араласуға  жол  бермейтіні,  сотқа  немесе  судьяға 
құрметтемеушілік білдіру заңда белгіленген жауаптылыққа әкеп соғатыны нақты көрсетілген [1]. 
Елбасы  Нұрсұлтан  Назарбаев  «Нұр  Отан»  партиясының  ХVI  съезінде  жаһандық  сын-қатерлер 
мен тәуекелдердің тереңдігі әр мемлекеттің тұрақтылығы мен табыстылығын сынаққа салатындығын 
халыққа ашық жеткізіп, «Нұрлы Жол» Жаңа Экономикалық Саясатының барлық  міндеттерін шешуге, 
«Қазақстан-2050»  Стратегиясының  басты  мақсаты  –  әлемнің  неғұрлым  дамыған  30  елінің  қатарына 
енуге  қол  жеткізуге,  мемлекетімізді  одан  әрі  нығайтуға,  халықтың  әл-ауқатын  көтеруге  бағытталған 
бес  институттық  реформаны  ұсынды.  Бес  институттық  реформаны  орындау  тәсілдері  мен  жолдары 
Мемлекет басшысының «100 нақты қадам» Ұлт жоспарында айқын белгіленді [2]. 
Ұлт  Жоспарында  сондай-ақ  азаматтардың  сот  төрелігіне  қолжетімділігін  жеңілдету  үшін  сот 
жүйесі инстанцияларын оңтайландыру (16-қадам), судья лауазымына кандидаттарды іріктеу тетіктерін 
көбейту және біліктілік талаптарын қатайту (17-қадам), «Оқуды және сот тәжірибесі арасындағы өзара 
байланысты күшейту үшін сот төрелігі институты мемлекеттік басқару академиясының құрылымынан 
бөлінуі керек» (18-қадам) деген міндеттер қойылған.   
 
Бүгінде  елімізде  сот  саласын  жетілдіруге  байланысты  көптеген  іс-шаралардың  атқарылып 
жатқаны белгілі. Осы  орайда Судьялардың есеп беру  тәртібін күшейту; судьялардың жаңа  этикалық 
кодексін  жасау  және  т.б.  мәселелер  Ұлт  Жоспарының  19-қадамында  көрсетіліп  отырғанын  айта 

ЗАҢ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ЮРИДИЧЕСКОЙ НАУКИ 
 
53 
 
кеткеніміз жөн. Құжаттың 20, 21, 22-қадамдары сот саласына арналған.  
 
 
Инвестициялық  даулар  бойынша  жеке  сот  істерін  жүргізуді  құру;  Дубай  тәжірибесі  бойынша 
Астана  қаласында  «aifc»  халықаралық  арбитраждық  орталығын  құру;  шетелдік  және  халықаралық 
соттардың  үздік  стандарттары  бойынша  сот  істерін  жүргізуді  қамтамасыз  ету  үшін  Жоғарғы  сот 
жанынан  беделді  шетелдік  судьялар  мен  заңгерлер  қатысатын  халықаралық  кеңес  құру;  Сот 
ресімдерін  оңайлату  және  сот  процестерін  жеделдету  үшін  азаматтық-құқықтық  даулар  жөніндегі 
соттарға прокурордың қатысуын қысқарту және т.б. маңызды мәселелер Ұлт Жоспарының 23, 24, 25, 
26, 27, 28-қадамдарында көрініс тапқанын айта кеткеніміз жөн. 
 
 
Мемлекеттік бағдарламаның сот жүйесіне енгізетін жаңалықтары да жетерлік. Мәселен, бұған 
дейін  елімізде  5  сатылы  сот  жүйесі  жұмыс  істеп  келсе,  енді  оны  3  сатылы  сот  жүйесіне  көшіру 
мәселесі талқылануда. Бұл істердің қаралу мерізімін біршама қысқартып, сот жүйесінің дамуына жол 
ашады дейді судьялар қауымы.  
 
 
Бағдарламада  сот  саласының  мамандарын  даярлау  мәселесі  де  назардан  тыс  қалмаған. 
Келешекте  Сот  төрелігі  институтына  –  академия  атағы  берілмек.  Білім  ордасының  құрамына 
магистратура,  біліктілікті  арттыру,  ғылыми-зерттеу  институттары  кіреді.  Нәтижесінде  онда  білімді  де 
білікті  судьялар  даярланады.  Сондай-ақ,  бағдарламада  сот  жүйесінің  ашықтығына  да  ерекше  мән 
берілген.Өркениеттің дамуымен қатар сот билігіне деген жауапкершілік те арта түсуде. Сондықтан сот 
жүйесінің деңгейін көтеру мемлекеттің басты міндеттерінің бірі болып отыр [3]. 
Республикамызда сот жүйесі мемлекеттік басқарудың заң шығарушы, атқарушы тармақтарының 
қатарында  үшінші  тармақ  ретінде  белгіленіп,  Конституцияға  сәйкес  сот  төрелігі  сотпен  ғана  жүзеге 
асырылады.  Егемендік  алғаннан  кейінгі  қабылданған  және  оған  соңғы  өзгерістер  мен  толықтырулар 
енгізілген  «Қазақстан  Республикасындағы  сот  жүйесі  және  судьялардың  мәртебесі  туралы» 
Конституциялық Заңында республика соттарында қызмет атқаратын судьялардың рөлі мен мәртебесі 
айқындалып, сонымен қатар судьяларға аса жауапты міндеттер жүктелді. 
Қазіргі таңда Қазақстан Республикасында дербес сот билігі құрылды. Соттарды мамандандыру 
шаралары  қабылдануда.  Атап  айтқанда,  тәуелсіз  Қазақстанның  тарихында  мамандандырылған 
экономикалық,  әкімшілік,  ювеналдық  және  қаржы  соттары  ашылып,  сот  әділдігін  өз  дәрежесінде 
жүзеге  асыруда.  Судьялардың  қоғамның  қажеттіліктеріне  сай  келетін  тиімді  сот  төрелігін  жүргізу 
жауапкершілігі артты, кәсіби этика нормалары күшейтілді. Сот судьяларының тәуелсіздігі қамтамасыз 
етіліп,  олардың  әлеуметтік  және  құқықтық  мәртебесі  нығаюда.  Соттарды  материалдық-техникалық 
жағынан жарақтандыру жұмыстары жалғасын табуда. 
Сот  әділдігін  жүзеге  асырудың  жариялылығы  мен  ашықтығын  қамтамасыз  ету  мақсатында 
интернет  жүйесінде  Жоғарғы  Соттың  арнайы  сайты  ашылып,  мұнда  республика  соттарының 
қабылдаған,  заңды  күшіне  енген  сот  актілері  жариялануда.  Сонымен  қатар,  әрбір  облыстық  сотта 
баспасөз  қызметі  ұйымдастырылып,  баспасөз  хатшылары  соттарда  жүзеге  асырылып  жатқан  іс-ша-
ралар жөнінде баспасөз беттерінде мақалалар жариялап, бұқаралық ақпарат құралдары өкілдерімен 
тығыз байланыс орнатылған. Бұл өз кезегінде сот ісінің жариялылығы мен ашықтығы, еліміздің әрбір 
азаматының  әділ  сотқа  еркін  қол  жеткізу  арқылы  жүгінуге,  өзінің  конституциялық  құқығын  қорғауға 
және кедергі болатын барлық жағдайларды толығымен жоюға оң әсерін тигізетіні сөзсіз. 
Әділ  шешім  шығаруда  судья  үшін  ұстанатын  басты  қағида  –  заң  талаптарының,  нормативтік 
құқықтық актілердің шеңберінен шықпау, дегенмен, оның бойындағы  имандылық қасиеттеріне де көп 
жағдай  байланысты.  Осыны  тағдырына  төрелік  айту  бұйырған  кез-келген  судьяның  жадында 
жаңғырып тұруы тиіс. Судья және судья лауазымына үміткер азамат жоғары кәсіби білімді ғана емес, 
сонымен  бірге,  оған  адами  қасиеттер  тән  болып,  қажет  десеңіз,  бөтеннің  қайғысын  өз  қайғысындай 
бөлісе  алуы,  өзгенің  ауыртпашылығына  түсіністікпен  қарай  білуі  тиіс.  Бұл  асыра  сөйлеушілік  емес. 
Қазақтың  әдет  -  құқықтық  жүйесінде  билер  сотының  мәртебесі  мен  мәнін  айқындайтын  бірқатар 
айшықты  қағидаттар  және  нормалар  қалыптасқан.  Олар  халықтың  құқықтық  түйсігіне  терең  бойлап, 
көп жағдайда оның әдеттегіділінің мазмұнын анықтаған [4]. 
2016  жылы  14  қаңтарда  Мәскеуде  Қазақстанның  Ресейдегі  Елшілігінде  Қазақстан  Президенті 
Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлт жоспары - Қазақстандық арманға бастайтын жол» мақаласын талқылау 
бойынша  «Жаңғыртудан  -  Болашақ  біртұтас  ұлтына  дейін»  тақырыппен  дөңгелек  үстел  өткен 
болатын.  Президенттің  мақаласында  жартысынан  көбісі  тәуелсіз  сот  әділдігінің  мәселелеріне  және 
заң  ұлықтылығының  іске  асуына  арналғанын  назарға  салды.  «Құқықты  дамыту  мәселелері  негізінде 
болуда,  -  деді  ол.  -  Жоғары  деңгейдегі  құқықтық  реттеусіз  елдің  жоғары  экономикалық  пен  саяси 
табыстарға  жетуі  мүмкін  емес».  Сонымен  де,  оның  пікірі  бойынша,  тиісті  заңдарды  қабылдаумен 
шектелуге  болмайды,  мақалада  айтылғандай  олардың  нақты  іске  асырылуы  қажет.  Тәуелсіз  сот 
әділдігі мен қазақстандық құқық қорғау жүйесі тек азаматтардың құқықтары мен бас еркіндіктерін іске 
асуына, заңдардың нақты орындалуына және құқық тәртібінің нығаюына бағытталуы тиіс делінген [5]. 
Әділсотты жүзеге асыру – әрбір судьяның қасиетті парызы. Бүгінде сот саласына қатысты қоғам 
көкейінде  жүретін  мәселелердің  бірі  –  сот  төрелігінің  әділдігі,  судьялар  қатарының  тазалығы.  Судья 
қандай жағдайда болмасын, сот төрелігін жүзеге асыру кезінде оның шынайылығы мен тәуелсіздігіне 
күмән тудыратын іс-әрекеттерге жол бермеуі керек. Сондай-ақ, қызметтен тыс уақытта да оның кәсіби 

ЗАҢ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ЮРИДИЧЕСКОЙ НАУКИ 
 
54 
 
беделіне  нұқсан  келтіретін  іс-әрекеттерден  аулақ  болуы  тиіс.  Яғни,  «Судья  әдебі»  кодексімен 
көзделген  моральдық-этикалық  нормалар  мен  мінез-құлық  ережелерін  мүлтіксіз  сақтауға  міндетті. 
Осы  қызметті  таңдаған  әрбір  судья  тәртіптік  әдеп  нормаларын  сақтауға  байланысты  шектеулерді 
өзіне ерікті түрде жүктейді. 
Судьялардың тәртібіне берілген арыз-шағымдарды арнайы комиссия қарайды. Материалдарды 
қарау  нәтижелері  бойынша  судьяның  «Судья  әдебі»  кодексін  бұзу  фактісін  анықтап,  талқылауға, 
қоғамдық  пікір  туғызуға,  арызда  көрсетілген  судьяға  қатысты  тәртіптік  іс  жүргізуді  қозғау  туралы  мә-
селемен судьялардың тиісті тәртіптік-біліктілік алқасына жүгінуге комиссия шешім қабылдай алады [6]. 
Жалпы  қорытындылай  келе,  судьяның  жұмысы  үнемі  қоғамның  назарында  болады.  Қызметтің 
көпшілік  сипаты  халықпен  тікелей  байланысты  болғандықтан,  судьяны  әрқашан  ұстамды  болуға, 
процессуалды  заң  нормалары  мен  соттық  әдеп  кодексін  шағым  мен  сын  келтірмей  қатаң  сақтауға 
міндеттейді. Сот билігінің тәуелсіздігі мен оның тиімділігін арттыруда қазіргі таңдағы ауқымды жұмыс-
тардың  бірі  де,  бірегейі  де  сот  әділдігін  жүзеге  асыру  болмақ.  Бұл  -  тәуелсіз  еліміздің  Конс-
титуциясында  бекітілген,  судьялардың  ар-ұжданы,  адамгершілігімен  айқындалатын  ең  бір  қасиетті 
міндет. Әділсотты жүзеге асырудың күрделілігі де осында жатыр ғой, себебі, істі қарау барысында екі 
жақты бірдей қанағаттандыру мүмкін емес. Жақтардың бірі міндетті түрде шағым береді. Істің қаралу 
нәтижесінде  жақтардан  біркелкі  жағымды  әрекет  күту  мүмкін  емес.  Елбасының  сот  жүйесіне  ұдайы 
көңіл  бөліп  отыруы  судьяларға  қосымша  үлкен  жауапкершілік  жүктейді.  Судья  –  халықтың  адамы. 
Оның сөз саптауы, іс-қимылы барлығы дерлік көпшіліктің назарында болмақ. 
 
Әдебиеттер: 
1. Міндет зор, талап жоғары // www.auil-zhanalig.kz/ 
2. Сот жүйесін жетілдіру - заман талабы | Егемен Қазақстан // egemen.kz/  
3. Н. Назарбаев: Ұлт  Жоспары – “100 нақты қадам” // http://kazgazeta.kz/ 
4. Сот беделі - мемлекет беделі // infozakon.com/ 
5. Мәскеуде Елбасының «Ұлт жоспары - Қазақстандық арманға бастайтын жол» мақаласы тал-
қыланды // inform.kz/ 
6. Судья қызметі қоғам назарында // old.ult.kz/. 
 
 
 
УДК  35.078 (574) 
 
НЕКОТОРЫЕ ВОПРОСЫ  ПО УРЕГУЛИРОВАНИЮ КОНФЛИКТОВ  
И ПРОТИВОРЕЧИЙ  В СИСТЕМЕ ГОСУДАРСТВЕННОЙ СЛУЖБЫ 
 
Талтанова И.К.- м.ю.н, ст. преподаватель кафедры государственно-правовых дисциплин Ко-
станайского государственного университета им. А. Байтурсынова. 
 
Данная  статья  посвящена  некоторым  вопросам  и  проблемам  по  урегулированию  конфлик-
тов  и  интересов  в  сфере  государственной  службы.  Особое  внимание  уделено  причинам  возник-
новения конфликтов. 
Ключевые слова: государственная служба, государственный служащий, конфликт. 
 
Конфликт интересов в системе государственной службы не рассматривается односторонне, как 
простое  противоречие  личных  интересов  государственного  служащего  и  государства,  общества, 
граждан и их объединений, социальных групп и т.п. Очевидно, что это сложное социальное явление, 
в основе которого находятся множество различных факторов объективного и субъективного свойства, 
определенных  условий  исполнения  государственными  служащими  должностных  обязанностей,  ин-
ституциональных погрешностей в организации системы государственной службы и др [1, c. 37]. 
На  сегодняшний  день  мы  имеем  обилие  конфликтов  самых  разных  типов  и  видов  и,  наряду  с 
этим,  невозможность  или  неспособность  их  разрешить.  Одним  из  объяснений  существующего  в 
урегулировании  конфликтов  непростого  положения  является  слабая  разработанность  конфликтной 
проблематики, несмотря на то, что исследованию конфликтов в последнее время уделяется большое 
внимание.  
Условиями,  способствующими  возникновению  конфликта  интересов  на  государственной 
службе,  можно  назвать  высокий  уровень  расплывчатости  и  неопределенности  компетенции, 
дублирование  полномочий  государственных  органов,  их  структурных  подразделений,  государст-
венных служащих; неинформирование либо недостаточное информирование о деятельности органов 
государственной  власти;  наличие  противоречий  между  нормативными  правовыми  актами  органов 
власти  различного  уровня,  включение  в  них  положений,  способствующих  созданию  условий  для 

ЗАҢ ҒЫЛЫМДАРЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 
АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ЮРИДИЧЕСКОЙ НАУКИ 
 
55 
 
коррупционного поведения, существующие пробелы в правовом регулировании, чрезмерную свободу 
подзаконного  нормотворчества,  вторжение  в  компетенцию  других  органов  власти;  несовпадение 
между законодательно установленными принципами государственной службы, порядком поступления 
на нее, ее прохождением и реальным осуществлением управленческой, кадровой и организационной 
политики  в  органе  государственной  власти;  отсутствие  реальной  ответственности  за  невыполнение 
или  ненадлежащее  выполнение  должностных  обязанностей,  ненадлежащий  контроль  за 
государственным  служащим  на  стадии  исполнения  им  должностных  обязанностей,  несоблюдение 
служебной и организационной дисциплины; отсутствие или недостаточное использование моральных 
и  материальных  ресурсов  мотивации  государственного  служащего,  дискриминацию  и  неодинаковое 
вознаграждение  при  выполнении  равного  объема  служебных  функций  ввиду  необъективности  и 
неэффективности  системы  оплаты  труда;  отсутствие  критериев,  позволяющих  выявить  ситуацию 
возникшего либо предполагаемого конфликта интересов [2, c. 3]. 
Эффективное  урегулирование  конфликта  интересов  на  государственной  службе  обусловлено 
реализацией  предусмотренных  Конституцией  Республики  Казахстан  принципов  защиты  и  охраны 
прав  и  свобод  человека  и  гражданина,  принципов  гражданской  службы,  внедрением  механизма 
противодействия  коррупции,  формированием  государственной  службы  как  целостного  государст-
венно-правового  института,  совершенствованием  системы  политических,  социально-экономических, 
правовых,  культурных  отношений  не  только  на  государственном  уровне,  но  и  на  уровне  личных 
интересов, стремлением к достижению баланса интересов гражданина, общества и государства при 
решении публичных вопросов.  
Проблема по  урегулированию  конфликтов  и противоречий  в системе государственной службы 
сегодня достаточно актуальна, так же как и проблема конфликта интересов. Это обусловлено целым 
рядом причин, среди которых можно выделить необходимость дальнейшего институционального раз-
вития государственной службы, закрепления принципов гражданского служения государству и обще-
ству,  формирования  нравственных  основ  служебного  поведения  государственных  служащих,  этиче-
ских норм исполнения должностных обязанностей и др. 
Гражданин, поступающий на государственную службу, в первую очередь определяет свое лич-
ное  отношение  к  необходимости  служения  государству  и  обществу,  добросовестному  исполнению 
своего служебного долга (другими словами, возлагаемых на государственного служащего служебных 
обязанностей). В данном случае личный интерес государственного  служащего должен быть осознан-
но  подчинен  интересам  государства,  делегированным  на  уровень  конкретной  должности  государ-
ственной  службы. 
Существенную  роль  во  внешних  успехах  государственного  управления  играют  внутриоргани-
зационные  конфликты,  которых  нельзя  избежать  даже  при  очень  жестком  стиле  руководства  этими 
самыми кадрами [3, c. 98]. 
В то же время выбор сторонами той или иной стратегии взаимоотношений, их готовность пойти 
на  уступки или, напротив,  предпринять наступательные действия, определение ими сроков вступле-
ния  в  противоборство  и  других  важных  параметров  социальной  активности,  заставляют  рассматри-
вать конфликт как осознанное определение субъектом нужного типа поведения, совершаемого в кон-
кретных  социальных  условиях.  Поэтому  развертывание  конфликта  неизбежно  влияет  на  эволюцию 
ценностных  структур  сознания  субъекта  (в  т.ч.  связанных  с  оценкой  собственных  возможностей  и 
намерений), будучи одновременно связано с особенностями социальной среды. 
Понимание  природы  и  характера  взаимодействия  этих  двух  основных  составляющих  конку-
рентного поведения людей позволяет детальнее представить себе особенности конфликтов, форми-
рующихся  в  государственно-административной  сфере,  в  частности,  специфику  их  участников  и  кон-
фликтного поля (т.е. причин конкуренции, типа противоречий и т.д.), а также динамику развертывания 
и технологии - урегулирования. В целом, наиболее существенными условиями, определяющими воз-
никновение и протекание конфликтов в данной сфере, являются присущий ей тип социальной органи-
зации  и  доминирующие  типы  ментальности  субъектов  и  носителей  ее  отношений.  Государственно-
административной  сфере  органически  присуща  структурная  упорядоченность  звеньев  системы 
управления,  их  иерархичность,  определенность  процедур  деятельности  и  ответственности  участни-
ков служебных отношений, равно как и атмосфера исполнительности. Именно эти черты во многом и 
предопределяют характер и уровень доминирующих здесь форм конкурентного взаимодействия. 
Описанные  выше  особенности  государственно-административной  сферы  предполагают  в  ос-
новном  рассудочные  -  в  противовес  чувственным  и  иррациональным  -  поводы  возникновения  кон-
фликтов,  а  также,  как  правило)  отсутствие  самых  разрушительных  для  человеческого  сообщества 
конфликтов  -  ценностных.  В  силу  этого,  а  также,  учитывая  склонность  чиновничества  к  рациональ-
ному  выстраиванию  отношений  друг  с  другом,  улаживанию  споров  и  предотвращению  скандалов, 
можно  утверждать,  что  мотивация  конкурентного  поведения  в  данной  среде  существенно  сужена. 
Причем формируется она, как правило, в русле распределения (перераспределения) материальных 
ресурсов  ,  статусов  и  ролей.  И  хотя  подобные  мотивы  также,  безусловно  имеют  немалое  значение 

жүктеу/скачать 8,81 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: