Дәндерді қауыздау — сыртқы бетінен гүлді (қабықшалы дақылдарда), жемісті (қарақұмық, бидай, жүгеріде) немесе тұқымды (бүршаңта) қабықшалардан ажырату. Жармалық дақылдар анатомиялың құрылымы, қа-бықшаның ядромен байланысу беріктілігі, ядроның беріктілігі мен шынылығы бойынша ажыратылады. Қауыздауға сонымен қатар дәндердің сұрыптық қасиеті әсер етеді. Қауыздау процесі қабықшалардың толық ажыратылуын және ядроның минималды үгітілуін қамтамасыз ету қажет. Өңделетін шикізаттың қауыздау машинасынан өткеннен кейін қауызданған бүтін және ұсақ ядродан, қауызданбаған дәннен, қауыздан және ұнтақтан (майдалап ұнтақталған ядро мен қабықтар) тұратын өнімнің күрделі қоспасы түзіледі.
Қауыздалған өнімдерді бөлу бірнеше сатыда жүреді. Алдымен ұнтақталған ядро мен ұнтақты елейді, сосын қауызды елейді. Қалған қауыздалған және қауыздалмаған қоспаны тығыздығы бойынша ерекшелігі негізінде бөледі. Мысалы, қауыздалған күріш тығыздығы -1,20 г/см3, ал қауыздалмаған күріш тығыздығы -1,41; қауыздалған қарақұмьқ тығыздығы - 1,12 г/см3, ал қауыздалмаған қарақұмық тығыздығы - 1,35. Ажыратылған қауыздалмаған дөндерді қайтадан қауыздауға жібереді. Қарақүмық ядросы жарма болып табылады, ал қалған дақылдардың қауыздалған ядросын ары қарай өңдейді.
Үнтақтау кіші өлшемді жармаларды өндіру кезінде жүргізіледі. Ядроны үнтаңтауды арпа, бидай (полтавтың) және қауыздалған жөне үнтақталған жүгері жарма алуда жүргізеді.
Ажарлау - күріш, бидай ядроларының бетінен және сүлы жармасынан жемісті қабықшаны, сонымен қатар түқымды қабықша мен үрықтыр, бір бөлігін алып тастау. Арпа, полтавтың және жүгері жармаларына сопақ немесе шар тәрізді түр беру үшін ажарлауды жүргізеді. Бүл кезде жемісті және түқымды қабықшалар ғана емес, сонымен қатар эндоспермнің бір бөлігі алынып тасталады, Бүл өңдеу жарма шығымын төмендеткенмен оның сыртқы тауарлық түрін жақсартады. Ажарланғаң күріш пен бүршақты жылтыратады. Күріш ядросын жылтыратқанда оның алейронды қабаты алынады, ал бүршақта дән жарнағының беткі ңабаттары алынады. Ажарлау жөне жылтырату кезінде жарманың биологиялық қүндылығы темендейді. Қауыздалған ядроларға қара-ғанда ажарланған және жылтыратылған жармаларда крахмал көп, ал белок, май, минёралды түздар, витамин-дер және жасүнық аз болады. Біраң бүлардың сіңімділігі жоғары болады, тез піседі, себебі оның қүрамында сіңі-рілмейтін көмірсулар аз.
Кейбір жармалар көрсетілген технология бойынша алынбайды. Мысалыұнтақ жармасын диірменде бидайды сұрыптың тарту кезінде алады; арпа үлпегін буланған арпа ядросын жапырақшаларға жаншып, кептіру арқылы алады.
Ажарлап жылтыратқаннан кейін жармаларды буып-түйеді және маркілейді. Жармаларды I, II және III категориялы кенеп-джут және мақта мата қаптарға 50, 65 және 70 кг стандартты массамен, сонымен қатар бірқабатты қағаз қалталарға 0,5 жөне 1 кг массамен өлшеп салады. Қаптарға жарма аты, сұрпы (нөмірі), стандарт нөмірі, көсіпорын аты, оның мекен-жайы, шығарылған күні көрсетілген затбелгі жапсырылады.
