Бас редактор с. Ж. Пірəлиев
жүктеу/скачать 6,2 Mb. Pdf көрінісі
|
| БАС РЕДАКТОР С.Ж. ПІРƏЛИЕВ Абай атындағы ҚазҰПУ ректоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА құрметті мүшесі РЕДАКЦИЯ АЛҚАСЫ: Нуриев М.А. — Абай ат. ҚазҰПУ Жаңартпа технологиялар жəне білім беру мазмұнын ҒЗИ директоры, ҚР Жоғары мектебіне еңбегі сіңген қызметкер, профессор, бас редактордың бірінші орынбасары; Сейсенбаева Ж.А. — Абай ат. ҚазҰПУ Жаңартпа технологиялар жəне білім беру мазмұнын ҒЗИ оқу үдерісін жетілдіру бөлімінің басшысы, филология ғылымдарының кандидаты, жауапты редактор; Айтбаев Ө.А. — Халықаралық "Қазақ тілі" қоғамының президенті, Тіл білімі институты ғылыми- терминологиялық орталығының бас ғылыми қызметкері, филология ғылымының докторы, профессор; Айталы А. — Қазақ заң гуманитарлық университетінің əлеуметтік психологиялық пəндер кафедрасының профессоры, философия ғылымдарының докторы, профессор; Əлмұхамбетов Б.А. — Абай ат. ҚазҰПУ көркем сурет-графика факультетінің деканы, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Баймырзаев Қ.М. — Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры, география ғылымдарының докторы, профессор; Бөлеев Қ. — Тараз мемлекеттік педагогикалық институтының "Педагогика жəне этнопедагогика" кафедрасының меңгерушісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Бейсенова А.С – Абай ат. ҚазҰПУ-дың «География жəне экологиядан ғылыми-əдістемелік орталығының» меңгерушісі, география ғылымдарының докторы, профессор, ҚР Ұлттық Ғылым Акедемиясының акедемигі; Берікханова А.Е. — Абай ат. ҚазҰПУ "Ұлттық тəрбие" кафедрасының доценті, педагогика ғылымдарының кандидаты, доцент; Ғаббасов С. — жазушы, КСРО Денсаулық сақтау ісінің үздігі, медицина жəне педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Есім Ғ. — ҚР сенат депутаты, философия ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі; Есполов Т.И – Қазақ ұлттық аграрлық университетінің ректоры, экономика ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА-ның академигі; Жарықбаев Қ.К. — Т.Т.Тəжібаев атындағы этнопсихология жəне этнопедагогика орталығының директоры, педагогика ғылымдарының докторы, психология ғылымдарының докторы, профессор; Иманбаева С.Т. – Абай а. ҚазҰПУ «Ұлттық тəрбие жəне өзін-өзі тану» кафедрасының меңгерушісі; п.ғ.д., профессор; Қирабаев С.С. — М.Əуезов атындағы Əдебиет жəне өнер институтының бас ғылыми қызметкері, Абай ат. ҚазҰПУ ректор кеңесшісі, филология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі; Қасқабасов С.А. — М.Əуезов атындағы Əдебиет жəне өнер институтының директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор, ҚР ҰҒА академигі; Қыдырəлиев Д. — ҚР Президент Əкімшілігінің сарапшысы, философия ғылымдарының докторы; Қозыбаев І.М. — ҚР Мəдениет министрлігінің Мəдениет Комитетінің төрағасы, тарих ғылымдарының докторы, профессор; Қалиев С.Қ. — Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің Жалпы педагогика кафедрасының профессоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Қойгелдиев М.Қ. — Абай ат. ҚазҰПУ Магистратура жəне доктарантура Р Һ D институтының Гуманитарлық мамандықтар кафедрасының меңгерушісі, тарих ғылымдарының докторы, профессор; Мырзахметов М. — Абай ат. ҚазҰПУ жанындағы "Абайтану ғылыми-зерттеу орталығының" директоры, филология ғылымдарының докторы, профессор; Мұтанов Ғ.М. — əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық ниверситетінің ректоры, техника ғылымдарының докторы, профессор; Молдабеков Ж.Ж. — философия ғылымдарының докторы, əл-Фараби ат. ҚазҰУ мəдени-антропология кафедрасының профессоры; Нөкетаева Д.Ж — Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің ректоры, педагогика ғылымдарының кандидаты; Нəрібаев К.Н. — ҚР ҰҒА қоғамдық жəне гуманитарлық бөлімше төрағасының орынбасары, экономика ғылымдарының докторы, профессор; Сарыбеков М.Н. — ҚР Білім жəне ғылым вице-министрі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Сманов Б.Ө. — Абай атындағы ҚазҰПУ-дың əкімшілік басқармасының бастығы, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Табылдиев Ə.Т. — əл-Фараби ат. ҚазҰУ профессоры, педагогика ғылымдарының докторы, профессор; Түрікпенов Ж. — Абай ат. ҚазҰПУ Магистратура жəне докторантура Р Һ D институтының педагогикалық мамандықтар кафедрасының профессоры,педагогика ғылымдарының кандидаты, Қазақ Гуманитарлық академиясының академигі; Шаханова Р.Ə. – Абай ат. ҚазҰПУ-дың магистратура жəне доктарантура PhD институтының филология мамандықтар кафедрасының меңгерушісі, п.ғ.д. профессор. Шолпанқұлова Г.К. — Абай ат. ҚазҰПУ "Ұлттық тəрбие" кафедрасының доценті, педагогика ғылымдарының кандидаты; Құрманғали А.К — жауапты хатшы. ГЛАВНЫЙ РЕДАКТОР С . Ж . ПРАЛИЕВ Ректор КазНПУ имени Абая, доктор педагогических наук, профессор, почетный член НАН РК СОСТАВ РЕДАКЦИОННОГО СОВЕТА: Нуриев М.А. — директор НИИ инновационных технологий и содержания образования КазНПУ им. Абая, профессор, Заслуженный работник высшей школы РК, первый заместитель главного редактора; Сейсенбаева Ж.А. — руководитель отдела исследования, разработки и совершенствования уровней образовательного процесса и их содержания НИИ инновационных технологий и содержания образования КазНПУ им. Абая, кандидат филологических наук, ответственный редактор; Айтбаев О.А. — президент международного сообщества "Қазақ тілі", главный научный сотрудник Научно-терминологического центра института языкового образования, доктор филологических наук, профессор; Айталы А. — профессор кафедры социально-психологических дисциплин Казахского юридического гуманитарного университета, доктор философских наук, профессор; Альмухамбетов Б.А. — декан художественно-графического факультета КазНПУ им. Абая, доктор педагогических наук, профессор; Баймырзаев К.М. — ректор Костанайского государственного педагогического института, доктор географических наук, профессор; Болеев К. — зав. кафедрой "Педагогика и этнопедагогика" Таразского Государственного Педагогического Института, доктор педагогических наук, профессор; Бейсенова А.С. - зав. кафедрой «Научно-методический центр по географии и экологии», доктор педагогических наук, профессор, академик НАН РК; Берикханова А.Е. — доцент кафедры "Национальное воспитание" КазНПУ им. Абая, кандидат педагогических наук; Габбасов С. — писатель, Заслуженный работник здравоохранения КСРО, доктор медицинских и педагогических наук, профессор; Есполов Т.И. – ректор Казахского национального аграрного университета, доктор экономических наук, профессор, академик НАН РК; Есим Г. — депутат сената РК, доктор философских наук, профессор, академик НАН РК; Жарыкбаев К.К. — директор Центра этнопсихологии и этнопедагогики имени Т.Т. Тажибаева, доктор педагогических наук, доктор психологических наук, профессор; Иманбаева С.Т. - зав. кафедрой «национального воспитания и самопонания» КазНПУ им. Абая; д.п.н. профессор; Кирабаев С.С. — советник ректора КазНПУ им. Абая, главный научный сотрудник Института литературы и искусства им. М. Ауезова, доктор филологических наук, профессор, академик НАН РК; Каскабасов С.А. — директор Института литературы и искусства имени М.Ауезова, доктор филологических наук, профессор, академик НАН РК; Қыдыралиев Д. – эксперт администрации Президента, доктор философских наук; Козыбаев И.М. — председатель Комитета культуры Министерства культуры и информации РК, доктор исторических наук, профессор; Калиев С.К. — профессор кафедры "Общей педагогики" Казахского Государственного женского педагогического университета, доктор педагогических наук, профессор; Койгелдиев М.К. — зав.кафедрой гуманитарных специальностей Института Магистратуры и докторантуры РһD КазНПУ им. Абая, доктор исторических наук, профессор; Мырзахметов М. — директор НИЦ Абаеведения КазНПУ им. Абая, доктор филологических наук, профессор; Мутанов Г.М. — ректор Казахского Национального университета имени аль-Фараби, доктор технических наук, профессор; Молдабеков Ж.Ж. —профессор кафедры "Культурной антропологии" КазНУ им. Аль-Фараби, доктор философских наук; Нукетаева Д.Ж. — ректор Казахского Государственного женского педагогического университета, кандидат педагогических наук; Нарибаев К.Н. — зам.председателя отделения общественных и гуманитарных наук НАН РК, доктор экономических наук, профессор; Сарыбеков М.Н. — вице-министр образования и науки РК, доктор педагогических наук, профессор; Сманов Б.О. — начальник административного управления КазНПУ им.Абая, доктор педагогических наук, профессор; Табылдиев А.Т. — профессор КазНУ им. аль-Фараби, доктор педагогических наук; Туркпенов Ж. — профессор кафедры педагогических специальностей Института Магистратуры и докторантуры РһD КазНПУ им. Абая, кандидат педагогических наук; Шаханова Р.А. – зав.кафедрой филологических специальности Института Магистратуры и докторантуры PhD КазНПУ им. Абая, доктор педагогических наук, профессор; Шолпанкулова Г.К. — доцент кафедры "Национальное воспитание" КазНПУ им. Абая, кандидат педагогических наук; Курмангали А.К. — ответственный секретарь. 3 EDITOR-IN-CHIEF S.ZH. PRALIEV the rector of KazNPU named after Abai, the doctor of pedagogical sciences, the professor, dear member of NAS RK EDITORIAL STAFF: Nuriev M.A. — the director of scientific research institute of innovative technologies and content of education of KazNPU named after Abai, candidate of technical science, the professor, the deserved worker of the higher school of RK, the first deputy of the editor-in-chief; Seysenbaeva Zh.А. — the chief of department development of educational process of scientific research institute of innovative technologies and content of education of KazNPU named after Abai, the candidate of philological science, the managing editor; Aytbaev O.A. — the president of the international community «Қазақ тілі», the main scientific employee of the Scientifically-terminological centre of Institute of language education, the doctor of philology, the professor; Aytaly А. — the professor of chair of socially-psychological disciplines of the Kazakh Law Humanitarian University, the doctor of philosophy; Almukhambetov B.A. — the dean of art-graphic faculty KazNPU named after Abai, the doctor of pedagogical sciences, the professor, the academician of National Knowledge Academy named after Y.Altynsarina; Baymyrzaev K.M. — the rector of Kostanaysk State Pedagogical Institute, the doctor of geographical sciences, the professor; Boleev K. — the university chair of "Pedagogics and ethnopedagogics" of Taraz State Pedagogical Institute, the doctor of pedagogical science, professor; Beysenova A.S. — the chair of sud department «the scientifically- methodical centre on geography and ecology» the doctor of pedagogical sciences, the professor, academician of NAS RK; professor of a chair "National education" of KazNPU named after Abai, the doctor of pedagogical sciences, the professor; Berikhanova A.E. — the associate professor of a chair "National education" of KazNPU named after Abai, the candidate of pedagogical sciences; Gabbasov С. — the writer, the deserved worker of public health services KSRO, the doctor of medical and pedagogical sciences, the professor; Esim G. — the deputy of senate of RK, the doctor of philosophic sciences, the professor, the academician of NAS RK; Espolov T.I. – the rector of Kazakh national agrarian university, the doctor of economical sciences, the professor, the academician of NAS RK; Zharykbaev K.K. — the director of the ethno psychology and ethnopedagogics center named after Tazhibaeva T.T., the doctor of pedagogical sciences, the doctor of psychological sciences, the professor; Imanbaeva S.T -Head of the Department of "national education and samoponaniya" KazNPU them. Abaya, the doctor of pedagogical sciences, the professor; Kirabaev S.S. — the chancellor adviser of KazNPU named after Abai, the mail scientist of the Literature Institute named after M. Auezov, professor of the chair "Kazakh literature" of KazNPU named after Abai, the doctor of philology, the academician of NAS RK; Kaskabasov S.A. — the director of Literature Institute named after M. Auezov, the academician of NAS RK, the doctor of philology science, the professor; Kydyraliev D. — the expert of Presidential Administration, the doctor of philosophy; Kozybaev I.M. — the chairman of Culture committee of the Ministry of culture and information RК, the doctor of historical sciences, the professor; Kaliev S.K. — the professor of the chair "General pedagogic" of Kazakh State Female Pedagogical University, the doctor of pedagogical sciences, the professor; Koygeldiev M.K. — the university chair of humanitarian specialties of PhD studies and magistracy Institute of KazNPU named after Abai, the doctor of historical sciences, the professor; Myrzakhmetov М. — the director of the research center Abai-studies under KazNPU named after Abai, the doctor of philology, the professor; Mutanov G.M. — the rector of the Kazakh National University named after after Al-Farabi, the doctor of technical science, the professor; Moldabekov Zh.Zh. — the academician of social academy, the academician of Academy International acmyology, the doctor of philosophic sciences, the professor of the chair "Cultural anthropology" of KazNU named after Al-Farabi; Nuketaeva D.Zh — rector of Kazakh State Female Pedagogical University, the candidate of pedagogical sciences; Naribaev K.N. — vice-chairman of separation of social and humanitarian sciences of NAS RK, the doctor of economics, the professor; Sarybekov M.N. — the vice-minister of education and science of RК, the doctor of pedagogical sciences, the professor; Smanov B.U. — the director of Republican institute of improvement of professional qualification of the scientific-pedagogical personnel, the candidate of pedagogical sciences, the professor; Tabyldiev A.T. — the doctor of pedagogical sciences, the professor of KazNU named after Al-Farabi; Turikpenov Zh. — the professor of chair of pedagogical specialties in the Institute of magistracy and doctoral РһD candidacy of KazNPU named after Abai, the candidate of pedagogical sciences, the academician of Academy of the humanities; Shahanova R.A – the university chair of philological specialties of PhD studies and magistracy Institute of KazNPU named after Abai, the doctor of pedagogical sciences, the professor, Sholpankulova G.K. — the associate professor of a chair "National education" of KazNPU named after Abai, the candidate of pedagogical sciences; Kurmangaly A.K — the executive secretary. Меншік иесі: Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті Журнал Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне ақпарат министрлігінде 2010 жылдың 4-ші ақпанында тіркеліп, №10674-Ж куəлігі берілді. © Абай атындағы ҚазҰПУ, 2012 4 «Тəуелсіз Қазақстан əйелдерінің саяси жəне экономикалық мəртебесін арттыру – уақыт талабы, бұл мақсатқа жету менің ұдайы назарымда» Н.Ə.Назарбаевтың 1998 жылы өткен Қазақстан əйелдерінің ІІ форумында сөйлеген сөзінен. 5 Құрметті ақ жулықты əжелер, ардақты аналар, аяулы арулар! Сіздерді «Ұлттық тəрбие» журналы көгілдір көктеммен бірге келген 8 – наурыз халықаралық əйелдер күнімен құттықтайды. Көктемнің шуақты күнінде сіздерді шаттыққа бөлеген айтулы күнмен құттықтай отырып, əрқайсыңыздың бастарыңызға бақыт, дендеріңізге саулық, отбасыларыңызға береке тілейміз! Мына өмірге сəн беріп, жылу таратып, мейірім төгіп, шуақ шашып, ер азаматтарға тірек болатын өздеріңізсіздер! Жүздеріңізді мұң шалмасын, жанарларыңыздан тек қуаныштың лебі ессін! Жер басып жүрген бөріктінің бəрі сіздердің қадірлеріңізге жетіп, абыройларыңызды асырсын деп тілейміз! Əйел-Ана - өмірдің өзегі, тіршіліктің күре тамыры, ыстық ықылас пен ыждаһаттың, пəктік пен тазалықтың қайнары. Еліміздің сəн-салтанаты артып мерейінің үстем, абыройының асқақ болуында нəзік жандардың еселі еңбегі мен қажырлы қайратының қарымды үлесі жатыр. Олай болса, көктемнің осынау шуақты мерекесі көңілдеріңізді нұрға, жүректеріңізді жырға бөлесін. Гүлдей құлпырып, əсемдіктің, əдеміліктің, əдептіліктің иесі болып, бақытты да баянды өмір кешіңіздер деген ақжарқын тілекті арнаймыз! 6 «Ұлттық тəрбие» журналы оқырмандары назарына! Қазақстан Республикасының Президенті – Елбасы Н.Ə.Назарбаевтың биылғы Қазақстан халқына Жолдауында оқыту үдерісінің тəрбиелік құрамдасын күшейту қажеттігі айтылды. Елбасы өз жолдауында тəрбиенің негізгі баспалдақтарын – патриотизм, мораль мен парасаттылық нормалары, ұлтаралық келісім мен толеранттылық, тəннің де, жанның да дамуы, заңға мойынұсынушылық екендігін атап көрсетті. Аталмыш тəрбиелік білім барлық оқу орындарында қамтылуы қажет екендігін де нақтылады. Қазіргі уақытта Елбасының тікелей назарында тұрған аса маңызды мəселелердің бірі – еліміздің инновациялық тұрғыдан дамуы болып табылады. Бұл жүйенің басты қозғаушы күші ғылым мен білімнің жаңалықтарының жедел жүзеге асуына байланысты. Ал оны жүзеге асыратын адамның ерекше білікті, білімді болуымен қатар ұлттық тəрбиелік біліммен қаруланып отыруы қажет. Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті Елбасының осы ұстанған тəрбиелік білім қағидатын басшылыққа ала отырып төмендегідей іс-шаралардың атқарылып жатуы осының айғағы. Олар: 1. Университеттің Ғылыми Кеңесінің 2009 жылғы 30 маусымындағы шешіміне сəйкес (№10 хаттама) «Ұлттық тəрбие» кафедрасы ашылды. 2. 2009-2010 оқу жылынан бастап барлық мамандықтарға элективті пəндер қатарына «Ұлттық тəрбие» пəні ендірілді. 2010 жылы «Ұлттық тəрбие» пəнінің типтік оқу бағдарламасы даярланды. 3. ҚР жоғары оқу орындары студенттеріне арналған «Ұлттық тəрбие» пəнінің тұжырымдамасы жасалынды. 4. «Ұлттық тəрбие» оқу пəні төмендегідей оқу құралдары басылып шығарылды: 4.1. «Ұлттық тəрбие (ұлттық тəрбиенің этика-эстетикалық негіздері)». 4.2. «Ұлттық тəрбие: Таңдамалы лекциялар курсы». 4.3. «Ұлттық тəрбие (салт-дəстүр, əдет-ғұрып негізінде)». 4.4. «Ұлттық тəрбиенің ғылыми негізі». 4.5. «Ұлттық тəрбие жəне дін». 4.6. «Ұлттық тəрбие: Салауатты өмір салтын қалыптастыру». 4.7. «Салт-дəстүрдің ұйымдастырылу жолдары мен орындалу тəртібі»: – оқу-əдістемелік құралы. 4.8. «Ұлттық тəрбие негіздері»: лекциялар курсы // Қазақ жəне орыс тілдерінде. 4.9. «Отбасындағы ұрпақ тəрбиесі»: – əдістемелік көмекші құралы. 4.10. «Қазіргі қоғам жəне патриотизм». Монография. 4.11. «Халық педагогикасындағы патриоттық-ерлік тəрбиесінің негіздері». 5. 2010 жылдың наурыз айынан бастап университетімізде республикалық ғылыми-көпшілік бағыттағы «Ұлттық тəрбие» журналы жылына 6 рет жарыққа шығарылады. 6. 2010/11 оқу жылында университетте «Ұлттық тəрбие» дискуссиялық клубы ашылды. 7. Университет базасында «Ұлттық тəрбие жөніндегі республикалық үйлестіру кеңесі» құрылды. 8. Қазақстандағы белгілі қоғам қайраткерлерін, атақты ғалым ұстаздарды, ұлтжанды ірі тұлғаларды шақыртып “Тұлғалар тағылымы” атты лекциялар курсы ұйымдастырылды. 9. «Ұлттық тəрбие» пəнінің 1-11 сыныптарға арналған оқу бағдарламасының жобасы дайындалды. Оның мақсаты – білім беру жүйесінің құрамдас бөлігі болып табылатын ұлттық тəрбиенің ұлттық сана-сезімі жоғары болашақ маман жастарды тəрбиелеуге негізделген оқу бағдарламасын даярлап, ұсыну. Міндеті – сана-сезімі қалыптасқан, ұлттық мүдденің əлемдік өркендеуіне үлес қоса алатын, ұлттық құндылықтар мен жалпы адамзаттық құндылықтарды өзара ұштастыра алатын ұлтжанды тұлғаны тəрбиелеу. Журналымыздың қолдарыңызға тиіп отырған нөмерінде осы оқу бағдарламасы жобасының толық мазмұны жарияланып отыр. Мұндағы назарларыңызға ұсынып отырғандағы мақсатымыз – ақылы кемел, ой-өрісі кең оқырман қауымның ой-талқысына салу. Алып-қосар пікір, кеңестеріңіз болса шын ниетпен қарсы аламыз! Жаңартпа технологиялар жəне білім беру мазмұнын ғылыми-зерттеу институтының ұжымы 7 ҰЛТТЫҚ ТƏРБИЕ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Жоба) (Оқыту қазақ тілінде жүргізілетін мектептер үшін) Құрастырушылар: Пралиев С.Ж. – п.ғ.д., профессор, ҚР ҰҒА құрметті мүшесі Нуриев М.А. – профессор, ҚР жоғары мектепке еңбегі сіңген қызметкер Сейсенбаева Ж.А. – ф.ғ.к. І ТҮСІНІК ХАТ «Ұлттық тəрбие» пəнін білім берудің маңызды компоненті ретінде енгізу қажеттілігі айқын. Ұлттық тəрбие пəнінің негізгі нысаны – тəрбие ұғымдары. Қоғамдық циклға жататын бұл пəннің оқушының жеке тұлға ретінде дамуында, саналы оқу мен сауатты жазу дағдыларының қалыптасуында алатын орны ерекше. Ұлттық тəрбие адамның ішкі рухани жан дүниесінің байлығын ашуға, адамгершілікті-сезімді түйсінуіне, тəрбие ұғымдарын ұғынуына, дүниетанымдық идяларды өзіндік көзқараспен дамытуға мүмкіндік береді. Мектеп оқушыларын ұлттың тəрбиесінің негізгі ұғымдарымен, білімдерімен, дүниетанымдық идеяларымен таныстыра отырып, тілін, ділін, тарихын, дінін, ұлттық салт-дəстүрін, мəдениетін, əдет-ғұрпын сыйлап қадірлеуге қалыптастыру. жүктеу/скачать 6,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|