Сабанда органикалық қосылыстар түрінде 35-40 % көміртек болады.
Биологиялық компоненттері бойынша сабан топыраққа енгеннен кейін мәдени топырақ түзілуіне арналған энергетикалық материал болып табылады.
Биологиялық компоненттері бойынша сабан топыраққа енгеннен кейін мәдени топырақ түзілуіне арналған энергетикалық материал болып табылады.
Сабанды қолдану гумустың құрамын арттырады, топырақ құрылымын жақсартады, оның эрозияға бейімділігін төмендетеді және азоттау процесін ынталандырады. Ол су мен ауа режимін және топырақтың сіңіру қабілетін жақсартады.
Сабан-топырақ микроорганизмдерінің қоректену көзі де болып табылады.
СИДЕРАТТАР
Жасыл тыңайтқышты ауыспалы егіс жағдайында көңмен және минералды тыңайтқыштармен араластырған тиімді. Жасыл тыңайтқыш ретінде қолданылатын дақылдар:
Жасыл тыңайтқыштар-топырақтың құнарлылығын арттыру үшін жыртар алдында топыраққа көк күйінде араластырылатын өсімдіктер.
Жасыл тыңайтқыштар-топырақтың құнарлылығын арттыру үшін жыртар алдында топыраққа көк күйінде араластырылатын өсімдіктер.
Жасыл тыңайтқыш ретінде, көбінесе, органикалық заттарға және азотқа бай бұршақ тұқымдас өсімдіктер (бөрібұршақ, ноғатық, сиыр жоңышқа, т.б.) егіледі. Бұлар түйнек бактериялары арқылы ауадағы азотты сіңіреді. Топырақтың барлық түрінде, әсіресе құмды және құмдауыт топырақта қолданылады.
Сидераттар функциясы:
Жасыл көң топырақтағы Органикалық заттардың (биомассаның) пайызын арттырады.
Сидераттардың кейбір түрлерінің тамыр жүйелері тығыз топыраққа тиімді және терең еніп, топырақтың қосымша аэрациясын тудырады.
Жасыл көң эрозияның алдын алу, арамшөптермен, жәндіктер зиянкестерімен және аурулармен күресу үшін де пайдалы.
Гүлдену кезінде жасыл көң пайдалы тозаңдандыратын жәндіктерді де, жыртқыш жәндіктерді де тартады
Әдетте көпжылдық люпин күздік қара бидайдың астына себіледі. Жинағаннан кейін люпин күздің соңына дейін өседі. Көктемде вегетация қар ерігеннен кейін бірден басталады. Көктемде картопты жыртуға дейін люпин 20 т/га жасыл массаға дейін өседі, тамыр қалдықтарымен бірге — 30-50 т/га. жасыл тыңайтқыштан кейін ауыспалы егісте қарақұмық, жүгері немесе күнбағыс сүрлемге, Вико-сұлы қоспасы жасыл Жемге орналастырылуы мүмкін.
Әдетте көпжылдық люпин күздік қара бидайдың астына себіледі. Жинағаннан кейін люпин күздің соңына дейін өседі. Көктемде вегетация қар ерігеннен кейін бірден басталады. Көктемде картопты жыртуға дейін люпин 20 т/га жасыл массаға дейін өседі, тамыр қалдықтарымен бірге — 30-50 т/га. жасыл тыңайтқыштан кейін ауыспалы егісте қарақұмық, жүгері немесе күнбағыс сүрлемге, Вико-сұлы қоспасы жасыл Жемге орналастырылуы мүмкін.
Донник/Тәтті беде
Қуатты тамыр жүйесінің арқасында олар құрғақшылыққа өте төзімді, суыққа төзімді, тіпті жер үсті массасы нашар дамыған болса да, толық және отандық тыңайтқыш ретінде құнды.
Олар жануарларға жем ретінде де қолданылады.
Кешенді пайдалану үшін біржылдық және екіжылдық түрлері қолданылады, үлкен көлбеу алқаптарда екіжылдық донник жақсы.
Әлем бойынша жасыл тыңайтқыштарды қолдану
Бірінші жылы Жасыл тыңайтқыштың азотын пайдалану коэффициенті көң коэффициентінен 2 есе жоғары болды. Бұршақ сидераттары егістік қабатын қол жетімді фосформен, калиймен және басқа элементтермен байытады.
Мысалы, Вуберндегі (Ұлыбритания) жеңіл топырақтарда жыл сайынғы сидераттарды қолдану 7 жыл ішінде органикалық заттардың құрамын 10% - ға арттырды,
Мысалы, Вуберндегі (Ұлыбритания) жеңіл топырақтарда жыл сайынғы сидераттарды қолдану 7 жыл ішінде органикалық заттардың құрамын 10% - ға арттырды,
Ротамстед тәжірибе станциясында 30 жыл бойы жасыл тыңайтқышты қолдану топырақта 35 т/га органикалық заттарды жинады.
Баварияда (Германия) 25 жыл бойы сазды топырақта жасыл тыңайтқышты қолдану гумустың құрамын 2,2-2,3% - дан 2,8% - ға дейін арттырды, ал тек минералды тыңайтқыштарды қолдану гумустың құрамын 1,9% - ға дейін азайтты.
