Басқарудағы шешім қабылдау процестеріне психологиялық талдау

Осыған сүйене отырып, басқару міндеттерінің маңыздылығының екі экстремалды аймағы бар

жүктеу/скачать 471,97 Kb.

бет	2/2
Дата	15.12.2023
өлшемі	471,97 Kb.
	#139564

1 2

Байланысты:
6 лекция. Баскару психологиясы

Белгілі бір тактиканы таңдау байланысты

Осыған сүйене отырып, басқару міндеттерінің маңыздылығының екі экстремалды аймағы бар:

өте маңызды басқару міндеттері;

екінші дәрежелі маңызды міндеттер

Тактиканы таңдағанда, мақсатқа жету және түзету құралдары қарастырылады. Нақты басқару мәселелерін шешуде тактиканы таңдай отырып, көшбасшы дұрыс бағалау қажеттілігінен туындайды:

Тактиканы таңдағанда, мақсатқа жету және түзету құралдары қарастырылады. Нақты басқару мәселелерін шешуде тактиканы таңдай отырып, көшбасшы дұрыс бағалау қажеттілігінен туындайды:
1) міндеттердің маңыздылығын;
2) оларды шешу уақыты;
3) перспективалық және ағымдағы міндеттердің арақатынасы;
4) міндеттердің күрделілік дәрежесі.

Белгілі бір тактиканы таңдау байланысты:

басшының басқарушылық практикасының жеке тәжірибесінен;

ең проблемалық жағдайдың мәнінен;

басшының жеке ерекшеліктерінен.

Ұйымдастырылған іс-әрекеттер күрделілікке ие, басқарушылық шешімдерді адамдар қабылдайды және оларға әсер етеді, сондықтан шешім қабылдау кезінде бірқатар факторларды ескеру қажет. Оларды бөлу үшін басқару субъектісіне қатысты жағдай (сыртқы және ішкі факторлар), сондай-ақ субъектінің белсенділік векторлары (құрылымдық және белсендіруші) негіз болады.
Әрбір ұйым, әрбір субъект жағдайды басқарудың тиімділігіне әсер ететін өзінің сыртқы және ішкі факторларына ие. Осы объективті факторлардың қатарына кәсіпорынның мөлшері мен оның қызметкерлерінің саны кіруі керек. Оларға өндірістік қызметтің ерекшеліктері де кіреді. Өнеркәсіптік кәсіпорын, қор биржасы, ауылшаруашылық кооперативі, әмбебап дүкен немесе ғылыми-зерттеу институты еңбек сипатымен, жұмыс күшінің сапасымен және басқару тетіктерінің ерекшелігімен объективті түрде ерекшеленеді. Басқаруға өндірістік міндеттердің ерекшеліктері, оларды жүзеге асыру шарттары, қызмет әдістері мен құралдары әсер етеді.
Басқарудың құрылымдық факторлары ұтымды тәсілді, логиканы, объективтілікті және жүйелеуді қажет етеді. Белсендіруші факторлардың болуы шығармашылықтың үстемдігін, адамның мінез -құлқын білуді, жағдай мен проблеманы сезінуді болжайды. Көшбасшы факторлардың екі түрін басқару әдістерін кәсіби меңгерген кезде оң әрекет мүмкін болады. Жақсы нәтиже қысқа мерзімде ғана тиімді қызметпен қамтамасыз етіледі.
Адамдарды басқару процесін белсендіретін факторлар, құрылымдық факторлар – техникалық дағдылар саласы. Басқару процесінің нақты факторларының салыстырмалы үлесі ұйымдастырушылық деңгей жоғарылаған сайын техникалық дағдылардың төмендеуіне байланысты өсуде.
Қолданыстағы тенденцияларға сәйкес менеджментті жетілдіру сонымен бірге көшбасшыны да, ол жұмыс істейтін ұйымды да дамытуды көздейді. Басқаруды жетілдіру факторлары:

Басшының жеке басының ерекшеліктері.
Басшы атқаратын жұмыс, ол не істеуі керек (талаптар), не істемеуі керек (шектеулер) және не істей алады, не істей алмайды (мүмкіндіктер).
Әр көшбасшы жұмыс істейтін және сөзсіз топ мүшесі ретінде ресми және бейресми жұмыс қатынастарын орнататын жұмыс тобы. Көшбасшының қызметі белгілі бір дәрежеде осы жұмыс тобының тиімділігіне және оны анықтайтын талаптарға, шектеулер мен мүмкіндіктерге байланысты.
Басшы жұмыс істейтін ұйым, оның мақсаттары, саясаты, басқару құрылымы.
Жетекшіні (және ұйымды) қоршаған орта және онда болып жатқан құбылыстар.

Бәсекелестердің белсенді саясаты
Кәсіпорынның тиімділігіне әсер ететін экономикалық, саяси дағдарыстар
Еңбек нарығындағы жағдай: мамандардың артық болуы, жұмыссыздық, қызметкерлердің біліктілігінің жеткіліксіздігі
Халықтың сапасын нашарлататын көші-қон процестері
Мемлекеттің өнеркәсіптік саясатына әсер ететін саяси күштердің арақатынасындағы өзгерістер
Тауарлар мен қызметтерді өндірудің жаңа технологиялары
Кәсіпорынның және оның басшылығының имиджін қалыптастыруға бұқаралық ақпарат құралдарының әсері

Сыртқы факторалар

Ұжымдағы психологиялық ахуал
Кәсіподақ қозғалысымен өткізілетін іс-шаралар (ереуілдер, митингілер және т. б.)
Өндірістік қақтығыстар
Жаңа қызметкерлерді жұмыстан шығару немесе жұмысқа қабылдау
Ұйымның қызметін кеңейту немесе қысқарту
Басқару стратегияларын әзірлеу, даму жоспарларын ұжыммен келісу
Қызметкерлердің шығармашылық және өнімді еңбегін оң ынталандыру

Ішкі факторлар

жүктеу/скачать 471,97 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2