Ұлттардың өзін-өзі билеуі – ұлттардың қалыптасуы мен даму жолында кездесетін өзара байланысты екі үрдіс. Біріншісі, әрбір халықтың өзінің ұлттық қажеттіктерін (тілін, мәдениетін, әдет-ғұрыптарын, тұрмыс-салтын және т.б.сақтау және дамытуды) қанағаттандыруға тырысушылық. Екіншісі, халықтар арасындағы байланыстың қалыптасуы мен дамуын білдіреді.
Ұлттық мінез – белгілі бір ұлтқа тән дүние танудағы негізігі ерекшеліктер. Ол сол өкілдерінің қызу қандылығына, іс-әрекетінде, талғамында, әдет-ғұрпында және т.с.с. көрініс береді.