Л.Н. Гумилева атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
жетінші
ЕҰУ Ф 703-07-21. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Жетінші басылым
5. Нургалиева З.Ж. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. EKMMN 4307
Экологиялык
құқық, менеджмент және маркетинг негіздері пәні бойынша Астан, Л.Н. Гумилев
атындағы ЕНУ. 2014.-206 б
Дәріс №8
Тақырып: Судың құқықтық режимі және оны қорғау.
Негізгі түсініктер: экологиялық сана, эколгиялық сараптама, экологиялық заң, табиғатты
қорғау жөніндегі қоғамдық бақылаулар.
Жоспар:
1.
Судың құқықтық режимінің және оны қорғаудың түсінігі мен жалпы сипаттамасы.
Су кодексі және суларды ұтымды пайдалануды және қорғауды қамтамасыз ететін басқа да
заңдар
2.
Суды ұтымды пайдалануды және қорғауды қамтамасыз етудің мемлекеттік
құқықтық механизм жолдары. Суды пайдалану құқығы және оның түрлері. Суды
мемлекеттік басқару мен оны пайдалануды және қорғауды бақылау. Су кадастры және су
шаруашылық баланстары.
Судың құқықтық режимінің және оны қорғаудың түсінігі мен жалпы сипаттамасы.
Су қоршаған ортаның құрамдас бөлігі ретінде – Жер биосферасының компоненті, жердегі
өмірдің табиғи негізі, барлық тірі организмдер мен өсімдіктер дүниесінің өмір сүруін
қамтамасыз етеді, адамдардың өмір сүру негізі, қоғамның экономикалық, әлеуметтік және
экологиялық салауаттылығының негізі болып табылады.
Сулар
шектеулі қалпына келтіретін, бірақ зиян шеккіш табиғи ресурс, сондықтан да
экологиялық заңдар оларды ұтымды пайдалану мен жан-жақты қорғаумен айналысады.
Осыған орай мемлекетімізде ҚР Үкіметі 21.01.2002 жылы «Қазақстан
Республикасының
экономиканың
су
секторын
және
су
шаруашылығы
саясатын
дамытудың
тұжырымдамасын бекіту туралы» қаулысын қабылдады. Ондағы қойылып отырған мақсат
– еліміздің су ресурстарын қорғау мен ұтымды пайдалану мәселелерін шешудің негізгі
жолдарын анықтау.
Су шаруашылығы құрылыстары және су қорының жерлерi су қатынастарының
объектiлерi - Су объектiлерi болып табылады.
Су кодексі және суларды ұтымды пайдалануды және қорғауды қамтамасыз ететін
басқа да заңдар
Қоршаған ортада орналасқан химиялық құрамды сулар және су объектілерінен алынған
суларға қатысты қатынастар экологиялық заңдармен емес, ҚР-ның азаматтық және өзге де
заңдардың салаларымен реттеледі.
Су қатынастарын реттеуші заңдар ҚР Конститутциясына негізделіп,
ҚР Су кодексінен
(9.07.2003 ж.); «Мемлекеттiк су кадастрын жүргізу ережесiн бекiту туралы» Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2003 жылғы 31 желтоқсандағы N 1378 қаулысы; «Су
объектiлерiнiң мемлекеттiк мониторингiн жүргізу, суды мемлекеттiк есепке алу және оны
пайдалану ережесiн бекiту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 26
қаңтардағы N 85 қаулысы; «Арнайы су пайдалануға рұқсат беру ережесiн бекiту туралы»
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 20 қаңтардағы N 56 қаулысы; Қазақстан
Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 26 қаңтардағы N 84 «Арнайы су пайдалану
жөніндегі қызметті лицензиялау ережесін бекіту туралы» қаулысы; «Қазақстан
Республикасында жалпы су пайдаланудың типтiк ережелерiн бекiту туралы»
ҚР Ауыл
шаруашылығы министрлігі Су ресурстары жөніндегі комитетінің 2006 жылғы 9 ақпандағы
N 18 Бұйрығынан тұрады.
ҚР Су кодексінің 5-бабы бойынша, шекарасы, көлемi мен су режимi бар құрлық бетi
бедерлерiндегi және жер қойнауындағы су шоғырланымдары Қазақстан Республикасының