Мемлекеттік медициналық-санитариялық, ветеринариялық және фитосанитариялық (карантиндік) бақылаудағы тасымалданатын жүктерді экспедициялау ерекшеліктері
Ашық жылжымалы құрамда, оның ішінде ауыр, көлемді және габаритті емес жүктерді тасымалдаудың ерекшеліктері
Мемлекеттiк медициналық-санитариялық, ветеринариялық және фитосанитариялық (карантин) бойынша тасымалданатын жүктердiң экспедициясының ерекшелiктерi
бақылау Мұндай тауарларға жеуге жарамды мал өнімдері, жануарлардан алынатын шикізат (тері, жүн), тірі жануарлар, өсімдіктер, өсімдік және орман өнімдері жатады.
Мұндай жүктер республика бойынша темір жол және автомобиль көлігімен жұқпалы ауруларға қауіпсіз пункттер мен фермалардан тасымалданады, бірақ әрқашан Ветеринариялық, фитосанитарлық (карантиндік) бақылау жөніндегі мемлекеттік инспекциялардың (Госсаннадзор, Госкарантин, ГХИ) бақылауында.
Жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізатты жөнелту кезінде (тасымалдау ережелеріндегі тізбеге сәйкес) жүк жөнелтушілер станцияға әрбір вагонға немесе шағын партияға белгіленген нысандағы ветеринариялық анықтаманы көрсетуге міндетті (сертификаттың барлық бөлімдері егжей-тегжейлі толтырылады, мысалы, жүнді тасымалдау кезінде жүннің жуылған немесе жуылмағанын, жуудың қалай жүргізілетінін көрсету қажет).
Өсімдік және орман өнімдері, тірі өсімдіктер жүк жөнелтуші тасымалдау құқығына карантиндік құжаттарды: карантиндік сертификатты немесе карантиндік рұқсатты (сертификат) көрсеткен жағдайда тасымалданады. Карантиндік құжаттар әрбір вагонға жеке-жеке ресімделеді және жөнелту станциясында қатаң есеп беру құжаттары ретінде сақталады, ал олардың телнұсқалары жол парақтарына тіркеліп, межелі станциядағы жүк алушыларға беріледі.
Елімізде импорттық тауарларды карантиндік қадағалаудың қатаң тәртібі бар. Өсімдік өнімдерін шет мемлекеттерден Ресей Федерациясының мемлекеттік шекарасы арқылы өткізуге мына жағдайларда ғана рұқсат етіледі:
а) Мемлекеттік карантиндік инспекция берген импорттық карантиндік рұқсат;
б) өнім шығарылатын елдің тиісті ауыл шаруашылығы органдары берген, мемлекеттік шекара арқылы өтетін өсімдік өнімдерінің карантиндік зиянкестерден, аурулардан және арамшөптерден таза екендігін куәландыратын карантиндік сертификат.
Өсімдіктер карантині жөніндегі мемлекеттік инспекция органдарымен ауру жұқтырған жүктерді тексеру мен өткізудің қатаң тәртібі белгіленген. Порттар әкелінетін жүктерді карантиндік тексеруден өткізу үшін кемелердің келетін уақыты туралы Мемлекеттік инспекцияны алдын ала хабардар етуге міндетті.
Жүкті фумигациялау (зарарсыздандыру) қажет болған жағдайда Мемлекеттік инспекция жүк алушының порттағы экспедиторына тиісті бұйрық береді. Экспедитордың Мемлекеттік инспекцияның фумигациялау отрядына берген өтініші негізінде фумигациялау жұмыстары кеме экипажынан және азық-түлік қорынан босатылғаннан кейін жүкті баржаларға немесе тікелей кемеге түсіру арқылы жүргізіледі. Кеме экипаждарын қонақ үйлерге орналастыру, оларды тамақпен қамтамасыз ету, қоймаларда өнімді сақтау жауапкершілігін ұйымдастыруды кеме агенттері жүзеге асырады.
Жүк алушылар жүктерді фумигациялаумен байланысты жұмыстарға арналған шығындарды төлейді:
а) Мемлекеттік инспекция - фумигациялау қондырғысы жұмысының және пайдаланылған материалдардың нақты құны бойынша;
б) кеме иелері - кемелердің тоқтап қалуына, экипаждың тұруына және тамақтануына, өнімді кемелерге және кемелерден тасымалдауға ақы төлеу үшін;
в) теңіз порттары – жүктерді тасымалдауға арналған баржаларды беруге, жүктерді түсіруге және тиеуге, буксирлерді жеткізуге арналған.
Дәл осындай тәртіппен шекара бекеттерінде вагондарды залалсыздандыру және жүктерді отырғызу жұмыстары жүргізілуде. Вагондардың тоқтап қалуы үшін өсімпұлдар, тексеру және фумигацияға байланысты шығындар жүк алушылардан өндіріп алу үшін шот-фактураларға енгізіледі.
Экспорттық тауарларды басқа мемлекеттерге әкету тауарлардың жөнелтілген жеріндегі Карантин жөніндегі мемлекеттік инспекция берген карантиндік сертификаттар бойынша жүзеге асырылады. Карантиндік сертификатта зиянкестердің, аурулардың, арамшөптердің атауы латынша жазылған.