Бастапқы əскери мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын студенттерге арналғАН
Психология ғылымының дамуындағы бағыттар мен мектептер
жүктеу/скачать 0,6 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Американдық психологиядағы функционализм ағымы.
- Бихевиоризм
- Гештальт – психология
- Фрейдизм.
| Психология ғылымының дамуындағы бағыттар мен мектептер.
Психологияның дамуындағы түрлі бағыт – бағдар мен түрлі ағымдағы мектептер де бұл пəннің сан алуан мəселелерін əрқилы көзқарастар тұрғысынан қарастырады. Олардың негізділері мыналар: Э.Титченер негізін қалаған құрылым психологиясы (көрнекті өкілі – В.Вундт. Бұл мектеп сананың құрылымын тəжрибелік тұрғыдан іздестіруді мақсат етті); Вюрцбург мектебі (Батыс Европа мен АҚШ-та кеңінен таралды. Психикалық процестерді тəжірибелік зерттеулер арқылы анық талдады. Көрнекті өкілдері: К.Марбе, И.Орт, А.Майер, Г.Уотт, А.Мессер, Н.Ах, К. Бюлер, О.Зельц). Бұл мектептің негізі Германияда қаланды. Американдық психологиядағы функционализм ағымы. Негізгі мақсаты – психология ғылымының жетістіктерін тəжірибеде қолдана отырып, адамның мінез – құлқын зерттеу. Бұл ағымның көрнекті өкілінің бірі Р.Вудвортс (1869 – 1962) болды. Бихевиоризм – ХХ ғасырдағы психология ғылымын сипаттайтын американдық бағыт. Ол адамның құлқын жете қарастырады да, сананы негізгі зерттеу объектісі деп санамайды. Бихевиоризмнің іргесін қалаушы Эдвар Торндайк (1874 -1949). Гештальт – психология – Германиядағы психологиялық мектеп. Оның негізін қалаған Макс Вертгеймер (1880 - 1943).”Гештальт” немісше – тұрпат, түр, форма, құрылым. Қазақша құрылым психологиясы деп алып отырмыз. Бұл мектептің мақсаты – жеке психикалық процестердің құрылымын тəжірибе жүзінде зерттеу. Фрейдизм. Бұл – Австрия ғылымы З.Фрейд (1856 -1939) есіммен аталатын бағыт. Зерттеу ілімі психоанализ деп аталады. ХХ ғасырдың 30 – 40 жылдарында капиталистік елдерде бихевиоризмнің психология ғылымының даму тарихында өзіндік бағыт – бағдары жəне ғылыми маңызы бар когнитивтік бихевиоризм (адамның ішкі дүниесін зерттеп, танып білу), гипотезалық – дедукциялық бихевиоризм (психологияның даму қисынын зерттеу), операнттік бихевиоризм жəне неофрейдизм тəрізді жаңа бағыттары пайда болды. Неофрейдизм (көрнекті өкілі – Х.Корни, 1885 - 1953) – биологиялық еліктеудің əлеуметтік факторлармен байланысын психологиялық тұрғыдан зерттесе, ал американ психологы Курт Левин (1890 - 1974) адамдардың белгілі бір топтарының қозғаушы күштерін, ондағы адамдардың өзара қарым – қатынасын қарастырып, “өріс” теориясын жасады. Бала ақыл – ойының дамуын, оның ойлауы мен сөйлеуін т.б. мəселелерді бір жүйемен қарастырған біздің заманымыздағы көрнекті психолог маман – швецариялық Жан Пиаже (1896 - 1980). жүктеу/скачать 0,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|