99
6.3.2. Тұқымдар, көшет түрлері және оларды таңдауға ұсынымдар
Пайдалы өсімдіктердің өнімділігі, қолдану мүмкіндіктері және өсіру талапта-
рында айтарлықтай айырмашылықтары бар. Экономикалық тұрғыдан алғанда,
осындай өсімдіктерді өсіру олардың сипаттамаларына және талап етілетін шарт-
тарға сәйкес жүзеге асырылуы тиіс.
Ұнтақталған (жарма). Бидай, қара бидай, арпа, сұлы мен жүгеріні өсіру егістік
алқабының 70%-дан астамын алады. Адамның тамақтануына арналған дәнді
дақылдарды тікелей пайдалану азайғанымен (шамамен 1/3 нан өнімдері, 2/3 азық
ретінде), азық-түліктің негізі болып табылады.
Дәнді дақылдар жылдық және көпжылдық астыққа жатады. Бидайдың арпа,
қара бидай мен сұлыға қарағанда топырақ пен климатқа деген сезімталдығы
жоғары.
Жүгері дәнді дақылдардың басқа төрт түріне қарағанда өнімділігі жоғары (жү-
гері: гектарына 120 ц. дақыл береді. Бидай: 60-110 ц/га), жылуды көп қажет ететін
(көктеудің төменгі температурасы 8-10°С), күн сәулесінің ұзақтығы мен тыңайт-
қышты қажет ететін (отаны Мексика), сондай-ақ суды салыстырмалы түрде көп
қажет етпейтін (жүгері: 1 грамм құрғақ массаға 368 г. су, бидай – 435, қараби-
дай – 685). Бұл көк жем немесе астық ретінде пайдаланылады. Силостық жүгері
ірі қараға берілетін жем ретінде ауыспалы егістен беде мен жоңышқаны ығысты-
рып шығарды. Жүгері – әртүрлі жынысты гүлшоғыры бар әрі жақсы тозаңданатын
өсімдік.
Барлық қалған ауылшаруашылық өсімдіктері
Достарыңызбен бөлісу: 
