Базалық деңгей (А2) З. Күзекова, Г. Масақова
Оқыңыз, өзіңіз де мысалдар іздеп көріңіз
жүктеу/скачать 21,28 Mb. Pdf көрінісі
|
Күзекова А2
| Оқыңыз, өзіңіз де мысалдар іздеп көріңіз.
Сұрақ, тапсырмалар: • Қазақ даласында ақ, қара түспен байланысты қандай жер-су атауларын білесіздер? • Әлем елдері бойынша түске (қызыл, сары, қара) байланысты қандай жер-су атауларын білесіздер? • Ел аралап жүргенде қандай бейнелі географиялық атауларға кездестіңіздер? • Қазақстандағы Барсакелмес аралының атауы, Тектұрмас тауының атауы нені білдіреді? • Солтүстік Америкадағы Ньюфаундленд , Оңтүстік Америкадағы Парагвай өзенінің атауы қандай мағынаны білдіреді деп ойлайсыздар? • Қызыл, сары гидронимдер тізімін де атап көріңіз (Қазақстан және әлем елдері бойынша) б) Осылай ма, әлде басқаша ма? Керекті сөздерді пайдаланыңыз: Экспедиция, саяхаттау, сапар шегу, жетекшілік ету, зерттеу, жинау, тарих, этнография, бұғаз, құрлық, саяхатшы, солтүстік полюс, өсімдіктер, жарты арал, түбек, теңіз, өзен, табиғат, жаға, құю, жануарлар. Шоқан Шыңғысұлы – қазақтың ұлы ғалымы, __________________________________________________ . Саудагер ретінде Қашғарияға құпия барған Шоқан өлкенің экономикалық саяси құрылымын ____________________________________ ______________ оның тарихы мен этнографиясынан көптеген материалдар __________________________________________________ . Капитан лейтенант Челюскин және ағайынды Дмитрий және Харитон Лаптевтер екінші Камчатск __________________________________________________ қатысқан. Семен Иванович Челюскин Таймыр жағасының бір бөлігін зерттеген. Ол Ұлы солтүстік экспедициясы кезінде Еуразияның __________________________________________________ ашқан. Бүгіндері осы нүкте Челюскин __________________________________________________ деп аталады. Лаптевтер теңізі Солтүстік мұзды мұхит бассейініне жатады. Батысында Таймыр ________________________ __________________________ Солтүстік Жер топаралымен, шығысында Жаңа Сібір __________________________________________________ шектеседі. Лена өзені осы мұхитқа __________________________________________________ . Басты порты – Тикси. Ақ түспен байланысты жер-су атаулары жиі кездеседі. Ақ сөзі түсті анықтауышы ғана емес, кейбір жағдайда «таза», «қасиетті» деген ауыспалы мағынасында да қолданылған. Солтүстік Мұзды мұхиттағы Ақ теңізді ең алғаш рет П.Планций 1592 жылы картаға Маре Альбум, яғни «ақ теңіз» деп түсірген. Кейбір зерттеулер бойынша, көршілес жатқан Балтық теңізі де қазақшаға аударғанда «ақ теңіз» дегенді білдіреді. Өйткені латыш тілінде балтс , литвалықтардың балтас дегені «ақ» деген мағына береді (К. Д. Каймулдинова. Топонимика. – Алматы. 2011, 17-21) |