Ббк 84 Қаз 7-5 с 12 Пікір жазған: филология ғ. к доцент А. Мауленов с 12. Әдебиет теориясы Алматы, 2012 – 280 бет

Көркем шығармашылықтың құрамындағы ең бөлінбес құрамдас бөлігінің бірі оның қарым-қатынастық жағы. Өнерге туындылар олардың авторлары тарапынан әлденені қабылдауға, әлдекімге үн қатуға бағдар ұстанған адамдар арасындағы сұхбаттастылық енген. Бұл – өз кезегінде жолдау. Сөзбен өрнектелген әдебиеттің көркемдік іс-әрекетінің коммуникативтік бастау көзі өте айқын және толықтай көрініс табады. Көркем тіл шешендік өнер дәстүріне қатысты болып келіп, жұрты өзіне ұйытатын әлеуетке ие болып келеді; ауызекі сөйлеудегі сөз саптауларға арқа сүйей отырып, ол автор мен оқырман арасындағы ("теңдес") мәжбүрлеусіз және сенімді ауандағы сұхбаттылықты танытады. Ағылшын жазушысы Р. Стивенсон әдебиетті – "Жарқын әңгіме дүкеннің көлеңкесі" деп атады. Бұл әбден түсінікті, әдебиеттану сөздік-көркем туындыны тек оның авторына қатысты ғана емес, оның қабылдаушы санаға да қатысын, яғни оқырман мен оқырман қауымға қатысы жағынан да қарастырады. Әдебиеттің осы қырының жалына жармасқан ғалым осы тарапта герменевтикаға арқа сүйейді.

Герменевтика (көне.-гр. "түсіндіремін" етістігі, осы сөздің әуелгі мәнінде ежелгі дәуір мен орта ғасырға кетеді) бұл – мәтіндердің мәнісін түсіндіру өнері мен теориясы, кең мәнінде өзге жеке тұлғаның сөз саптауының мәнін ұғыну турасындағы ілім (Жаңа уақыттың, ең бастысы немістік, философиялық және ғылыми дәстүрі). Ол сөз саптаушы тұлға мен оның нені танығандығы турасындағы ілім деп те сипатталады.