32
пайдаланушы қосымшаларына қол жеткізуді, деректерді сақтауға арналған
дискілік кеңістіктерге қол жеткізуді ұсынады.
АҚШ Ұлттық стандарттар және технологиялар институтының (NIST)
«Бұлттық
есептеулерді
анықтау»
800-145
стандартында
бұлттық
инфрақұрылымның ерекшеліктері егжей-тегжейлі ашылған. Стандартқа сәйкес
бұлттық инфрақұрылым - «бұл бұлттық есептеудің ортасының бес негізгі
сипаттамасын қамтамасыз ететін аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз
етудің жиынтығы» [98]. Ол физикалық деңгейді (ұсынылатын бұлттық сервис
көрсетуді қолдау үшін қажетті аппараттық ресурстар: сервер, сақтау орны және
желілік компоненттер), сондай-ақ абстракция деңгейін (физикалық
деңгейде
орналастырылған бағдарламалық қамтамасыз ету) қамтиды [98]. Нақты
физикалық деңгейде бұлттық есептеулердің негізгі сипаттамалары ерекше
пайда болады.
Инфрақұрылымды виртуализациялау және шоғырландыру бұлттық
технологиялар тұжырымдамасының негізгі үрдістері болып табылады. Бұлттық
технологиялардың негізгі идеясы пайдаланушыға оның дербес компьютерінде
орнатылған қосымшалар мен қызметтер,
серверлерде іске қосылатын
қосымшалар мен қызметтер арасындағы айырмашылықты сезінбеуі үшін одан
техникалық білімді талап етпейтін құралдар мен бағдарламалық шешімдерді
беру болып табылады.
Бұдан, бағдарламалық қамтамасыз етуді қызмет көрсету
ретінде пайдалану, бұлттық сервистерді «бағдарламалық қамтамасыз ету
қызмет көрсету ретінде» (SaaS) түрінде ұсыну қажеттілігі туындайды [98].
Бұлттық сервистерді ұсыну тәсілі бойынша сегіз бұлттық сервисті
ерекшелеуге болады, олардың ішінде пайдаланушы үшін «инфрақұрылым
қызмет ретінде» (IaaS), «бағдарламалық қамтамасыз ету қызмет ретінде»
(SaaS), «платформа қызмет ретінде» (PaaS) неғұрлым қолжетімді. «Қызмет
көрсетудің үш моделінің» анықтамалары АҚШ Ұлттық стандарттар және
технологиялар институтының (NIST) «Бұлттық есептеулерді анықтау» 800-145
стандартында берілген [98].
Инфрақұрылым қызмет ретінде (IaaS) –
«тұтынушыға
берілетін
мүмкіндік өңдеуді, сақтауды, желілерді және басқа да негізгі есептеу
ресурстарын ұсынудан тұрады, мұнда тұтынушы операциялық жүйелер мен
қосымшаларды қамтуы мүмкін кез келген бағдарламалық қамтамасыз етуді
ораластырады және іске қоса алады» [98].
Нақты осы модель пайдаланушыға
бұлттық басқармауға, оның инфрақұрылымын бақыламауға мүмкіндік береді,
бірақ
операциялық
жүйені,
деректер
қоймасын,
орналастырылған
қосымшаларды, жеке желілік компоненттерді шектеулі бақылауға мүмкіндік
береді.
Платформа қызмет ретінде (PaaS)
- «тұтынушыға
ұсынылатын
мүмкіндік - тұтынушының бағдарламалау көмегімен жасаған немесе сатып
алған қосымша инфрақұрылымын бұлтта орналастыру болып табылады» [98].
Әдетте, қосымшаларға қол жеткізу пайдаланғаны үшін төлем, жазылу,
лицензия негізінде жүзеге асырылады.
33
Бағдарламалық қамтамасыз ету қызмет ретінде (SaaS) -
«тұтынушыға
берілетін мүмкіндік бұлттық инфрақұрылымда жұмыс істейтін қосымшаны
пайдалану болып табылады» [98]. Қосымшаларға қол жеткізу клиент
құрылғыларынан, негізінен web-интерфейс арқылы жүзеге асырылады.
Пайдаланушының бұлттық инфрақұрылымды басқаруға, бақылауға мүмкіндігі
болмайды,
дегенмен
оған
жекелеген
бұлттық
қосымшалардың
конфигурациясын пайдаланушылық баптауына рұқсат етіледі.
Пайдаланушылар арасында кеңірек таралған бұлттық сервистер қызмет
көрсету ретінде бағдарламалық қамтамасыз ету
сервистері болып табылады
(SaaS): офистік қосымшалар (Microsoft Office 365, Google Docs), коммуникация
құралдары (Zoom, MS Teams, Google Meet, Skype, Webinar Meeting,
BigBlueButton, Mirapolis), клиенттермен өзара қарым-қатынасты басқару жүйесі
(CRM) (Bitrix24, NetHunt CRM Gmail, Microsoft Dynamics 365 CRM, Salesforce),
ресурстарды жоспарлау жүйесі (ERP) (SAP ERP, Microsoft Dynamics 365,
Microsoft Project, Oracle
Достарыңызбен бөлісу: