№11 Практикалық жұмыс сапалық және сандық есептер шығару
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
7.3.1.8– гидравликалық машиналарды қолдану кезінде күштен ұтысты есептеу
Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар істей алады: Гидравликалық машинаның формуласын, өлшем бірлігін біледі.
Көптеген оқушылар істей алады: Гидравликалық машинаға мысалдар келтіреді, формуласын есеп шығаруда қолданады.
Кейбір оқушылар істей алады: Гидравликалық престің формуласын өзгермелі жағдайларда қолдану үшін түрлендіреді, қысымның әртүрлі физикалық шамаларға тәуелділігін дәлелдейді.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Ұйымдастыру
Өзін-өзі тексеру
Өткен білімді еске түсіру
Жаңа білім
Бекіту
Кері байланыс
Сабақтың соңы.
10мин
Рефлекция
Бағалау
Үй тапсырмасы
Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару
Үйге берілген тапсырманы: Топқа бөлемін : «Билеттер арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды кассадан билеттер алып, 1,2,3 вагондарға бөлініп отрады.
«Кім жылдам ?» әдісі арқылы орындау.
Гидравликалық пресс дегеніміз не?
Гидравликалық престтің формуласы қандай?
Гидравликалық машина неден ұтыс береді?
Гидравлмкалық машинаның өмірдегі мағызы қандай?
Жаңа тақырыпты игеру .«Джиксо » әдісі (G) Топтық, жеке жұмыс жүргізу.
Дәптермен жұмыс.
Аудио материалдарды тыңдау.
Гидравликалық машиналар. Техникада іс-әрекеті сұйықтардың тепе-теңдігі мен қозғалыс заңдарына негізделген машиналардың алуан түрі пайдаланылады. Бұлар гидравликалық машиналар (грекше гидор – су, аулос – түтік) деп аталады. Мысалы, мақтаны, қағазды, ағаш жаңқасын престеу үшін қолданылатын гидравликалық престер; автомобильдер, жүк машиналары мен автобустардағы гидравликалық тежегіштер; тракторлардағы ауыр жүкті көтеруге арналған гидравликалық көтергіштер; гидравликалық түрде көтерілетін орындықтар және тағы да басқа қарапайым түрдегі тетіктер гидравликалық машиналар болып табылады. Өйткені, бұлардың барлығында да сұйықтардың қысым күші пайдаланылады.
Қарапайым гидравликалық машинаға көлденең қимасының ауданы әр түрлі болып келген екі жылжымалы поршеньдер орналастырылады. Бір-бірімен жалғастырылған цилиндрлерге сұйық (май) толтырылады. Мұнда кіші поршеньнің көлденең қимасының ауданы S1, ал үлкен поршеньдікі S2 болсын. Егер кіші цилиндрдегі поршеньге F1 күш әрекет етсе, онда сұйыққа қысым түсіріледі. Паскаль заңы бойынша сұйық бұл қысымды үлкен поршеньге береді. Сол себепті үлкен поршеньге Ғ2 күш әсер етеді.
Формуланың пайда болуын түсіндіру. Гидравликалық машинаны пайдаланып, күштен ұтуға болады. Сол себепті де олар техниканың көптеген салаларында кеңінен қолданылуда.
Қазіргі қуатты гидравликалық престер 700 000 кН-ға дейін күш өндіруге мүмкіндік береді. Мұндай престер зауыттарда метал бұйымдарға қажетті пішім мен өлшем беру үшін қолданылады.
Алайда престің көмегімен күштен ұтыс алсақ та, арақашықтықтан ұту мүмкін емес.
Формуланы түсіндіру. Біз күштен қанша есе ұтсақ, арақашықтықтан сонша есе ұтыламыз. Бірақ престің пайдасы, адам өзінің күші жеткіліксіз бола тұрса да, көптеген нәрселерге ол арқылы үлкен қысым түсіре алады.
