Б.Ғ. НҰҒман а. А. Абдрахманова а. О. Жетписбаев



Pdf көрінісі
бет8/51
Дата01.12.2022
өлшемі1,25 Mb.
#54211
түріУчебное пособие
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   51
Байланысты:
Б. . Н ман а. А. Абдрахманова а. О. Жетписбаев

 
 
ІІІ. Этногенез проблемасы 
Қазақтар этногенезі проблемасы бойынша тұжырымдамалар: 
түрікшілдік және автохтонизм. Түркі тілдес этностың бастаулары, О. 
Сүлейменовтің «Аз и Я» жұмысындағы «Шумер және Түркі мәдениетінің
туыстығы туралы» болжамы. Түркі тілдес отбасы - Қазақстан 
территориясындағы бастапқы лингвистикалық жағдай. Этногенез процесінің
күйі, тұрғындардың этникалық бірігуінің негізгі түйіндері. Еуразия 
территориясында қыпшақ-оғыз және қарлұқ негізінде ұлыстардың құрылу 
шарттарының қалыптасуы. Қазақ хандығы - қазақ этносаяси альянсының 
теорриториялық анықтамасы. 
ІV. Мемлекеттер түрлерінің эволюциясы 
Көшпелі қоғамда мемлекеттіліктің пайда болуы және дамуы және оның 
құрылымы. Көшбасшылықты айқындау түрі ретінде мемлекеттік
құрылудың ерте типі: Арий, Киммерий және Сақтар дәуірі. Көшпелі 
қоғамның ежелгі фазасындағы мемлекеттердің әскери-демократиялық типі: 
Қаңлылар, Сармат-тар, Үйсіндер, Құшандар және Ғұндар. Орта ғасырлардың 
көшпелі империя-лары: Түркі дәуірі және Ұлық Ұлыс дәуірі. 14-15 ғғ. екінші 
жартысындағы геосаяси жағдай - түркі әлемінің дағдарыс эволюциясын 
және оның негізінде хандықтардың құрылуын жанамалаған факторлар 
ретінде. Түркі-монғол империясының этноәлеуметтік және саяси жүйесі 
дағдарысының басталуы. Жәнібек пен Керей партиясының гегемониясы. 
Қазақ хандықтарының саясаты және 16-17 ғғ. саяси билік жүйесі. Әлеуметтік


құрылым. «Ақ сүйек» және «Қара сүйек» институттары. Жеті Жарғы. Кеме 
құрылғысы. 
V. Көшпелі өркениеттің рухани мәдениеті 
Рухани мәдениеттің даму ерекшеліктері. Кезеңге бөлу. Еуразиядағы
әлеуметтік-мәдени процестер. Зороастризм және Тәңіршілдік бір Құдайға
сенімнің бірінші айқындалуы ретінде. Сақтардың «Алып ер Тоңға» және 
«Шу» батырлық дастандары. Ғұндардың «Оғыз-Қаған», «Аттила», «Көк 
бөрі», «Ергенекөк» эпостары. Түркінің руно жазбалары: Белгі Қаған, 
Тоныкөк, Күлтегін. «Менің Қорқыт атамның кітабы» эпикалық ескерткіші. 
Ғалымдар мен ойшылдар: Әл-Фараби (870-950), Жүсіп Баласағұн (1021-?), 
Махмұд Қашқари (1029-1101), Қожа Ахмет Яссауи (1101-1166), Әбу Райхан
Бируни, Сүлеймен Бақырғани. Тәңіршілдік және Ислам. Сопылық. Ұлық 
Ұлыс дәуірінің әдебиеті: Сайф Сараи «Гүлістан бит-түркілер», Хорезми 
«Махаббат наме», «Құсрау-Шырын» эпосы, «Жүсіп пен Зылиха».
Шежірелер: Әбілғазы Бахадүрхан «Шежіре және Түркілер», Қадырғали 
Жалайыр «Жәмиғат таварих», Мұхаммед Бабыр «Бабыр наме», Қайдар 
Дулати «Тарих және Рашиди», Жыраулар шығармашылығы: Асан Қайғы, 
Шалкиіз, Қазтуған, Доспамбет, Жиембет, Бұхар жырау, Үмбетай, Тәттіқара. 
Билер шығармашылығы. Шешен-дік өнер: Майқы би, Жиренше, Аяз би.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   51




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет