Q
|
FC
|
VC
|
TC
|
AFC
|
AVC
|
ATC
| |
MC
| | |
0
|
20
|
0
|
|
|
|
|
|
1
|
20
|
10
|
|
|
|
|
|
2
|
20
|
20
|
|
|
|
|
|
3
|
20
|
25
|
|
|
|
|
|
4
|
20
|
36
|
|
|
|
|
|
5
|
20
|
50
|
|
|
|
|
|
6
|
20
|
70
|
|
|
|
|
|
34-билет
1*Салықтардың экономикалық мәні, қызметтері, элементтері. Лаффер қисығы
Жауабы. Нарықтық экономиканыреттеудің ең тиімдінысанысалықтарболыптабылады. Салық – заңмен белгіленгентәртіппеншарттарғасәйкесжеке және заңдытұлғалардыңбюджеткетөлейтінміндеттітөлемдері. Салық салу табыстыреттеу мен мемлекеттіңқаржыларынтолықтырутәсілі. Мемлекеттетүсетінсалықтардың және басқа да төлемдердіңжиынтығы және олардыңқұрылуыныңформалары мен әдістерініңжиынтығысалықжүйесі деп аталады.Салыққызметтері:- Фискальды (тіркелген) немесежұмылдыруқызметі. Салықтүсіміарқылыалынатынқаражаттармемлекеттіңсаяси-шаруашылыққызметінатқарудыңқаржынегізіболыптабылады.- Бөлуқызметі. Салықмеханизміарқылымемлекеттікбюджеткежалпыұлттықөнімнің көп бөлігінжұмылдыруғаболады.Реттеушіқызметі, мемлекетсалықтыңкөмегімен тұтыну және қорлану арасындағыпропорцияныреттейді.Ынталандыруқызметі, мемлекетөндіріспентехникалықпрогрестідамытуүшінәртүрліынталандырушараларынжүзегеасырады.Бақылап-есептеуқызметі, мұндакәсіпорын мен тұрғындартоптарының, қаржы қоры көлемініңтабысынесептеудіжүзегеасырады.Лафферқисығысалықмөлшеріменкеліптүсетінсалықкөлемініңарасындағыбайланыстыкөрсететінқисығы. Корпорациялардыңтабыстарынасалықмөлшерініңтым көп өсуіолардыңкапиталдықсалымдаржасауғаынтасынжоққашығарады, экономикалықөсудітөмендетеді. Соның нәтижесіндемемлекетбюджетініңтүсіміазаяды. Осы қисықкөмегіменкеліптүсетінсалықкөлемдерініңсомасының ең жоғарыдеңгейдеболатынсалықмөлшерінанықтауғаболады. Артур Лафферойыбойынша, табыссалығы 50% - дан асқандафирмалар мен адамдардыңіскерлікбелсенділігітөмендейді.
2*Мемлекеттің әлеуметтік саясаты. Лоренц қисығы, Несиенің мәні мен формалары.
Жауабы:Қазақстандағы банк жүйесі Әлеуметтіксаясат – бұл барлықазаматтардыңжан-жақтыдамуы, тұрмысжағдайы, әл ауқатынжоғарыдеңгейдеқамтамасызетугебағытталғанэкономиканымемлекеттікреттеудіңмаңыздыбағыттарыныңбіріболыптабылады. Лоренц қисығы – бұл қоғамдатабыстаререкшелігініңмаңызды индикаторы ретіндетабыстардыбөлудегітеңсіздердісипаттайтынграфикалықкөрініс.Қазақстан РеспубликасыПрезидентінің «Банктер және банктеріс- әрекеттерітуралы» Жарлығыбойынша Қазақстанда банк жүйесіекідәрежеденқұралады:
- І дәрежеде – Қазақстан РеспубликасыныңҰлттықбанкі;
- ІІдәрежеде-мемлекеттік,коммерциялық,бірлескенжәнешетелдік
банктер.
Несиедегенімізнесиекапиталыныңқозғалысыжүзегеасырылатыннегіздеріндемерзімділік, қайтарымдылық және ақылылық.Несиеформалары1. Коммерциялықнесие..2. Банктікнесие – ұсынылғаннесие-қаржымекемелерінің (банктердің, қорлардың, ассоциациялардың) кез-келгеншаруашылықсубъектілеріне (жекекәсіпкерлерге, кәсіпорындарға, ұйымдарға және т. б.) түріндегіақшалайнесие. 3. Межхозяйственный ақша кредит ұсынылады4. Тұтыну несиесі. 5. Ипотекалықнесие. 6.Мемл. Несие. 7. Халықаралықнесие
3*кестеге сүйене отырып сұраныстың нарықтық көлемін тап және А, В,С тұтынушыларына жеке сұраныс қисығын, нарықтық сұраныс қисығын сал.
Баға (Р)
|
Тұтынушылардың сұраныс көлемі
|
Нарықтық сұраныс көлемі
|
А
|
В
|
С
|
|
10
|
-
|
-
|
1
|
|
7
|
1
|
1
|
3
|
|
4
|
2
|
3
|
5
|
|
1
|
3
|
7
|
9
|
|
35-билет
1*Инфляция: мәні, пайда болу себептері, түрлері, әлеуметтік-экономикалық салдарлары. Филлипс қисық сызығы. Жауабы Инфляцияға қарсы саясат Инфляция – қағаз ақшаныңқұнсыздануынабайланыстыболатынәлеуметтік-экономикалыққұбылыстаржиынтығы, басқашаайтқанда, айналымдағыақшамассасының нақты ұсынылғантауарсанынанартыпкетуі. Соның нәтижесіндетауарларменқамтамасызетілмегенақшаның
пайдаболуыинфляцияныбілдіреді. Инфляцияныңбірнешетүрі бар:
- Ашық инфляция еркін баға құрылымыэкономикасына тән және тауар мен қызметкөрсетугеүнемібағаныңөсуінбайқатады. Егермакроэкономикалықтепе-теңдіксұранысжағынақарайбұзылса және
тұрақты бағаныңөсуіменбайқалса, ондабұныашық инфляция дейміз.
- Басылыңқы (жасырын) инфляция – бағаныреттейтін экономикаға тән, яғни жалпымемлекеттіңбағаныбақылауыменжүзегеасатын инфляция.
Инфляция кешендісебептердентуындайды, олардың ең маңыздысымыналарболыптабылады:- Мемлекеттікбюджеттіңтапшылығы, яғни шығындардыңтүсімдерденасыпжатуы. Егермемлекетмұндайтапшылықтыақшаэмиссиясыарқылыжоятынболса, айналымдағыақшакөлемімолаяды.- Тауарлар мен қызметөндірукөлемініңқысқаруы, тауартапшылығы.
Инфляцияныңэкономикалық және әлеуметтікзардаптары:1. Елдіңұлттықтабысы мен байлығықоғамныңәртүрлітоптарыныңарасындақайтабөліскетүседі.2.Инфляцияныңжоғарықарқынменөсуі ұзақ мерзімгежоспаржасаудықиынжолғақояды, кәсіпкерлердіңтәуекелінөсіреді.3. Қоғамныңсаяси тұрақтылығы бұзылады, әлеуметтікшиеленісті күшейте түседі.4. Ұлттықтауарлардыңбәсекеқабілеттілігітөмендейді, экспорт азаяды, жұмыссыздықөседі.5. Шетелдің тұрақты валютасынасұранысөседі, олкапиталдыңшетелгеауысуынаәкеледі.
Инфляцияға қарсысаясатдеген бұл инфляциянытөмендетугебағытталғанмемлекеттікреттеуқұралдарыныңжиынтығы.
Филлипс қисықсызығыэкономикадағыжұмыссыздықпен инфляция деңгейініңөзараөзгеруінкөрсетеді. Халықтың жұмысбастылығықаншалықтыжоғарыболса, соншалықтыолардыңтабысыжоғарыболатындықтанжұмыссыздықтыңазаюықұнсызданудыңөсуінеәкеліп соғады. Себебітабысжиынтықсұраныстыңартуынасебебіболады.
2*Циклдік толқулардың мәні мен себептері, фазалары мен түрлері.
Жауабы Экономикалық (іскерлік) цикл – бұл макроэкономикалықтұрақсыздықтыңбелгісіретінде нақты ЖІӨ-ніңэкономикалықбелсенділікдеңгейініңүнемітолқып және ауытқыпотыруы. Немесе, экономикалықдамудыңжоғарылаукезеңдерініңқұлдыраукезеңдері-менауысыпотыруын, сондай-ақ, экономиканыңбірфазаданекіншібір фазаға өту аралығын (құлдырауфазасынанкелесібірқұлдырауфазасынадейінгіаралық) айтамыз.Экономикалықциклдіңфазалары:
а) құлдырау (төмендеу, рецессия) фазасыэкономикалық даму параметр-лерініңтезнашарлауыменсипатталады: өндіріскөлемініңтезқысқаруы, табыстардыңтезқысқаруы, жұмысбастылықтыңқысқаруы, инвестициялардыңқысқаруы, бағалардыңқұлауы, өндір-гішкүштердіңбіртіндепбұзылуы (өндірістікқуаттардыңістеншығуы, жұмыссыздықтыңөсуі, жаппайбанкроттық, негізгікапитал-дыңқұнсыздануы);
ә) тоқырау (түп, стагнация) фазасықұлдыраудың ең төменгінүктесіретіндесипатталады: жаппайжұмыссыздық, жалақының ең төменгідеңгейі, пайызмөлшерлемесінің ең төменгідеңгейі, тауарлыққорлардыңқысқаруы, өндірістіңтұрыпқалуы, бағалартөмендеуініңтоқтатылуы;
б) жандану (тірілу), немесеқалпынакелуфазасынегізгікапиталдыңжаппайжаңартылуы, жұмыссыдықтыңқысқаруы, жалақыныңөсуі, бағалардыңөсуі, пайызмөлшерлемелерініңөсуі, тұтыну заттарынадегенсұраныстыңартуы сияқты көрсеткіштерменсипатталады;
в) өрлеу (шың) фазасыэкономикалық өсу қарқыныныңжоғарылауы, өндіріскөлемініңайтарлықтайұлғаюы, инвестиция-лардыңартуы, бағалы қағаздарбағамдарыныңөсуі, пайданың, жалақының, бағалардың, пайызмөлшерлемелерініңартуы сияқты көрсеткіштерменсипатталады.
3.Экономика жағдайы келесі көрсеткіштермен берілген:
Мемлекеттік шығындар (G) = 1600
Мемлекеттік трансферттер (TR) = 200
Мемлекеттік қарыз бойынша %-ды төлеу (N) = 200
Салықтар (Т) = 1900
Табу керек:Мемлекеттік жинақтар; Шешімі:
Жеке қор жинақтары мына формула арқылы есептеледі:
Sp =(Y + TR + N-T)-C
Y = C + I + G
Y = 4600 +1400 +1600 = 7600
Sp = (7600 + 200 + 200 -1900) - 4600 = 1500.
36-билет
1*Ұлттық шоттар жүйесіндегі негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер және оларды есептеу әдістері.
Жауабы Макроэкономика-тұрақты экономикалықөсуді, ресурстардыңтолығыменқамтылуын, инфляция деңгейінминимизациялау және төлембалансының тепе - теңдігінқамтамасызетутұрғысынанэкономиканыбірлікретіндезерттейді. Мемлекетөзініңэкономикалықжағдайына
экономикалықсаясатарқылы әсер етеді.Жекетабыс ЖТ халықтың жекетұтынуынатүсетінақшаныңсанын және осы жағдайдың ҰТ-тың қозғалысындаорыналатынқайтабөлупроцестерінкөрсетеді. Жекетабыстыесептегенде ҰТ-тан корпорациялардыңпайдасынасалынатынсалықтар, олардыңбөлінбей қалған пайдасы, әлеуметтіксақтандыружарналарыныңкөлеміалыныптасталады, трансферттіктөлемдерқосылады:ЖТ = ҰТ – С+Т,мұнда, С - корпорациялардыңпайдасынасалынатынсалықтар,бөлінбей қалған пайдасы, әлеуметтіксақтандыружарналарыныңкөлемі;Т - трансферттіктөлемдер.ЖҰӨ-діесептеудіңекіәдісі бар: «шығындарбойынша», «табысбойынша».Шығындарбойынша:ЖҰӨ = С+G+І+Х,мұндағы, С – жеке тұтынушығындары; G – мемлекеттіңсатыпалуы;І – жалпыинвестициялар, Х – таза экспорт. Табыстарбойынша:ЖҰӨ =W+R+I+P,мұндағы, W - жалдамалыжұмысшыныңжалақысы; R – ренталықтөлемдер; I – жинақкапиталыныңпайызы (%); P - фирма мен корпорацияныңпайдасы. Таза ұлттықөнім ТҰӨ бұл қолдануданшығарылғанжабдықтардыңорнытолтырылғаннанкейін тұтыну үшін қалған түпкіөнімдер менқызметтердіңсомасы. Келесі формула бойыншаесептеледі:ТҰӨ = ЖҰӨ - А,мұнда, А – амортизациялықжарнаныңсомасы.жанамасалықтыңкөлеміұлттықтабысты ҰТ есептегендеТҰӨ-ніңақшалайкөлеміненалынады:ҰТ = ТҰӨ - ж.с., мұнда, ж.с. – жанамасалықтар.
2*Атаулы және нақты жалпы ішкі өнім. Бағалар индексі
Жауабы Экономикалықтеориядажалпыұлттықөнім Ж.Ұ.Ө. номиналды және нақты түргебөлінеді. Жалпыұлттықөнімдіағымдағы нарықтық бағаменесептегенде, бұл оның номинальдытүрінсипаттайды. Бұл көрсеткіштің нақты түрінанықтауүшінноминалдыжалпыұлттықөнімді Ж.Ұ.Ө.-ді инфляция ықпалынанарылтуарқылы, яғни баға индексінқолдануарқылыесептеуменанықталады.Нақты ЖҰӨ = номинальды ЖҰӨ/ баға индексіНоминальдыжалпыұлттықөнімнің нақты жалпыұлттықөнімгеқатынасынжалпыұлттықөкілінің дефляторы деп атайды.ЖҰӨ дефляторы =номинальды ЖҰӨ/ нақты ЖҰӨ
3*Берілген Qd = 20 - 2Р, Qs = 14 + 4Р онда Р - баға, Qd –сұраныс көлемі, Qs-ұсыныс көлемі.Табу керек тауардың тепе-тең өндіріс көлемімен, бағасы қаншаға тең?
http://emirsaba.org
Достарыңызбен бөлісу: |