Дизартриядан сақтандыру шаралары
І кезең –жүктілік кезінде , босанғаннан кейін баланың дамуына ешқандай кедергілер болмауы тиіс.
ІІ – кезең-дизартриясы бар балаларда сөйлеу тілінің дыбыстық жағының жетілмеуі салдарынан оқу және жазу бұзылыстары кездеседі. Сол себепті дислексия мен дисграфияны түзету жұмысы жүргізіледі
ІІІ-кезең-бұл деңгейдегі сақтандыру шаралары жасөспірімдердің ары қарай оқуына , кәсіби бағдарлауына байланысты
Сөйлеу процесінде бір дыбыстан екінші дыбысқа ауысуы қиындық туғызады, баяу сөйлейді, сөз арасында тоқтап қалады, кейде буындап сөйлейді. - Сөйлеу процесінде бір дыбыстан екінші дыбысқа ауысуы қиындық туғызады, баяу сөйлейді, сөз арасында тоқтап қалады, кейде буындап сөйлейді.
- Дауысты дыбыстарды айтуы өзгереді, барлық дауысты дыбыстар А, Э дыбыстармен ұқсас айтылады, дауыссыз дыбыстар ұзартылып айтылады
Жеке артикуляторлық қимылдардың бұзылуы байқалады. Көбінесе тілдің ұшының қимылы бұзылады, соған байланысты тілалды дыбыстары бұзылады. Дыбыс артикуляциясы бұзылады, көптеген синкинезия кездеседі.
Дизартрияның бұл түрінде дұрыс артикуляцияны белсенді түрде іздеу байқалады, сондықтан артикуляцияны іздеу кезінде сөйлеу үзіліп қалады. Дизартрияның бұл түрінде дұрыс артикуляцияны белсенді түрде іздеу байқалады, сондықтан артикуляцияны іздеу кезінде сөйлеу үзіліп қалады.
Африкаттар өзінің құрылымындағы бөліктеріне ыдырап айтылады, саңылау дыбыстар жабысыңқы, шұғыл дауыссыз дыбыстармен алмасады, дауыссыздар қатар келгенде бір дыбыс түсіп қалады.
МИ қыртысы дизартриясының емдеу жолдары Логопедтің басты міндеті- көмек көрсету арқылы артикуляциялық аппараттарының қалыпын қалыпқа келтіру. Тыныс алуына, артикуляциялық бұлшық еттеріне және дыбыс қоюға арналған арнайы жаттығулар жасату. Ми қыртысы дизартриясының жеңіл және орташа түріндегі сөйлеу дағдысын және сөйлеуінің бұзылысының түзетуге көмектеседі.
Ми қыртысының органикалық зақымдалуы көп жағдайда емделмейді, ал туа біткен болса терапия әдістер дәрменсіз болып табылады.
Ми қыртысы дизартриясы бар балалармен логопед жұмыс жасайды
Диагностикалық тексеру жұмыстары - ЭЭГ (электроэнцефалограмма)- бас миының нервтік жүйесін тексеру
- КТ немесе МРТ – бас миын тексеру
- Жалпы анализ тапсыру
- Жұлын миының - суын,инфекциялық ауруын және ракты тексеру
- Нервопсихологиялық тексеру – баланың сөзді түсінуін тексеру және оқу мен жазуын тексеру
Қорытынды - ми қыртысындағы моторлы бөлімдердің бұзылуында жалпы сөйлеу тілінің баяулауы көрініс алады;
- сөйлеу тілінің жатықтығы бұзылады, сөз арасында тоқтап қалу, әсіресе дауссыз дыбыстардың қатар келгенінде;
- дауыссыз дыбыстардың күнгірт, қатал айтылуы;
- сөзге қосымша дыбыс қосу;
- қатты дауыстап сөйлеу осылар көрініс табады.
Назарларыңызға рахмет !!!
Достарыңызбен бөлісу: |