Алкидеу - бұл алкил тобының бір молекуладан екінші молекулаға ауысуы.
Ациляция - бұл химиялық қосылысқа ацил тобын қосу процесі.
Агенттер:
Алкилдеу агенттерінің мысалдары;
Фридель-Крафтс реакциясы. - AlCl3, BF3, ZnCl2, FeCI3, минералды қышқылдар, оксидтер, катионалмастырғыш шайырлар сияқты қышқылдық катализаторлардың қатысуымен ароматты қосылыстарды алкилдеу және ацилдеу әдісі.
Алкилдендіргіштер - алкилгалогенидтер, олефиндер, спирттер, күрделі эфирлер; ацилденетін – карбон қышқылдары, олардың галогенидтері мен ангидридтері.
Фридель-Крафтс реакциясы хош иісті ядродағы типтік электрофильді алмастыру болып табылады; катализатордың рөлі шабуылдаушы молекула, алкил немесе ацил катионының генерациясына дейін төмендейді. Төменде бензолдың этилхлоридпен және сірке қышқылы хлоридімен әрекеттесу мысалдары келтірілген: Билет ХТС 16 группа
Өнеркәсіпте Фридель бойынша алкилдеу реакциясы жоғары октанды қосылыстар, антиоксиданттар, беттік белсенді және хош иісті заттар, этилбензол (стирол өндірісіндегі бастапқы материал) және басқа да маңызды өнімдер (мысалы, кумен, тимол) арқылы алынады. Фридель-Крафтс реакциясы бойынша ацилдеу ароматты және хош иісті майлы кетондарды синтездеудің негізгі әдісі болып табылады, олардың көпшілігі фармацевтикалық препараттар, әртүрлі бояғыштар (мысалы, Мишлер кетоны) өндірісінде аралық өнімдер болып табылады.
