Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі
«С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» КеАҚ
«Геодезия және картография» кафедрасы
Капасова Айзада Зарлыковна
ПЭОӘК: «Геодезиялық өлшеулерді метрологиялық қамтамасыз ету»
Білім беру бағдарламасы: 6В07302 -«Геодезия және картография»
Нұр-Сұлтан 2022ж.
Электронды оқу-әдістемелік кешен нормативтік құжаттардың (оқу жоспары мен пәндер бағдарламасы) талаптарына сәйкес құрастырылған «Қала құрылысы, құрылыс жұмыстары және азаматтық құрылыс»- модульдік білім беру бағдарламасына
және орындау бойынша оқу бағдарламасының бөлімдерінде жоспарланған тапсырмаларды барлық қажетті мәліметтерді қамтиды
Электронды оқу-әдістемелік кешен білім беру бағдарламасының білім алушыларына арналған
6В07302 -«Геодезия және картография»
Оқытушытуралымәлімет.
Капасова Айзада Зарлыковна– т.ғ.к, ЖРСБжД факультетінің «Геодезия және картография» кафедрасының аға оқытушысы, кабинет нөмірі 6205, консультациялық кеңес уақыты әр бейсенбі күні 9.00-17.00. эл.пошта. kapasova_77@mail.ru, тел. 8-700-669-75-34.
Курстың қысқаша сипаттамасы.
Пәнді оқытудың мақсаты: Геодезиялық метрология негіздері, геодезиялық аспаптарға арналған тексеру схемалары, метрологиялық бақылау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру бойынша ғылыми-практикалық білім алу.
Пәнді оқытудың міндеттері:Метрология, стандарттау мен сертификаттаудың негізгі ережелері, негізгі ұғымдары мен ерекшеліктерін, объектілері мен құралдарын зерделеу.
Пәнді оқыту нәтижелері:
Метрологиялық әрекеттерді жүргізу, аспаптарды, жабдықтарды, техникалық құрылғылар мен жүйелерді сертификаттау дағдыларын алу.
Білу және түсіну: Метрологияның, стандарттау мен сертификаттаудың құқықтық негіздері; Геодезиялық өлшеулерді қамтамасыз ететін метрологиялық қызметтерді;
Істей алу: бірнеше рет өлшеу түсінігі болып, сертификаттаудың өнім сапасын арттырудағы және халықаралық деңгейде дамудағы рөлін талдауды.
Меңгеруі тиіс: метрологиялық әрекеттерді жүргізу, аспаптарды, жабдықтарды, техникалық құрылғылар мен жүйелерді сертификаттау дағдылары, топографиялық-геодезиялық өндірістегі, жерге орналастырудағы және кадастрлық жұмыстардағы мемлекеттік және салалық Стандарттау, метрология және сертификаттауды.
Пәнді оқыту нәтижелері
№
|
Қалыптастырылатыноқытунәтижелері (кодтар)
|
Дескрипторлардыңсипаттамасы
|
1
|
ON3
|
жергіліктіжердіңтопографиялықтүсірілімдерібойыншадалалықжәнекамералдықжұмыстардыорындауғадайындығы, өлшеунәтижелерініңнақтылығышараларынқолданаотырып, "CREDO" бағдарламалықөнімініңмодульдеріндепрактикалықжұмысдағдыларынмеңгеруі; картографиялық-геодезиялықөндірістіңэкономикалықнегіздемесінберуіжәнеқоршағанортанықорғаужәнетабиғиресурстардыұтымдыпайдаланубойыншашаралардықолдануы
|
2
|
ON6
|
қазіргізаманғыгеодезиялыққұралдар мен аспаптарды: электрондық теодолит пен тахеометрді, лазерліксканердіжәнецифрлықнивелирді, GPS және т. б. пайдаланудапрактикалықдағдылардымеңгеру
|
Пәннің пререквизиттері:
Геодезиялық өлшеулерді метрологиялық қамтамасыз етудің қазіргі жағдайы туралы білу, метрологиялық әрекеттерді жүргізу, аспаптарды, жабдықтарды, техникалық құрылғылар мен жүйелерді сертификаттау дағдыларын білу. Геодезия, инженерлік геодезия.
Пәннің постреквизиттері:
Пәнді оқу нәтижесінде студент метрологияның, стандарттау мен сертификаттаудың рөлі, өлшем бірлігін қамтамасыз етудің негізгі әдістері, СИ бірліктерін бақылау және жүйелері, құжаттардың, схемалардың, сызбалардың, Графикалық құжаттардың әртүрлі түрлеріне қойылатын талаптар туралы түсініктерді қалыптастыру, ақпараттық-өлшеу жүйелері мен өлшеу-есептеу кешендері, автоматтандырылған бақылау және деректерді жинау жүйелері туралы дағдыларды алуды білу және жұмыс істеу дағдыларын меңгеру. Алған білімдерін дипломдық жұмыстарды жазу кезінде, сондай-ақ ЖОО-ны бітіргеннен кейінгі болашақ кәсіби қызмет барысында пайдалану. Фотограмметрия,аэроғарыштық түсірілім әдістері.
3 Курстың мазмұны
3.1 Дәрістік сабақтар тізімі
Модульдің атауы
|
Тақырып атауы
|
Көлемі, сағаты
|
Апта
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
1. Пәнге кіріспе. Метрологияның пәні мен міндеттері. Метрология-өлшеу туралы ғылым. Метрологияның теориялық, заңнамалық, қолданбалы және кванттық негіздері. Метрологияның негізгі ұғымдарының жүйесін қалыптастыру. Геодезиялық метрологияның әдістері мен құралдарына тарихи шолу.
|
1
|
1
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
2. Метрология негізінің мәні. Метрология қызмет ретінде. Өлшеу объектісі саласындағы негізгі ұғымдар: қасиеттері, мөлшері, сандық және материалдық әлем объектілері сапалық көріністерінің қасиеттері.
|
1
|
3
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
3. Техникалық өлшеу негіздері. Өлшеу объектілерінің жалпы сипаттамасы. Өлшеу түрлері мен әдістері туралы түсінік. Өлшеу құралдарының сипаттамасы. Өлшеу құралдарының метрологиялық қасиеттері мен сипаттамалары.
|
2
|
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
4. Өлшеутеориясы мен әдістемесініңнегіздері. Өлшеулердіорындауәдістемесі. Өлшембірлігінқамтамасызетудіңмемлекеттікжүйесі. Өлшембірлігінқамтамасызетудіңқұқықтықнегіздері.
|
2
|
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
5. Мемлекеттікметрологиялықбақылаужәнеқадағалау. Мемлекеттікметрологиялыққадағалаудыңмақсаты, объектілеріжәнетаралусалалары.
|
2
|
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
6. Өлшеуқұралдарынкалибрлеужәнетексеру.
Сәйкестіктірастаумақсатындасынақтардыметрологиялыққамтамасызету.
Метрологиялыққамтамасызетудіңұйымдастырушылық, ғылымижәнеәдістемелікнегіздері
|
2
|
|
Сертификаттаунегіздері
|
Сертификаттаупроцестерінұйымдастыру. Сертификаттаудыңнегізгіұғымдары.
Сертификаттаужәнеоныңөнімсапасынарттырудағырөліжәнехалықаралық, аймақтықжәнеұлттықдеңгейлердедамуы. Сертификаттаудыңмақсаттары мен принциптері. Сәйкестік сертификаты, сәйкестікдекларациясы, сәйкестікбелгісі.
|
2
|
|
|
Міндетті және ерікті сертификаттау. Сертификаттау субъектілері (қатысушылары). Сертификаттау жөніндегі Ұйым және аккредиттелген сынақ зертханалары.
|
2
|
4
|
Сертификаттау саласындағы жұмыстарды жүргізу ережелері мен құжаттары. ҚР сертификаттаудың заңнамалық базасы.
|
2
|
|
Өнімді сертификаттау; қызмет көрсету, өндіріс сапасының жүйесі. Өнімдер мен қызметтерді сертификаттау тәртібі. Сертификаттау схемалары. Қызметтерді сертификаттау негіздері мен ерекшеліктері.
|
2
|
|
Халықаралық сертификаттау.
Халықаралық сертификаттау ұйымдары.
|
2
|
5-6
|
Стандарттаунегіздері
|
Стандарттаудыңмәні. Стандарттаукезеңдері. Стандарттауобъектілері. Стандарттаубойыншанормативтікқұжаттар. Стандарттаудыңмақсаттары, принциптері, функциялары.
Стандарттаудыңқұқықтықнегіздері
|
2
|
7
|
|
Әр түрлі категориялар мен түрлердің стандарттарының жалпы сипаттамасы. Мемлекеттік стандарттарды әзірлеу тәртібі.
Техникалық регламент-негізгі нормативтік құжат ретінде.
|
4
|
8
|
|
Халықаралық стандарттау.
Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымдар.
ИСО-9000 сериялы стандарттар-өндіріс және өнім сапасы жүйесіндегі менеджмент; ИСО-14000-экологиялық қауіпсіздік
|
4
|
|
Барлығы:
|
|
30
|
|
3.2 Зертханалық-практикалықсабақтартізімі
Модульдіңатауы
|
Тақырыпатауы
|
ЗПСтапсырмасы
|
Көлемі, сағаты
|
Апта
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
Практикалықжұмыс 1.
Сызықтық өлшеулер
1.Электромагниттік қашықтық өлшегіштерді тексеру
2.Рулеткалар мен жер өлшегіш ленталарды тексеру
|
Тапсырма: студенттерге этолонмен сызықтық өлшеу құралдарын тексерумен байланысты есептеуді үйрету
|
6
|
1
|
Бұрыштарды өлшеу теодолиттерді тексеру бойынша әдістемелік нұсқаулар
|
Тапсырма: студенттерге бұрышты өлшейтін теодолиттерді тексерумен байланысты есептеуді үйрету
|
4
|
|
Өсімшені өлшеу
Нивелирлерді тексеру жөніндегі әдістемелік нұсқаулар
|
Тапсырма: нивелирлрді тексерумен байланысты есептеуді үйрету
|
4
|
|
Өлшеу дәлдігін бағалау
Тең емес өлшеулерді өңдеу
|
Тапсырма: тең емес өлшеулерді өңдеу бойынша есептеуді үйрету
|
4
|
|
Стандарттаунегіздері
|
ГОСТ Р ИСО 17123-1-2011 ГСИ. Оптика жәнеоптикалыққұралдар. Геодезиялықжәнетопографиялықаспаптардыдалалықсынауәдістемелері.
ГОСТ Р ИСО 17123-1-2011 ГСИ. Оптика жәнеоптикалыққұралдар. Геодезиялықжәнетопографиялықаспаптардыдалалықсынауәдістемелері.
|
Тапсырма: Госттармен студенттерді таныстыру
|
4
|
|
Геодезиялық және картографиялық өндірістік қызметтің түрлері мен процестері.
|
Тапсырма: Геодезиялық және картографиялық өндірістік қызметтің түрлері мен процестері студенттерді таныстыру
|
2
|
|
Сертификаттаунегіздері
|
СТ КЗ тауардың шығу сертификаты
|
Тапсырма: студенттерді СТ КЗ тауардың шығу сертификатымен таныстыру
|
6
|
8-10
|
Барлығы:
|
|
|
30
|
|
3.3 Пәнбойынша БӨЖ тапсырмаларынорындаужәнетапсыру кестесі
№
|
Модульдің атауы
|
Сабақтың тақырыбы
|
БӨЖ тапсырмалары
|
Тапсырманыбақылау формасы
|
Тапсырманытапсырумерзімі
|
1
|
Метрология және техникалық өлшеу негіздері
|
Метрологиялық өлшемдердің мақсаттары, міндеттері, құрылымы және негізгі қағидаттары
|
Мақсаты –
Өлшеу түрлерін зерттеу
Тапсырманың мазмұны:
өлшеулерді математикалық өңдеу
|
Презентацияныорындау
|
5 апта
|
2
|
Стандарттаунегіздері
|
Геодезиялық аспаптар
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
