Білім беру бағдарламасы Мамандық «6М050300-Психология» мамандығы» «Жұмыстағы бағалау мен өлшеу»


-дәріс. Персоналдармен жұмыс жасаудың әлеуметтік-психологиялық аспектілері



бет2/14
Дата09.05.2023
өлшемі87,26 Kb.
#91215
түріБілім беру бағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
2-дәріс. Персоналдармен жұмыс жасаудың әлеуметтік-психологиялық аспектілері

Субъект барлық адамға тән емес деп санайды, алайда бір жеке адамдарда тұлғалық қасиетер болады деп айтады, әдеттегі психологиядағы қырлар жайлы түсініктерге, мәнді деп бағалағандарға апарылмайды. Тұрмыстық жоспарда тұлға туралы бұл ықпал валюативті деп аталады.


Ғылымда тұлға психологиясы жайлы қазіргі жаңа сұрақтарды былай тұжырымдауға болады. Субъект психологиясы жайлы сұрақтармен сонау ежелгі дүниеден айналасып келе жатсада, психология ғылымы тәуелсіз ғылым болғалы жүз жыл өтседе тұлға психологиясын түсінуде бірыңғай бірлік жоқ. Ол сұрақ тұлға анықтамасынан бастап оны зерттеу әдісіне дейін, тұлға жайлы теориялармен оған әсер ететін практикалық әсерлердің бәріне қатысты болып отыр.
Бұл жағдай қазіргі жаңа тұлға психологиясында келесі себептермен түсіндіріледі. Біріншіден тұлға ретінде адам психологиясы жеке, өзбеттілі сала ретінде жаңарақта пайда болды. Ол салыстырмалы түрде өте жас ғылым. Субъект психологиясының пайда болғанына жүз жылдың шамасы болды, басқа ғылымдардың пайда болғанына мыңдаған жылдар өтті. Екіншіден субъект психологиясы өте күрделі тек суреттеуде ғана емес оны ғылыми зерттеуде өте күрделі болып отыр.
Сондықтанда жаңа қазіргі ғылым тұлғаны толық емес, тек фрагментарлы ғана зерттей алады. Мысалы бұл күндері тұлға психологиясы бойынша қабілет, темперамент, мінез туралы көп білеміз ал мораль, сенімділік жайлы аз білеміз. Ғалымдар тұлғаны әлі толық аша алмай отыр, «Тұлға» ұғымы ғылыми психологиялық зертеулердің құрамына жәй келді, ал оның пәні көбінесе танымдық процестер болды. Үшіншіден тұлға психологиясы басқа ғылымдардан тәуелді болады. Ол философия, социология, пеадгогика, құқық және басқалар..
Әрине субъектіні зерттеуде психология беделді болсада психология бәрібір мораль, этикалық, әлеуметтік, құқықтық сұрақтармен қақтығысады, оны бақа ғылымдардан тыс шешу мүмкін емес. Қай ғылымда олар жақсы дамыса психология тұлғаны зерттеуде соны пайдаланады. Төртіншіден, бұл облыстағы ғылыми білімдер әлі толық емес, нақты емес, оларды әлі толық ашылды деп айта алмаймыз. Соған байланысты қазіргі тұлға психологиясында бір ғана сұрақ барысында көптеген көзқарастар бар.
Субъект психологиясы, адам тұлға ретінде, тұлға туралы түсінік, тұлға деген не? Өмір мен ғылымда кімді тұлға деп санайды?, тұлға психологиясы туралы ғылымдағы сұрақтың мәні қандай?,. адамды тұтастай психологиялық сипаттау үшін тұлғадан басқа қандай ұғымдар қолданылады?, ғылымда неге тұлға туралы бірыңғай түсінік жоқ?, психологияда тұлғаны зерттеудің негізгі бағыты қандай? деген мәнді сұрақтар үнемі психология ғылымы үшін шешімін табуы өте күрделі жағдайлардың бірі, осыған байланысты өзіміздің ғылыми талдауларымызды жасауға тырысамыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет