Зертханалық жұмыс №17. Тәжірибелер №64 (а,б,в. [17]. Әдісі: экспериментальды, әңгіме, жүргізілген тәжірибе қорытындыларын дәптерге түсіру.
Мазмұны: Орынбасушыны енгізген кезде электрондық бұлттың симметриясының бұзылуы. Бензол сақинасындағы орынбасушылар, олардың жіктелуі, екінші орынбасушыны анықтауда статикалық және динамикалық тәсілдер. Бірінші ретті орынбасарлар. Жұптаспаған электрон жұбы бар орынбасушылар, моноорынбасқан бензолдың электрондық құрылысы бар (орто-, пара-бензол сақинасын белсендіретін бағдарлар): резонансты құрылысы, мезоформула. Галоген атомдарының ерекшелігі (орто- и пара-бензол сақинасын белсендірмейтін бағдарлар). Екнші реттік орынбасарлар: мета-бағдар, бензол сақинасын белсендірмейді. Екінші реттік орынбасарлары бар моноорынбасқан бензолдың электрондық құрылысы: резонансты құрылысы, мезоформула. Диорынбасқан бензолтуындыларының бағдары: келіскен және келіспеген бағдар.
СӨЖ мазмұны: «Арендер» тақырыбы бойынша жаттығулар мен тапсырмалар орындау. Эксперимент нәтижелерін жазу.
Васильева Н.В.
Задачи и упражнения по органической химии. – М., 1982.
Суворов Н.Н.
Задачи и упражнения по органической химии. – М., 1988.
Эксперимент нәтижелерін жазу тақырыптары бойынша тапсырмалар мен жаттығуларды орындау: «Галогеноарилдер».
Васильева Н.В.
Задачи и упражнения по органической химии. – М., 1982.
Суворов Н.Н.
Задачи и упражнения по органической химии. – М., 1988.
12
Дәріс 23. Тақырыбы:Галогенарилдер.
Дәріс 24. Тақырыбы:Бензол қатарының сульфо- және нитротуындылары Әдісі:
презентация, әңгіме, ауызша сұрау, жазбаша.
Тақырыбы:Галогенарилдер Механизм SN (E-A) –кинеорынбасу, SN2 Ar. Хлорбензол ядросына SE2 реакциясы (хлорлау, нитрлеу).
Бүйір тізбегіндегі галоген атомының қасиеті: орынбасу реакциясы SN және SR механизмі бойынша.
Тақырыбы: Бензол қатарының сульфо- және нитротуындылары Сульфоқышқылдардың химиялық қасиеті. Сульфотоптың электрофильдіорынбасуы (десульфирлеу), сльфотопты уақытша енгізу мысалдары. Сульфотопты нуклеофильді орынбасу (сілтілік балқу). Бензол сақинасындағы электрофильді орынбасу. Сульфоқышқылдар және оның туындыларының қолданылуы.
Ароматты қатардың нитроқосылуы. Нитрлену (SE2), бензол және оның туындыларын нитрлеу шарттары. Нитрлеу агенттері, нитроний-катионының электрондық құрылысы.
Тақырыбы: Бензол қатарының сульфо- және нитротуындылары
