Зертханалық сабақ № 8. Тақырыбы: Оксикарбон қышқылдары. Альдегидо және кетоқышқылдары. Аминқышқылдары. Мақсаты: Гидроксиқышқылдардың, ококсилоттардың, аминқышқылдарының, мочевинаның алу әдістері мен химиялық қасиеттерін зерттеу.
Ұсынылатын әдебиеттер:[11,17,35,40,41].
Мазмұны: 1. № 12,13 зертханалық жұмыстарды орындау[17].
2. Жұмыс алдында берілген сұрақтарга жауап беру.
3. Жұмыстан кейін берілген есептермен, жаттығуларды орындап келу.
Әдісі:эксперименттік, әңгімелесу, тәжірибе нәтижесін дәптерге тіркеу.
Өзіндік дайындалуға арналған сұрақтар мен тапсырмалар: Оксиқышқылдар 1. Формальдегид, изомай альдегид, метилбутанон, 4-метилгексанон-3 циан қышқылымен реакция теңдеулерін жазыңыз. Қосылған өнімдердің гидролизін орындаңыз. Алынған қосылыстарды ата.
2. Пропиональдегидтен альдол конденсациясының өнімі арқылы 2-метил-3-оксипентан қышқылын алады. Оның әрекеттесу реакцияларының теңдеулерін жазыңыз: а) сірке ангидридімен; б) күкірт қышқылының қатысуымен этил спиртімен.
3. Пропион қышқылын сүт қышқылына айналдырыңыз.
соңғы реакция теңдеуі үшін жазыңыз: а) сірке ангидриді; б) хлорсутекпен; в) этил спиртімен (шарттар?).
4. D- және L -глицерин қышқылының проекциялық формулаларын жазыңыз.
5. Сілтілік гидролиз кезінде қандай қосылыстар түзіледі: а) α-бромопропион қышқылы; б) β-хлормай қышқылы; в) γ-хлоровалериан қышқылы; г) хлорянтар қышқылы? Оларды рационалды және жүйелі номенклатура бойынша атаңыз.
6. Мына қосылыстардан бастап цианогидрин синтезін жүргіз: а) формальдегид; б) ацетальдегид; в) пропиональдегид; г) ацетон; д) гликолальдегид. Алынған қосылыстарды атаңыз және құрамында асимметриялық көміртек атомы барларын көрсетіңіз. Алынған қосылыстар FeCl 3 -пен әрекеттеседіме?
7 . Төмендегі диаграммадағы барлық қосылыстардың формулаларын жазыңыз:
KOH
Br2
KOH
Cl2(1 моль)
HOOC-CH2-CH2-COOH A Б В Г
(водный)
(спирт)
Осы қосылыстардың әрқайсысы үшін қандай кеңістік изомерлері мүмкін екенін көрсетіңіз. Бұл процесс барлық теориялық мүмкін болатын стереоизомерлер қоспасын жасай ма, әлде процесс стереобағытталған түрде жүре ме?